Yenice, Büyükorhan
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Eylül 2010) |
| Yenice | |
|---|---|
 | |
 Bursa | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bursa |
| İlçe | Büyükorhan |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| Nüfus (2000)[1] | |
| • Toplam | 637 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0224 |
| Posta kodu | 16990 |
Resmî site [2] | |
Yenice, Bursa ilinin Büyükorhan ilçesine bağlı bir mahalledir.
Tarihçe
Büyükorhan ilçesine bağlı ilçenin 3 km güneyinde bulunan büyük bir mahalledir. Eski belgelerde Osmanlı sarayının bostan ocaklığı olarak belirtilmektedir. Nispeten düz ve ovalık bir arazide kurulmuş olması da bunu doğrulamaktadır. Köy, H 937/M 1530 tarihli Muhasebe defterinde "Yenice köy" olarak kayıtlı görünmektedir. Eski kaynaklardan sadece 1927 haritasında Atranos'a bağlı olarak gösterilmiştir. İç İşleri Bakanlığının 1933 tarihli "Köylerimiz" adlı yayınında da "Yenice" olarak Orhaneline bağlı görülmektedir
Kültür
- Kız isteme
- Önce erkek tarafı kız tarafına geleneklerine dair haber verir.Kız tarafı kabul edince,erkek tarafı aile büyükleriyle birlikte,kız istemeye giderler.Giderken yanlarında çiçek ve çikolata götürürler.Kız konuklara kahve ikram eder. Erkek tarafından en yaşlısı kızı Allahın emriyle ister. Eğer evlenecek kişiler razı olursa kız verilir.
- Çeyiz
- Kız verildikten sonra düğün tarihine kadar çeyiz hazırlıkları devam eder. Kız ve erkek tarafı anlaşarak gerekli eşyaları alırlar.Kız tarafı çeyizin büyük bir kısmını örgü ve dikim ile gerçekleştirir.
- Nişan
- Aileler oturup,nişan tarihi belirlerler. Nişan alışverişine gidilir.Kız tarafı erkeğe,erkek tarafı kıza takı ve kıyafet alır. Nişana yakın dostlar davet edilir. Nişan töreni kız tarafının evinde yapılır. İki ailenin de uygun gördüğü bir kişi iyi dileklerde bulunarak yüzüklere bağlı olan kurdeleyi keser. Konuklar gelin ve damadı tebrik ederek hediyelerini verir. Daha sonra müzik eşliğinde eğlence yapılır.
- Düğün
- Düğün tarihi belirlendikten sonra davetiyeler basılır. Tüm tanıdıklara davetiyeler gönderilir. Düğünden üç gün önce kız evinden çeyiz alınarak çiftin evinde sergilenir. Cumartesi gecesi kız evi kına gecesi düzenler. Kına gecesinde gelinin ellerine kına yakılıp çeşitli eğlenceler yapılıp,konuklara çerez ikram edilir. O gece gelinin arkadaşları ve yakın çevresi erkek tarafına tavuk almaya giderler. Onlara pilav,tavuk ve çeşitli hediyeler verilir. Erkek tarafı da aynı şekilde kız tarafına gider. Daha sonra gelin ve arkadaşları sabahın ilk saatlerine kadar eğlenirler.Cumartesi gecesi erkek tarafında çalgı ve yemek eşliğinde eğlenceler olur. Pazar günü damat tarafı kalabalık bir şekilde gelin almaya giderler.Gelin alırken eğer damat tarafı mahallenin dışında ise mahalledeki genç kızlara ve erkeklere belirli miktarda para verilir. Pazar gecesi gelin ile damat odalarına çekilerek gerdeğe girerler.
- Asker uğurlama
- Asker uğurlamak için herkes mahalledeki bütün asker evlerine ziyarete birkaç gün önceden başlar. Ziyaret sırasında yumurta, tavuk, çorap,iç çamaşırı gibi hediyeler götürülür. Ev sahibi gelenlere çay, limonata vb. ikram eder. Bunun dışında asker adayları bir ay öncesinden akrabaları tarafından yemeğe davet edilir. Askerler topluca bu yemeğe iştirak edeceğinden bir liste tutulur. Genelde askere gidecek genç son bir ay evinde bir kez yemek yeme fırsatı bulur.Son zamanlarda gençler çeşitli eğlenceler de düzenlemekte ve bu uğurlamayı düğüne çevirmektedir. Son akşam gece yarılarına kadar asker evleri dolup taşar. Asker uğurlama Dede Pınarı dediğimiz koyun üst tarafında harmanlarda yapılır. Tüm köy burada toplanır. Dualarla askerler uğurlanır.Herkes tek tek haklarını helal eder. Bir genç için en zor an işte o andır. Analardan koptuğunda harçlığı cebine sokar. Ve toplanan gençler uğurlanır.Orada toplanan paralar askere acemi birliğinde yetecek kadar vardır.
- Cenaze
- Köyümüzde cenaze törenleri genellikle kalabalık olur. Cenaze Sela ile duyurulduktan sonra komşular cenaze evinde toplanır.Gençlerde mezarlıkta mezar yerini hazırlamaya başlarlar. Elbirliği ile mezar kazılırken tahtalar’ıda hazırlanır. Köy imamı tarafından cenaze yıkanması için çadır getirilir ve kazanlarda sular ısıtılır. Cenaze yıkanma işleminden sonra evinin önünde duası yapıldıktan sonra cenaze eller üzerinde musalla taşına kadar taşınır burada cenaze namazı kılınır ve mezarlığa getirilir.yakınları tarafından yerleştirilen mefta tahtaları konduktan sonra defnedilir . Mezarlıkta okunan dualardan sonra, cenaze sahiplerine taziyeler İletilir ve köye gelinir. Kahvehanelerde Misafirlere çay ikramı yapılır. Dışarıdan gelen misafirlere yemek verilir. cenaze evinde 7 gün KURAN-I KERİM ve Mevlit okutulur. 41'inde ve 52'sinde mevlit okunur.
- Giyim
- Yenice mahallesinin giyim şekli genellikle yaş gruplarına göre değişiklik gösterir.Çağın getirdiği yeniliklere uyum sağlayan giysiler tercih edilir. Geleneksel giysi olarak mahallenin yaşlı bayanlarının örttüğü “yaşmak” adı verilen bir örtü kullanılmaktadır. Köyümüzde kıvrak tabir edilen siyah elbise giyilmekle birlikte manto veceket giyenlerde mevcuttur.Gençler arasında son zamanlarda kıvrak giyenlerde artış görülmektedir.Ortama göre giyinmesini bilen genç kesim kıyafet seçiminde modayı göz önünde bulundurur. Mahallede zorunlu giyilmesi gereken bir kıyafet olmamakla beraber herkes istediği kıyafeti giymekte özgürdür.
- Komşuluk
- Köy insanının yapısından doğan sıcaklık komşuluk ilişkilerinin güçlü olmasında büyük rol oynamaktadır.Komşular arasında büyük ölçüde yardımlaşma vardır. Maddi ve manevi yönde oldukça cömert olan köy insanı birbirinden hiçbir yardımı esirgemezler. İyi ve kötü günde her zaman destek olmayı bilen komşular “paylaşmak” terimini esas almışlardır.
- İnançlar
- yenice mahallesinde batıl inançlar yaygın olamamakla birlikte, herkes inancı gereği yaşamını sürdürmektedir.
Yenice mahallesindeki ailelerin büyüklüğü 2-8 kişi arasında değişmektedir. Büyük haneler genellikle ataerkil ailelerden oluşmaktadır. Mahallenin kuruluşunda ilke edinilen saygı günümüzde aile içerisinde kaybolmamıştır. Bu yüzden mahalledeki ataerkil ailelerin sayısı oldukça fazladır.
Son yıllarda azınlıkta olmakla beraber küçük karı-koca ve çocuklardan oluşan aileler de vardır.
Ailede büyüklerin sözü dinlenir ve saygı gösterilir. Ailede büyükler nine-dede veya sadece biri de olabilir. Ailedeki büyük, kadın bile olsa ona danışılır ve görüşü alınır.
Ailede Türk gelenek ve göreneklerine göre davranışlar gösterilir.
Yenice mahallesinde hanelerin büyüklüğü 1-12 kişi arasında değişim göstermektedir. 10-12 nüfuslu ? aile, 5-8 nüfuslu ? aile bulunmaktadır.
Evlenme yaşı erkeklerde 20-25 yaş arası, kızlarda ise 18-25 yaşları arasındadır.
Ailelerde okuma-yazma oranı %98'dir. İlkokul mezunu %90, lise ve dengi okul mezunu %10'dur. 20 ve 40 yaş arasındaki nüfusun %30'u lise mezunudur.
Evlenmeler önceleri köy içinden olurken, son yıllarda köy dışından gelin alma, köy dışına kız verme çoğalmıştır.
Coğrafya
Yenice mahallesi 150-200 dekar dağlık arazi üzerinde, orman kenarında kurulmuş toplu köy tipinde bir mahalledir.
Bursa iline 86, Büyükorhan ilçesine 1 km uzaklıktadır. Büyükorhan ilçesine bağlı, ilçenin 3 km güneyinde bulunan büyük bir mahalledir. Eski belgelerde Osmanlı sarayının "bostan ocaklığı" olarak belirtilmektedir. Nispeten düz ve ovalık bir arazide kurulmuş olması da bunu doğrulamaktadır. Köy, H 937/M 1530 tarihli Muhasebe defterinde "Yenice köy" olarak kayıtlı görünmektedir. Eski kaynaklardan sadece 1927 haritasında Atranos'a bağlı olarak gösterilmiştir. İç İşleri Bakanlığının 1933 tarihli "Köylerimiz" adlı yayınında da "Yenice" olarak Orhaneli'ne kayıtlıdır.
Yenice Köyü bağlı olduğu Büyükorhan ilçesine 2 km en yakın ile Bursaya 90 km mesafede olup, 170 hane ve 800 kişilik nufusa sahip, yeniliklere açık bir mahalledir.
İklim
Mahallenin iklimi, Marmara iklimi etki alanı içerisindedir. Ancak, yaşayanlar, daha çok Ege bölgesi iklimine yakın olduğunu söylemektedir. Deniz seviyesinden 830 m yükseklikte olan Büyükorhan ilçesi, serin dağ iklimi karakteri göstermektedir. Genel olarak Marmara Bölgesi'nin etkisi altında olduğu, üç iklimin geçiş özelliğini yaşaması ile birlikte, yüksekliğin etkisi açıkça görülmektedir. (850*0,5/100=4,25 °C)
Bursa merkez sıcaklık değerleri ele alındığında Bursa'nın ortalama sıcaklığı 14,4 °C iken, ilçe sıcaklığı 10,3 °C olmaktadır. İlçenin maksimum sıcaklık ortalama değeri 24,6 °C dir. En sıcak ay 34,3 °C ortalama ile Ağustos ayıdır. Minimum sıcaklık ortalaması -1 °C ve en düşük sıcaklığa sahip ay ise Şubattır.
Ekim ayı ile kırağılar başlar ve Nisan sonuna kadar devam eder. Yıl içerisinde ortalama kırağılı gün sayısı 35-40 gündür. Nisan ayı ile yaz başı arasında Konvektif karakterli oraj yağışlar görülür. Bu yağışlar zaman zaman doluya dönüşmektedir. Aylara göre yağış grafiğine bakıldığında iki yağış maksimumu tespit edilir. Nisan ve Kasım ayları en çok yağış alan aylardır. İlçe kış ve bahar aylarında Türkiye genelinde görülen "cephesel yağışlar"dan nasibini almaktadır.
Bursa ili Yağış düzeni izlendiğinde, Akdeniz ve Karadeniz yağış rejimi karakteri gözlenirken, ilçe yağış miktarına bakıldığında 300–350 mm olduğu izlenir. Bu özellik ilçe ikliminin karasal iklime geçiş özelliğinde bulunduğunu gösterir.
Yağışların mevsimlere göre dağılışına bakıldığında %60'ı ilkbahar ve sonbaharda alınır. Karla kaplı gün sayısı 10/15 günü bulmaktadır.
Toplam yağış miktarları değerlendirildiğinde kış ayı 89,5 mm ilkbahar 100,2 mm; Yaz 32,9 mm; sohbahar 111,0 mm'dir.
Nispî nem değerlerine bakıldığında %71,4'lük bir değer bulunmaktadır.
Sıcaklık grafiği incelendiğinde son yıllarda 2°C'lik sapma gözlenir. Bu durum barajlara bağlanmaktadır.
Sisli günlerine bakıldığında; Aralık, Ocak, Şubat ayları, en az 3, en fazla 20 gün sisli geçer.
Rüzgâr değerleri ise kışın güneybatı yönlü rüzgârların estiğini göstermektedir. Ortalama hızları 6 m/sn'dir.
Bitki örtüsü-iklim ilişkisi ele alındığında; alçak kesimlerde meşeler görülür iken yukarı kesimlerde karaçam ormanları bulunmaktadır. Aynı zamanda Akdeniz bitki formasyonuna yakınlık teşkil eden, halk adı ile "Yıvan" ormanaltı formasyonunu oluşturmaktadır. Kalıntı halinde kızılçam toplulukları gözlenmektedir. Aynı zamanda bozuk karaçalı ve orman gülleri, orman altı formasyonunun diğer üyeleridir. Akarsu boyu formasyounu ise söğüt, karaağaç ve cevizler oluşturur.
Ekonomi
Mahallenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır.
Mahallenin ekonomisi; ağırlıklı olarak hayvansal üretim (büyük baş hayvancılık) çilekçilik ve tarla ziraatı olan bir mahalledir. Genel olarak tarla ziraatinde sertifikalı tohumluk ve bölgeye uygun çeşit kullanılmaması ve toprak analiz sonuçlarına göre uygulama yapılmaması ve hayvan bakım ve beslemesindeki yanlışlıklar gibi eğitim ve yayım hizmetlerinin yetersizliği sonucu oluşa problemleri bu mahallede de görmek mümkündür.
COĞRAFİ DURUM
Köy genel yapısı itibariyle değerlendirildiğinde kireçsiz, kumlu, tınlı, hafif topraklara sahiptir.mahallenin tüm arazisi eğimlidir. Karasal iklimin yaşandığı bölgede kışları soğuk ve yağışlı ,yazları kısa sürmekte ve ılıman geçmektedir. ARAZİ Mahallenin 80 dekar merası bulunmaktadır. Mahallede son 5 yılda kurulmuş;1 adet 5 dekar vişne bahçesi,1 adet 5 dekar kiraz bahçesi, 1 adet 4 dekar erik bahçesi bulunmaktadır ve bu bahçelerden henüz bir verim alınamamıştır.Mahallede tarla kıyılarında tek tek dikilmiş meyveağaçları bulunmaktadır. Bulunan ağacı çeşitleri; kiraz, vişne, erik, şeftali, kayısı, ayva, çağladır. Mahallede bitkisel üretim olarak ekonomik anlamda çilekçilik yapılmaktadır. Çilekten yılda dekara 400–500 kg. Verim alınmaktadır. Çilek üretiminde pazarlama ve fiyat problemi vardır.Bu yıl çilek alım fiyatları çöpsüz toplanmış 300.000 TL.(300 YTL)’den başlamış şimdi 600.000TL (600YTL) ‘den alımlar devam etmektedir. Bu fiyatta üreticinin uretim maliyetinde bir fiyattır.Bu yüzden üretiçi madur durumdadır.Yeni bahçe kurulurken kullanılan fideler bahçedeki anaçtan elde edilmekte , sertifikasız fide kullanılmakta buda verimi olumsuz yönde etkilemektedir
ZİRAAT
Yenice mahallesinde tarla ziraati olarak; buğday, arpa yulaf,çavdar, nohut, fasulye, patates, mercimek, patates, kuru soğan, kuru sarımsak yetiştirilmektedir. Bunlar satmaktan çok kendi ihtiyacını karşılayacak kadar üretilmektedir.Ayrıca yem bitkisi olarak; silajlık mısır, sılajlık ayçiçeği,yonca, fiğ, yulaf, soya korunga, kanola yetiştirilmektedir.Mahallede 70 adet traktör, 70 adet kulaklıklı traktör pulluğu, 50adet çapa makinası, 1adet ekim makinası, 3adet harman makinası, 2 adet silaj makinası, 8 adet çayır biçme makinası, 170 adet sırt pulverizatörü, 1 adet motorlu pulverizatör, 10 adet derin kuyu pompası, her hanede yağmurlama sulama sistemi her hanede süt sağım makinası, her hanede küçük yem kırma makinası bulunmaktadır. HAYVANCILIK Mahallede her hanede ortalama 5-10 adet büyük baş hayvan bulunmaktadır.Mahallede yaklaşık 1000 adet büyük baş hayvan bulunmaktadır. Bunların büyük bir kısmı siyah alaca ırkı çok az bir kısmıda montofon ırkıdır. Bunların süt verimi bir laktasyonda günlük ortalama 20 kg. dır. Sağım sağım makinalarıyla yapılmaktadır. Kaliteli kaba yem üretilmekte fakat az mıktarda üretilmektedir. Kesif yem yüksek miktarlarda kullanıldığından süt ve et üretim maliyeti epey yüksektir. Ayrıca mahallede 300 baş koyun ve 50 baş keçi bulunmaktadır. Mahallede 2 arıcı tarafından toplam 60 kovan ile arıcılık yapılmaktadır. Kovanların yıllık bal verimi yıllık kovan başına 20 kg.’dir. KOOP Mahallede 1974 yılında kurulmuş S.S. YENİCE KÖYÜ VE ÇEVRE KÖYLERİ TARIMSAL KALKINMA KOOPERATİFİ vardır.Kooperatifin 382 adet üyesi bulunmakta ve üyelerinden süt toplamaya devam etmektedir. Kooperatifin mandırası bulunmakta, topladığı sütleri mandırasında işlemekte, bu sütlerden kaşar peyniri ve lor yapmaktadır. Kooperatifin toplam 6 çalışanı vardır. Mandıranın süt işleme kapasitesi günlük 20 tondur. Fakat kooperatif günlük 4 ton süt işlemektedir. Ayrıca kooperatif üyelerine yemde satmaktadır.Kooperatif 100*2 projesine başvurmuş ve bu projeden yararlanmaya hak kazanmıştır
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.
Yenice mahallesinde; 1 adet 1. sınıftan 4. sınıfa kadar öğrencilerin okuduğu bir ilkokul, 1 adet öğretmen lojmanı, 1 adet cami, 1 adet köy odası, 1 adet kültür mantarı tesisi, 1 adet tekstil fabrikası olarak yapılmış fabrika binası ve 1974 yılında kurulmuş olan ve halen aktif olarak çalışan "S.S. Yenice Köyü ve Çevre Köyleri Tarımsal Kalkınma Kooperatifi" bulunmaktadır.
Mahalledeki yapıların büyük çoğunluğu betonerme çok az bir kısmıda kerpiçtendir. Ayrıca mahallede 1 adet piknik yeri bulunmaktadır. Mahallenin içme suyu ihtiyacı kaynaktan karşılanmakta ve bu su yazın bahçe ve hayvan sulamada kullanıldığı için zaman zaman yetersiz kalmaktadır. Mahallede; 70 adet traktör, 5 adet kamyon, 1 adet minübüs, 7 adet binek otomobil bulunmaktadır.Köy halkının büyük çoğunluğu ilk okul mezunu, bir kısmı ilk öğretim ve lise mezunu, 10 kişi üniversite mezunu ve bir kişi Kara Harp Okulu mezunudur.Mahallede yaşlı bayanlardan bazıları okur yazar değildir. Mahallenin sulama suyu ihtiyacı D.S. İ.(Devlet Su İşleri) tarafından yapılmış olan mahallenin üst tarafında ve alt tarafında bulunan 2 adet sulama göleti tarafından karşılanmaktadır. Mahallenin alt tarafında bulunan gölet çok az olarak kullanılmakta daha çok mahallenin üs tarafında bulunan gölet kullanılmaktadır. Zira; yukarıdaki göletten gelen su basınçlı gelmekte bu sayede suyu basmak için su motoruna veya santrafişe ihtiyaç kalmamakta buda sulama maliyetini ve işçiliğini düşürmektedir. Ayrıca su buradan kapalı kanal sistemiyle (beton ve demir borular) köye ve arazilere kadar gelmektedir. Mahallede yapılan sulama, salma ve yağmurlama sulamadır. İki bahçede damlama sulamaya başlanmıştır. Yukarıdaki gölet ile yaklaşık 1600 dekar arazi sulanmakta, bunun 1000 dekarı mahallenin arazisidir.