Yeşil Bölge

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Bağdat'taki Yeşil Bölge'nin görünümü
Irak başbakanlık ofisinin bir parçası olan Al Zaqura Binası
Yeşil Bölge'nin havadan görünümü ve haritası

Yeşil Bölge (Arapça: المنطقة الخضراء, romanize: al-minṭaqah al-ḫaḍrā), Bağdat Uluslararası Bölgesi'nin en yaygın adıdır. 10 kilometrekare (3,9 sq mi) Irak'ın merkezi Bağdat'ın Karkh ilçesinde, 2003 yılında Amerikan liderliğindeki işgalden sonra Irak'ın işgali sırasında Koalisyon Geçici Yönetimi'nin hükûmet merkezi olan ve şehirdeki uluslararası varlığın merkezi olmaya devam ediyor. Irak Geçici Hükümeti altında başlayan resmi adı Uluslararası Bölge idi, ancak Yeşil Bölge en yaygın kullanılan terim olmaya devam ediyor. Zıt olan Kırmızı Bölge, Bağdat'ın çevrenin hemen dışındaki kısımlarını ifade ediyor, ancak aynı zamanda saha dışı askeri karakolların dışındaki tüm güvenli olmayan bölgelere de gevşek bir şekilde uygulandı. Her iki terim de askeri tanımlar olarak ortaya çıktı.

Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeşil Bölge, Irak başkentinin merkezinde, birbirini takip eden Irak rejimlerinin karargahı olarak hizmet veren, yoğun şekilde tahkim edilmiş bir bölgeydi. Baas Partisi'nin yönetim merkeziydi.[1] Bölge, Saddam Hüseyin ve ailesinin yaşadığı bir dizi askeri üs, hükûmet bakanlığı ve başkanlık saraylarının yeri olmasına rağmen, başlangıçta hükûmet yetkililerinin villalarına ev sahipliği yapmıyordu.[2] Bunların en büyüğü, Başkan Saddam Hüseyin'in birincil iktidar koltuğu olan Cumhuriyet Sarayıydı. Bölge aynı zamanda Bağdat'ın fakir halkına yardım eden yerel olarak ünlü bir kadın için Karradat Mariam olarak da bilinir.[kaynak belirtilmeli]

Bölge, Nisan 2003'te Bağdat'ın ele geçirilmesi sırasında yaşanan en ağır çatışmalarda ABD askeri güçleri tarafından alındı. ABD'nin Irak'ı işgali öncesinde, Saddam ve bölgenin birçok yüksek statülü sakini, ABD güçlerinin bölgeyi hava bombardımanına tutması nedeniyle tahliye edildi. ABD kara kuvvetleri, Koalisyon güçleri tarafından tutuklanma veya hoşnutsuz Iraklılar tarafından olası bir misilleme korkusuyla Irak başkentine yaklaşırken, kalan sakinlerin çoğu kaçtı.[3] Kaçmayan asıl sakinlerin bir kısmı bölgede yaşamaya devam etti, ancak birçoğu da "215 Apartmanı" olarak adlandırılan belgesiz gecekondularda yaşıyorlardı.[4]

Koalisyonun çatışmaların başında düzenlediği hava saldırıları, Bağdat'ın merkezinde önemli sayıda binayı boşalttı. İleri işgal kuvvetlerinin hemen ardından gelen Koalisyon Geçici Otoritesi yöneticileri, bunların Koalisyon yöneticileri tarafından kullanım için ideal olduğuna karar verdiler. Yeniden yapılanma ekibinin başkanı Jay Garner, karargahını eski Cumhuriyet Sarayı'nda kurdu; diğer villalar ise hükûmet yetkilileri ve özel müteahhit grupları tarafından alındı. Sonunda bölgeye yaklaşık beş bin memur ve müteahhit yerleşti.

Terk edilmiş binalar sadece Koalisyon güçleri için değil, aynı zamanda evsiz Iraklılar için de çekiciydi.[4] Bunlar arasında çatışmada evlerini kaybeden kişiler vardı, ancak çoğu savaştan önce evsiz olan veya gecekondularda yaşayan ve terk edilmiş evlere taşınmayı yaşam standartlarında önemli bir artış olarak gören şehirli yoksullardı. Baasçı olmadıkları için boşalan evlerde Koalisyon yetkilileri kadar hakları olduğunu hissettiler. 2009 itibarıyla, Yeşil Bölge'de yaşayan bu Iraklılardan yaklaşık beş bin kişi orada olmaya devam etti.[5]

Yeşil Bölgeye giriş, çeşitli kontrol noktalarını yöneten küçük bir Amerikan asker garnizonunun kontrolü altındaydı. Bunlar tipik olarak, Çok Uluslu Tümen - Bağdat komutasındaki FOB Refahında bir tabur askerdi. Ek olarak, Gürcistan Cumhuriyeti'nden bir tabur koalisyon askeri de giriş kontrol noktalarında görev yaptı.[6]

Yeşil Bölge tamamen yüksek beton duvarlar, T-Duvarlar ve dikenli tel çitlerle çevriliydi ve erişime yalnızca bir avuç giriş kontrol noktasından ulaşılabiliyordu ve hepsi de Koalisyon birlikleri tarafından kontrol ediliyordu.[7] Yeşil Bölge'yi Bağdat'ın en güvenli bölgesi haline getiren[7] ve halk dilinde "balon" olarak adını veren işte bu güvenliktir.[8] Bölgenin güney ve doğu tarafı Dicle Nehri tarafından korunmaktadır - bölgeye bu taraftan tek giriş Arbataash Tamuz (14 Temmuz) Köprüsü'dür (eski rejimin iktidara geldiği tarihe göre adlandırılır).[9]

Yeşil Bölge sık sık isyancılar tarafından havan ve roketlerle bombalandı, ancak bu saldırılar çok az can kaybına neden oldu. Ekim 2004'te çarşıyı ve Green Zone Cafe'yi tahrip eden iki intihar saldırısı düzenlendi. 12 Nisan 2007'de Irak Parlamentosu kafeteryasında patlayan bomba Muhammed Awad'ı (Sünni Ulusal Diyalog Cephesi üyesi) öldürdü ve başkan yardımcılarından biri de dahil olmak üzere 22 kişiyi yaraladı. Yeşil Bölge, Paskalya 2008'den 5 Mayıs 2008'e kadar neredeyse her gün roket ve havan ateşiyle bombalandı ve çok sayıda sivil ve askeri zayiata neden oldu; USA Today makalesinde[10] belirtildiği gibi, roket ve havan ateşlerinin büyük bir kısmı Sadr Şehrinden kaynaklanmaktadır. 6 Nisan 2008'de Yeşil Bölge'ye bir roket veya havan saldırısında iki ABD askeri öldü ve 17 asker de yaralandı. 22 Temmuz 2010'da, Yeşil Bölge'ye bir roket saldırısında üç Triple Canopy güvenlik görevlisi yüklenicisi (iki Ugandalı ve bir Perulu ) öldü ve 15 kişi (iki ABD vatandaşı dahil) yaralandı.

Egemenliğin Iraklılara devredilmesinden bu yana, Yeşil Bölge'deki tesislerin çoğu yeni Irak hükûmetine devredildi. Hala batılı özel askeri müteahhitler için bir üs ve ABD, İngiliz, Avustralya ve Mısır büyükelçiliklerine ev sahipliği yapıyor. Daimi ABD büyükelçiliği, Dicle Nehri'ne bakan Uluslararası veya "Yeşil" Bölgenin güney kesiminde yer almaktadır.

1 Ocak 2009'da, Uluslararası Bölge'nin (eski adıyla "Yeşil Bölge") tam kontrolü Irak güvenlik güçlerine devredildi, ancak Bölge halka kapalıydı.[11] Bu durum, belirli kısıtlamalarla halka açıldığı 4 Ekim 2015'te[12] ve Yeşil Bölge'nin bazı bölümlerinin 15 yıldan sonra ilk kez kısıtlama olmaksızın halka açıldığı 10 Aralık 2018'de değişti.[13]

8 Ocak 2020'de Yeşil Bölge'ye iki Katyuşa roketi düştü.[14]

Önemli siteler[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Al Rasheed Otel
  • Al Zaqura Binası, Irak başbakanlık ofisinin bir parçası [15]
  • Suikastçılar Kapısı
  • Kudüs Kapısı (veya Kudüs Kapısı)
  • Koalisyon Geçici Otoritesi
  • Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçiliği, Bağdat
  • Yeşil Bölge Çarşısı (yıkıldı)
  • Green Zone Cafe (yıkıldı, yeniden açıldı ve sonunda kapatıldı)
  • Zaferin Elleri Anıtı
  • İbn Sina Hastanesi
  • Meçhul Asker Anıtı
  • Cumhuriyet Sarayı, eski Kraliyet Sarayı
  • Baas Partisi Genel Merkezine tamamlanmamış ek (Saddam Hüseyin'in yargılandığı yer) – aşağıdaki galeride resimde
  • küçük cami

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Allawi, Ali (2007). The Occupation of Iraq: Winning the War, Losing the Peace. Yale University Press. p. 371. 978-0-300-11015-9.
  2. ^ Johnson, Chalmers (2006). Nemesis: The Last Days of the American Republic. Metropolitan Books. p. 160. 978-0-8050-7911-1.
  3. ^ Langewiesche, William (November 2004). Welcome to the Green Zone 14 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Atlantic.
  4. ^ a b Dabrowska, Karen; Hann, Geoff (2008). Iraq Then and Now: A Guide to the Country and Its People. Bradt Travel Guides. p. 208. 978-1-84162-243-9.
  5. ^ Filkins, Dexter (2009). The Forever War. Knopf Doubleday Publishing Group. p. 279. 978-0-307-27944-6.
  6. ^ Nordland, Rod; Williams, Timothy (July 28, 2009). Iraq Force Soon to Be a Coalition of One 5 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The New York Times.
  7. ^ a b Baghdad Green Zone 11 Eylül 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. GlobalSecurity.org.
  8. ^ Lipman, Jana (2008). Guantánamo: A Working Class History Between Empire and Revolution. University of California Press. p. 221
  9. ^ Holihan, Michael (2007). The Epiphany Deception. Xulon Press. p. 74.
  10. ^ "Mortars, rockets raise Baghdad tensions". USA Today. 2 Mayıs 2008. 5 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2010.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ Londoño, Ernesto (1 Ocak 2009). "At Midnight, U.S. Leaves Republican Palace, Green Zone to Iraqis". The Washington Post. 10 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2009. 
  12. ^ "Baghdad's heavily-fortified Green Zone opens to public". BBC News. 4 Ekim 2015. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  13. ^ "Baghdad's Fortified Green Zone Opens to Public After 15 Years". The New York Times. 10 Aralık 2018. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  14. ^ "Small rockets land near Baghdad's heavily fortified Green Zone". CNN. 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
  15. ^ "Al Zaqura Palace Project of Iraq Prime Minister | Harlow International". 5 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2022. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Yeşil_Bölge&oldid=31003136" sayfasından alınmıştır