Xenungulata
| Xenungulata | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Carodnia vieirai'nin restorasyonu | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Familya ve cinsler[1][5] | |||||||||||
Xenungulata ("garip toynaklılar"), Geç Paleosen'den Erken Eosen'e (SALMA sınıflandırmasında Itaboraiyen'den Casamayoran'a) kadar Güney Amerika'da yaşamış bir ilkel toynaklı takımıdır.[1] Grubun fosilleri Brezilya, Arjantin, Peru,[7] ve Kolombiya'daki yataklardan bilinmektedir. Bu esrarengiz grubun en bilinen üyesi, yaşayan Afrika fillerine benzer bir yürüyüşe sahip tapir benzeri bir hayvan olan Carodnia cinsidir.[8]
Açıklama
[değiştir | kaynağı değiştir]
Arctocyonidlerle ilişkili oldukları önerilmiş olsa da, bunların hiçbir kanıtı bulunamamıştır. Xenungulatlar'ın ayak kemikleri kısa ve sağlamdı; parmakları, diğer meridiungulatlardan oldukça farklı olarak, geniş, düz ve çatlaksız toynak benzeri pençeler ile biterdi.Xenungulatlar ayrıca, ilkel astrapotheres ile bazı diş benzerlikleri gösterir.[9]
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Cifelli (1983), Carodnia'yı, astragalus morfolojisindeki benzerliğe dayanarak pyrotherler gruplandırdı, ancak daha sonra bu gözleminin yanlış olduğu sonucuna vardı.[10]
Dağılım
[değiştir | kaynağı değiştir]Xenungulata fosillerinin bulunduğu yerler:[11]
Xenungulata'nın fosil dağılımı haritası.
Bogotá Formasyonu
Peñas Coloradas Formasyonu
Mogollón Formasyonu
Itaboraí Formasyonu
Bogotá Formasyonu
Peñas Coloradas Formasyonu
Mogollón Formasyonu
Itaboraí Formasyonu- Bogota Formasyonu
- Dönem:Casamayoran (Erken Eosen)
- Bölge: Kolombiya
- Peñas Coloradas Formasyonu
- Dönem:Riochican (Geç Palosen-Erken Eosen
- Bölge:Arjantin
- Mogollón Formasyonu
- Dönem:Itaboraian - Riochican (Erken Eosen)
- Bölge:Peru
- Itaboraí Formasyonu
- Dönem:Itaboraian (Erken Eosen)
- Bölge:Brezilya
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Fossilworks: Xenungulata". fossilworks.org. 20 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ "Mindat.org". www.mindat.org. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ "PBDB". paleobiodb.org. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- ^ Gelfo, Javier N.; García-López, Daniel A.; Bergqvist, Lilian P. (2020). "Phylogenetic relationships and palaeobiology of a new xenungulate (Mammalia: Eutheria) from the Palaeogene of Argentina". Journal of Systematic Palaeontology. Online edition. doi:10.1080/14772019.2020.1715496.
- ^ "Xenungulata". Palaeocritti. 11 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013.
- ^ "Xenungulata". Fossilworks.org.
- ^ Antoine vd., 2015
- ^ Fariña & Vizcaíno & De Iuliis 2013
- ^ Rose 2006
- ^ Gingerich 1985
- ^ Xenungulata 20 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Fossilworks.org
Bibliyografya
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Mammalia,Xenungulata". Journal of Mammalian Evolution. Ekim 2014. doi:10.1007/s10914-014-9278-1. 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.
- Cifelli, Richard (1983). "Eutherian tarsals from the late Paleocene of Brazil". American Museum Novitates. 2761. hdl:2246/5252. OCLC 10601277.Cifelli 1983
- Fariña, Richard A.; Vizcaíno, Sergio F.; De Iuliis, Gerry (2013). Megafauna: Giant Beasts of Pleistocene South America. Indiana University Press. ISBN 9780253007193. OCLC 779244424. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013.Fariña, Vizcaíno & De Iuliis 2013
- Gelfo, Javier N.; López, Guillermo M.; Bond, Mariano (2008). "A new Xenungulata (Mammalia) from the Paleocene of Patagonia Argentina". Journal of Paleontology. 82 (2): 329-35. doi:10.1666/06-099.1. OCLC 4631927277.Gelfo, López & Bond 2008
- Gingerich, Philip D. (1985). "South American Mammals in the Paleocene of North America" (PDF). Stehli, Francis G.; Webb, S. David (Ed.). The Great American Biotic Interchange. Topics in Geobiology. 4. Springer. ss. 123-137. doi:10.1007/978-1-4684-9181-4_5. ISBN 978-1-4684-9183-8. OCLC 716806225. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2013.Gingerich 1985
- Rose, Kenneth David (2006). The beginning of the age of mammals. Baltimore: JHU Press. ISBN 978-0801884726. 3 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2021.Rose 2006
- Paula Couto, Carlos, de (1952). "Fossil mammals from the beginning of the Cenozoic in Brazil. Condylarthra, Litopterna, Xenungulata, and Astrapotheria". Bulletin of the American Museum of Natural History. 99: 355-394. hdl:2246/417. OCLC 18189741.Paula Couto 1952
- Simpson, George Gaylord (1935). "Descriptions of the oldest known South American mammals, from the Río Chico Formation". American Museum Novitates. Publications of the Scarritt Expeditions, no. 24. 793. hdl:2246/2125. OCLC 44083494.Simpson 1935
- Villarroel, Carlos (1987). "Características y afinidades de Etayoa n. gen., tipo de una nueva familia de Xenungulata (Mammalia) del Paleoceno medio (¿) de Colombia". Comunicaciones Paleontologicas del Museo de Historia Natural del Montevideo. 1 (19): 241-253. OCLC 18731966.Villarroel 1987