İçeriğe atla

Vladislav Ribnikar İlköğretim Okulu'nda silahlı saldırı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vladislav Ribnikar İlköğretim Okulu

3 Mayıs 2023 tarihinde Sırbistan'ın Belgrad kentine bağlı Vračar belediyesinde Vladislav Ribnikar İlkokulu'nda silahlı bir saldırı meydana geldi. Saldırgan, okulun bir öğrencisi olan Kosta Kecmanovic, dokuz öğrenci ve bir güvenlik görevlisi olmak üzere 10 kişiyi ateş açarak öldürdü. Beş öğrenci ve bir öğretmen olmak üzere altı kişiyi yaraladı. Olayın ardından polis, hızla olay yerindeki saldırganı yakaladı ve daha sonra silahlı saldırganın okulun yedinci sınıf öğrencisi olan 13 yaşındaki Kosta Kecmanovic tarafından gerçekleştirildiği ortaya çıktı. Sırbistan Ceza Kanunu'na göre Kosta Kecmanovic, 14 yaşını doldurmadığı için herhangi bir cezai sorumluluk taşımadı.

Sırbistan'ın silah yasaları ve önceki silahlı saldırılar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Katı silah yasalarına rağmen.[note 1] Sırbistan, kişi başına düşen silah sahipliği oranı açısından dünyanın en yüksek seviyelerinden birine sahiptir.[3][4] 2021 yılında, her 100 kişi başına düşen 39 özel sahiplenilmiş silahla birlikte Sırbistan, bu istatikle Amerika Birleşik Devletleri ve Yemen'den sonra dünya genelinde üçüncü sırada yer almıştır.[5] Silah sahiplenme kültürü, Birinci ve İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra vatandaşların savaş ganimetleri olarak illegal silahları saklamalarıyla birlikte, illegal silahlar özellikle Yugoslav Savaşları'nın bitiminin ardından ülkenin bazı bölgelerinde yaygınlaşmıştır.[4][5][6]

Sırbistan ve Balkanlar'ın geri kalanında silahlı saldırılar nadirdir.[7] 21. yüzyılda Sırbistan'da daha önce üç silahlı saldırı yaşanmıştır: dokuz kişinin öldüğü ve beş kişinin yaralandığı 2007 Jabukovac cinayetleri; 14 kişinin öldüğü 2013 Velika Ivanča saldırısı; ve beş kişinin öldüğü ve 22 kişinin yaralandığı 2016 Žitište saldırısı[6] 2019'da Velika Plana'da okulda silahlı saldırı girişiminde bulunulmuştur, ancak fail tavana iki kurşun sıktıktan sonra durdurulmuştur.[8][9] Bu saldırılar veya saldırı girişimleri arasında hiçbiri çocuklar tarafından gerçekleştirilmemiştir.

Vladislav Ribnikar İlköğretim Okulu, Belgrad'ın zengin bir kentsel bölgesi ve belediyesi olan Vračar'da bir devlet ilkokuludur. 1975 yılında, Fransız-Yugoslav dostluğunun bir projesi olarak[10][11] iki bitişik ilköğretim okulunun birleşmesi yoluyla kuruldu.[12] Vladislav Ribnikar, özellikle Fransızca dil eğitimine odaklanan bir ilkokul olarak tanınmaya devam ediyor[10] Derslere yaklaşık 1000 öğrenci katılıyor[13] Sırpça ve Fransızca olarak iki dilli eğitim veren okul, Fransa Dışişleri Bakanlığı tarafından LabelFrancÉducation sertifikasına sahiptir[14] Belgrad'daki ilkokullar arasında biraz daha yüksek bir tanınma düzeyine sahip oldu ve zaman zaman "seçkin bir okul" olarak algılandı.[10][11][15]

Adını Vladislav S. Ribnikar [sr] almıştır. (1900–1955), Sırp gazeteci, Politika ve Tanjug'un yöneticisi ve Vladislav F. Ribnikar'ın yeğenidir[16]

Ateşli saldırı

[değiştir | kaynağı değiştir]
3 Mayıs'taki silahlı saldırıdan sonra Vladislav Ribnikar okulundan bir fotoğraf

Ateşli saldırı 3 Mayıs 2023'te 08:30 CEST civarında başladı[17][18] İçişleri Bakanlığı'na göre, yedinci sınıf öğrencisi olan Kosta Kecmanovic Vladislav Ribnikar İlköğretim Okulu'na girdikten sonra, hemen sırt çantasından bir silah çıkarıp okulun güvenlik görevlisini ve ardından koridorda gördüğü üç kız öğrenciyi vurarak öldürdü, ardından sınıfına giderken silahını yeniden doldurdu. Sınıfa girer girmez önce tarih öğretmenine ateş etti ve ardından çok sayıda öğrenciye ateş ederek, dördü kız olan beş kişiyi daha öldürdü. Olayda altı öğrenci daha vuruldu. Bakanlığın basın toplantısında verdiği bilgiye göre, saldırgan koridordan koşarak avluya girdi ve burada saat 8:42'de[19] polisle irtibata geçti.[20] Saldırganın elinde iki tabanca vardı: bir CZ-75 Shadow 2 ve bir tane Ruger .22 LR varyantı tabanca[21][22][23]

Açılan ateşin ardından panik içinde kaçan öğrenciler, okulun arkasındaki bir şirket binasına sığındı.[24] Saldırıdan sonra Njegoševa Caddesi kapatıldı.[25]

Çatışmada sekizi kız, biri erkek olmak üzere dokuz öğrenci ve bir güvenlik görevlisi hayatını kaybetti.[26][27][28] Fransız Dışişleri Bakanlığı'na göre, ölen öğrencilerden biri Fransız uyruklu,[29] diğeri ise Sırp profesyonel voleybol antrenörü ve eski oyuncu Dragan Kobiljski'nin kızıydı.[30][31]

Ayrıca altı öğrenci ve bir öğretmen de yaralandı.[6][32][33] Yaralılardan iki erkek ve bir kız çocuğu Çocuk Hastanesi Üniversitesi'ne nakledildi.[6][34] Erkek çocuklar alt ekstremitelerine silahla ateş edilmesi sonucu yaralanırken, kız çocuğu ciddi bir kafa travması yaşadı ve ameliyat geçirmek zorunda kaldı.[35] Çocukların ve öğretmenin durumları daha sonra iyi olduğu bildirildi.[36] Ağır yaralı kız 15 Mayıs'ta yaralarından dolayı hayatını kaybetti ve saldırıda ölenlerin sayısı ona yükseldi.

Ateş eden saldırganın her iki ebeveyni de vurulduktan kısa bir süre sonra tutuklandı;[22] baba gözaltına alındı,[37][38] ve 5 Mayıs'ta Belgrad'daki Yüksek Cumhuriyet Savcılığındaki duruşmada sorgulandı.[39] Duruşmada suç işlediğini reddederken, Yüksek Cumhuriyet Başsavcılığı babanın tutuklanması için Yargıtay'a teklifte bulundu.[23] Mahkeme, sanığın 30 gün tutuklu kalmasına karar verdi.[40]

A group of citizens putting on candles at the school, following the school shooting
Saldırının ardından okulun önünde yas tutan vatandaşlar

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić günün ilerleyen saatlerinde silahlı saldırı hakkında halka seslendi ve hükümete yeni silah önlemleri önereceğini ve cezai sorumluluk yaşını 14'ten 12'ye düşüreceğini söyledi.[41] Hükûmet ertesi gün politika gündemini kabul etti[42]

Eğitim Bakanı Branko Ružić düzenlediği basın toplantısında 5 Mayıs'tan itibaren üç ulusal yas günü ve günün geri kalanında derslerin askıya alınacağını duyururken, Sağlık Bakanı Danica Grujičić ise Ruh Sağlığı Enstitüsü'nün iki telefonla danışma hattını aktif hale getireceğini ve psikolojik desteğe ihtiyaç duyanlar için yüz yüze danışmanlık hizmetlerine erişimi artıracağını açıkladı.[43][44] Belgrad'daki Ulusal Tiyatro 7 Mayıs'a kadar tüm etkinlikleri askıya aldı.[45] Vučić , Charles III ve Camilla'nın Londra'daki taç giyme törenine katılımını da iptal etti; buna karşılık, Charles başsağlığı diledi[46][47]

Saldırının ardından Transfüzyon Enstitüsü'nde yaralı öğrenciler için kan bağışı düzenlendi.[48][49] Silahlı saldırının ardından ilkokul öğrencilerinin velilerinin de aralarında bulunduğu yüzlerce vatandaş, ilkokul önünde ve çevresinde toplandı.[25][50] Daha sonra Ružić'in istifasını talep ettikleri Sağlık Bakanlığı ve Eğitim Bakanlığı binalarının önünde protesto gösterileri düzenlediler.[51][52] Protestolar ertesi gün büyüdü[53][54] Novi Sad, Niš, Kragujevac gibi şehirlerdeki ve komşu ülkelerdeki vatandaşlar, saygılarını sundular.[55][56]

8 Mayıs'ta Sırbistan İçişleri Bakanlığı, yasadışı veya kayıtsız silah ve mühimmatın teslim edilmesi için af teklif etti.[57] Ertesi gün bakanlık, 1.300'den biraz fazla silah, 45.600 adet mühimmat ve 83 patlayıcı cihazın teslim edildiğini bildirdi.[58]

4 Mayıs'ta KK Partizan, Belgrad'daki EuroLeague Playoff 4. Maçında silahlı saldırı kurbanlarını anmak için tamamen siyah üniformalar giydi.[59] Sloven NBA All-Star'ı Luka Dončić, öldürülenlerin cenaze masraflarını ödemeyi teklif etti, ancak daha sonra Belgrad yerel yönetimi bunun yerine bunu yapacağını duyurdu.[60][61] Hırvat profesyonel voleybol takımı Mladost'un baş antrenörü Ratko Peris, takımının 2022-23 sezonunda Hırvat 1A Voleybol Ligi'ni kazanmasının ardından, unvanını, silahlı saldırıda hayatını kaybeden Dragan Kobiljski'nin kızına adadı.[62]

Sırayla tutuklamalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Saldırmayla ilgili olarak, gençlerin ve/veya okul ile ilişkili suçların yer aldığı ilk haftada ondan fazla tutuklama yapıldı.

  • 5 Mayıs'ta, Kruševac'tan bir 13 yaşındaki çocuk Instagram hesabına "Bu katliamı Cuma günü tekrarlamayı planladığını" yazdı.[63]
  • 6 Mayıs'ta, polis Vračar'daki okuldaki cinayetleri alay ederek TikTok'ta kendini çeken bir çocuğu sorgulama amacıyla karakola götürdü.[64]
  • 6 Mayıs'ta Novi Sad polisi, okula götürmek istedikleri silahların fotoğraflarını yayınlayan üç küçük çocuğu tutukladı.[65]
  • 6 Mayıs'ta Niş polisi, Instagram hesabında "Niş'te 30'dan fazla kişinin öleceği" tehdidinde bulunduğu için 17 yaşındaki bir çocuğu tutukladı[66]
  • 6 Mayıs'ta Sremska Mitrovica polisi 22 yaşındaki bir kişiyi sosyal medyada bir sonraki silahlı saldırının Sremska Mitrovica'da olacağını yazdığı için tutukladı[67]
  • 7 Mayıs'ta Belgrad'ın Leštane banliyösünden bir adam polisi arayarak taklit bir katliam gerçekleştireceğini söylemesinin ardından tutuklandı[68]
  • 8 Mayıs'ta Kikinda'daki polis, elinde tabancaya benzer bir nesne tutarken sıraların yanında kanlı figürlerin yattığı bir sınıfın resmini asan 18 yaşındaki bir çocuğu tutukladı[69]
  • 9 Mayıs'ta Subotica'dan bombayla katliam yapmayı planlayan bir çocuk tutuklandı. ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI) tarafından keşfedildi[70]
  • 9 Mayıs'ta Kraljevo'dan 18 yaşındaki bir çocuk, sosyal medyada Vračar tetikçisinin gözaltından serbest bırakıldığını ve okulundaki öğrencilerin yarısını öldürmeye geleceğini yazdığı için tutuklandı[71] Kraljevo polisi, sosyal medyada ellerinde tabanca tuttukları okuldan fotoğraflar paylaşan iki küçük çocuğu da tutukladı[72]
  • 9 Mayıs'ta Karadağ'ın Žabljak kentinde polis, sosyal medyada Vračar saldırganına destek ifade eden bir çocuğu tutukladı[73]
  • 10 Mayıs'ta Sombor polisi, sosyal medyada paylaşım yapan ve sözlü olarak okuluna otomatik tüfekle gideceğini doğrulayan 18 yaşındaki bir çocuğu tutukladı[74]
  • 10 Mayıs'ta Vrnjačka Banja'daki polis, sınıf arkadaşlarını sosyal medyada tehdit eden 15 yaşındaki bir çocuğu tutukladı[75]

Sırbistan'daki UNICEF komitesi, okulun "herhangi bir türde şiddetin gerçekleşmemesi gereken bir yer" olduğunu belirtti. Aynı zamanda, Patriği Porfirije, bunu "daha önce halkımıza hiç yaşanmamış bir felaket" olarak tanımladı.[76][77] Bosna-Hersek Konseyi, saldırıdan sonra ülkede 5 Mayıs'ı ulusal yas günü ilan ederken, Karadağ Hükûmeti 7 Mayıs'ı ulusal yas günü olarak ilan etti.[78][79]

Sırp Partisi Yeminlileri, Sırbistan Krallığının Restorasyonu Hareketi "şiddeti yücelten tüm realite şovlarının" yasaklanması çağrısında bulunurken, Sırbistan Ulusal Meclisi'nde Eğitim Komitesi'nin acil bir toplantı yapmasını talep etti[80] Belgrad Belediye Başkanı Aleksandar Šapić başsağlığı dileyerek, şehir yönetiminin "ailelerin ihtiyaç duyduğu her türlü yardımı sağlayacağını" sözlerine ekledi[81][82]

  1. ^ Georgievski, Jovana (15 Ağustos 2022). "Kako su pištolji završili u rukama deteta i koliko ima oružja u Srbiji i na Balkanu". BBC News (Sırpça). 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  2. ^ "Šta donosi novi Zakon o oružju?". B92 (Sırpça). 18 Şubat 2015. 29 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  3. ^ a b "Factbox: Serbia school shooting: what are the country's gun laws?". Reuters (İngilizce). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. Serbia, where a schoolboy opened fire on his classmates on Wednesday, has an entrenched gun culture, especially in rural areas, but also strict gun control laws.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  4. ^ a b Sekularac (3 Mayıs 2023). "Belgrade school shooting: boy kills 9 in planned attack". Reuters (İngilizce). 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. Gun laws are very strict in Serbia but civilian gun ownership is also widespread. 
  5. ^ a b "Balkanski mentalitet: Srbija u vrhu po broju oružja na 100 stanovnika" ["Balkans mentality": Serbia near the top in the number of firearms per 100 people]. 021.rs (Sırpça). 27 Haziran 2021. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  6. ^ a b c d "Belgrade shooting: Huge police operation after Serbia school attack". BBC News (İngilizce). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Boy, 13, kills eight children and security guard in Belgrade school shooting". The Guardian. 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  8. ^ "Pucnjava u školi u Velikoj Plani: Osumnjičeni uhapšen, nema povređenih" [Velika Plana: School shooting – suspect arrested, no injuries]. BBC News (Sırpça). 22 Kasım 2019. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  9. ^ "Nije prvi put da naoružani napadač uđe u školu, profesor priča kako su se borili" [It is not the first time that an armed attacker entered a school; the teacher talks about how they fought]. N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  10. ^ a b c "Osnovnu školu "Vladislav Ribnikar" danas pamtimo po tragediji- evo po čemu je nekada bila poznata". City Magazine (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  11. ^ a b "Triste Serbia: recuerdos de una antigua alumna del colegio de Belgrado que ha sufrido una matanza". El País (İspanyolca). 3 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  12. ^ "Naslovnice "Politike" kao nastavno sredstvo". Politika (Sırpça). 25 Ocak 2021. 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  13. ^ "OŠ "Vladislav Ribnikar" – Vračar (Beograd)". Edukacija.rs (Sırpça). 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  14. ^ "École Vladislav Ribnikar, Serbie". LabelFrancÉducation (Fransızca). 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  15. ^ "Beogradska škola za elitu: Može primiti do 1000 učenika, a od prvog razreda tu uče francuski". 24sata.hr (Hırvatça). 4 Mayıs 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  16. ^ "Ko je bio Vladislav Ribnikar, po kome nosi ime osnovna škola?". City Magazine (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  17. ^ "Pucnjava na Vračaru, ima mrtvih" [Shooting in Vračar, multiple fatalities]. B92 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  18. ^ "Suze, muk i neverica nakon masovnog ubistva u beogradskoj školi: Ovako se Srbija oprašta od stradalih" [Tears, silence and disbelief after the mass murder in the Belgrade school: This is how Serbia says goodbye to the victims]. Telegraf (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  19. ^ "Tragedija u Beogradu: Učenik osumnjičen da je ubio osmoro dece u školi i čuvara, napad planirao mesecima – policija" [Eight children and a guard killed in a school in the centre of Belgrade; the suspect student and his parents have been arrested; two wounded children are in critical condition]. BBC News (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  20. ^ "MUP: Dečak se sam prijavio, imao spisak i plan i molotovljeve koktele" [MUP: The boy turned himself in; he had a list and a plan and Molotov cocktails]. N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  21. ^ "Ima li dece u streljani – kada maloletnik može da proba gađanje vatrenim oružjem" [Are there children in the shooting range – when can a minor try shooting a firearm]. Radio Television of Serbia. 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  22. ^ a b "A school shooting has rocked Serbia. Here's what we know". CNN (İngilizce). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  23. ^ a b "Završeno saslušanje oca dečaka koji je pucao školi na Vračaru". N1 (Sırpça). 5 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  24. ^ ""Krenuli su da beže, uleteo je stampedo": Otkriveno gde su deca pobegla nakon masakra u školi". b92.net. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  25. ^ a b "Građani se okupili na Vračaru, šetnja i do ministarstva, uzvikivali: "Ostavka"" [Citizens gathered in Vračar, walked to the ministry, shouted: "Resignation"]. N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  26. ^ "Pucnjava u školi na Vračaru – MUP: Stradalo osam učenika i radnik obezbeđenja, šestoro dece i nastavnica povređeni, napadač uhapšen" [Shooting at a school in Vračar – eight students and a security guard killed; six children and teacher injured; attacker and his parents detained]. Radio Television of Serbia (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  27. ^ "Pucnjava u osnovnoj školi u Beogradu: MUP potvrdio da je ubijeno osmoro dece i radnik obezbeđenja" [Shooting at an elementary school in Belgrade: MUP confirmed that eight children and a security guard were killed]. Danas (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  28. ^ "A student and his father are detained after 9 die in school shooting in Serbia". NPR. 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  29. ^ "Serbia in shock after school shooting leaves eight children and a security guard dead". CNN (İngilizce). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  30. ^ "Poruka koja slama srce: Poznati srpski sportaš i supruga izgubili kćer u masakru pa objavom dirnuli regiju". Jutarnji list (Hırvatça). 6 Mayıs 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  31. ^ "Oglasila se porodica sportiste Kobiljskog čija je ćerka ubijena: "Molimo se za sve naše anđele"". B92 (Sırpça). 6 Mayıs 2023. 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  32. ^ "UŽIVO Ispred škole na Vračaru: Nastavnici se bore za život, osmoro mrtvih, roditelji i deca plaču" [LIVE In front of the school in Vračar: Teachers fighting for their lives, eight dead, parents and children crying]. Telegraf (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  33. ^ "Ovo je dečak koji je pucao u školi, ubio 8 drugara, čuvara i teško ranio nastavnicu istorije" [This is the boy who was shooting at the school; killed 8 friends, a guard and seriously wounded the history teacher]. Telegraf (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  34. ^ "NAJCRNJI DAN U SRBIJI Najmanje devetoro mrtvih u masovnoj pucnjavi u školi, sedam đaka u operacionoj sali, jednoj devojčici se bore za život" [THE BLACKEST DAY IN SERBIA – At least nine dead in a mass shooting at a school, seven students in the operating room, one girl is fighting for her life]. NOVA portal (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  35. ^ "Direktor Tiršove: Devojčica vitalno ugrožena, ima teške povrede mozga" [Director of Tiršova: The girl is vitally endangered, has severe brain injury]. N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  36. ^ "Ohrabrujuće vesti: Nove informacije iz Kliničkog centra Srbije o povređenima u pucnjavi u OŠ "Vladislav Ribnikar"" [Encouraging news: New information from the Clinical Centre of Serbia about the injured in the Vladislav Ribnikar Elementary School shooting]. Danas (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  37. ^ "VJT: Ocu određeno zadržavanje, dečak nije krivično odgovoran". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  38. ^ "Uhapšen otac dečaka koji je pucao u školi na Vračaru". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  39. ^ "Tužilac: Sutra saslušanje oca dečka koji je pucao". N1 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  40. ^ "Određen pritvor ocu napadača iz škole "Vladislav Ribnikar"". N1 (Sırpça). 5 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  41. ^ "Predsednik Srbije predložio izmene zakona o oružju nakon pucnjave u školi". Radio Free Europe (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 21 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  42. ^ "Uvode se testovi na drogu u školama: Vlada usvojila 10 Vučićevih mera". N1 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  43. ^ "Ružić: Trodnevna žalost u celoj Srbiji zbog tragedije u školi na Vračaru". Insajder (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  44. ^ "Prof. dr Danica Grujičić: Institut za mentalno zdravlje pružiće podršku svima posle pucnjave u OŠ "Vladislav Ribnikar"". Danas (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  45. ^ "BLOG: Ministri: Dečak duže vreme pripremao napad, ocu određeno zadržavanje VIDEO". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  46. ^ "Vučić otkazao odlazak na krunisanje kralja Čarlsa III". B92 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  47. ^ "Kralj Čarls pisao Vučiću: Najdublje saučešće srpskom narodu i porodicama žrtava". N1 (Sırpça). 5 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  48. ^ "Nakon pucnjave, građani u redovima za davanje krvi u Beogradu (FOTO)". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  49. ^ "Veliki odziv za davanje krvi: Iz Zavoda apeluju na ljude da nastave da dolaze!". 24sedam (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  50. ^ "Roditelji ispred PU Vračar – žele da saznaju gde su im deca". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  51. ^ "Građani se okupili na Vračaru, prošetali do ministarstva: "Sve treba da stane"". N1 (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  52. ^ "Građani zatražili ostavku ministra prosvete na protestu povodom tragedije u OŠ "Vladislav Ribnikar"". Danas (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  53. ^ "BLOG: Protest i okupljanje u Beogradu, građani u suzama, ostavljaju igračke". N1 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  54. ^ "Suze, muk i neverica nakon masovnog ubistva u beogradskoj školi: Ovako se Srbija oprašta od stradalih". Telegraf (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  55. ^ "Tuga obavila i Novi Sad: Građani pale sveće i donose igračke za žrtve masakra na Vračaru". Telegraf (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  56. ^ "Dvoje ranjenih u kritičnom stanju, širom Srbije i regiona počast stradalima u školi "Vladislav Ribnikar"". Radio Television of Serbia (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  57. ^ "MUP se ponovo oglasio i objasnio: Predajte, ne morate da dolazite..." B92 (Sırpça). 8 Mayıs 2023. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  58. ^ "Poznato koliko je oružja predato do ponedeljka u 15h". B92 (Sırpça). 9 Mayıs 2023. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  59. ^ "Poseban dres Partizana u čast žrtava tragedije na Vračaru". B92 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  60. ^ "Dončić plaća troškove sahrane ubijenih u masakru". B92 (Sırpça). 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  61. ^ "Grad Beograd organizuje i pokriva troškove sahrana žrtava iz "Ribnikara"". N1 (Sırpça). 5 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  62. ^ "Hrvat posvetio titulu devojčici ubijenoj na Vračaru". B92 (Sırpça). 7 Mayıs 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  63. ^ "Učenik pretio: "Ja ću da ponovim ovaj masakr"". B92 (Sırpça). 7 Mayıs 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  64. ^ "Privedena devojčica koja je ismevala masakr i veličala ubicu". B92 (Sırpça). 6 Mayıs 2023. 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  65. ^ "Hapšenje maloletnika u Novom Sadu: Objavili fotografije oružja koje su hteli da ponesu u školu". B92. 6 Mayıs 2023. 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  66. ^ "Hapšenje u Nišu, maloletnik najavljivao masakr". B92 (Sırpça). 6 Mayıs 2023. 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  67. ^ "Pretnja pucnjavom u Sremskoj Mitrovici". B92 (Sırpça). 6 Mayıs 2023. 6 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  68. ^ "Uhapšen muškarac iz Leštana kraj Beograda zbog pretnji da će počiniti masakar". Danas (Sırpça). 7 Mayıs 2023. 7 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2023. 
  69. ^ "Kikinda: Uhapšen mladić koji je širio paniku u svom razredu". Radio Television of Vojvodina (Sırpça). 8 Mayıs 2023. 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  70. ^ "FBI upozorio Srbiju: Maloletnik vam razmišlja o pravljenju bombe". B92 (Sırpça). 9 Mayıs 2023. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2023. 
  71. ^ "Policija uhapsila Kraljevčanina zbog izazivanja panike u školi". Politika (Sırpça). 9 Mayıs 2023. 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  72. ^ "Uhapšena dva učenika zbog fotografija na društvenim mrežama u Kraljevu". Politika (Sırpça). 9 Mayıs 2023. 10 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  73. ^ "Žabljak: Maloljetnik procesuiran zbog objave kojom je podržao masakr u Beogradu". Dan (Sırpça). 9 Mayıs 2023. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023.  Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  74. ^ "Sombor: Uhapšen osamnaestogodišnji učenik zbog pretnji". Radio Television of Vojvodina (Sırpça). 10 Mayıs 2023. 11 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2023. 
  75. ^ "Pretio drugarima iz odeljenja: Uhapšen tinejdžer iz Vrnjačke Banje". b92.net. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2023. 
  76. ^ "UNICEF: sva deca moraju da budu sigurna i bezbedna u školi". Politika (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  77. ^ "Patrijarh: Katastrofa u školi kakva se u našem narodu nikad nije dogodila". Politika. 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  78. ^ "Proglašen dan žalosti u BiH povodom stravične tragedije u Beogradu" (Boşnakça). Klix.ba. 4 Mayıs 2023. 4 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2023. 
  79. ^ "Nedelja Dan žalosti u Crnoj Gori zbog tragičnih događaja u Srbiji". N1 (Sırpça). 5 Mayıs 2023. 5 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2023. 
  80. ^ "Političari se oglasili o užasnom zločinu u školi u na Vračaru". NOVA portal (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  81. ^ "Šapić uputio saučešće porodicama nastradale dece i radniku obezbeđenja: Grad će nastojati da pruži svaku vrstu pomoći". Blic (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 
  82. ^ "Aleksandar Šapić uputio saučešće porodicama nastradalih u OŠ Vladislav Ribnikar". Danas (Sırpça). 3 Mayıs 2023. 3 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2023. 


Kaynak hatası: <ref> "note" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="note"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)