Vize, Kırklareli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şuraya atla: kullan, ara
Başlığın diğer anlamları için Vize sayfasına bakınız.
Vize
—  İlçe  —
Vize view - P1020883.JPG
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Vize'nin Kırklareli'ndeki yeri
Vize'nin Kırklareli'ndeki yeri
Ülke Türkiye
İl Kırklareli
Coğrafi bölge Marmara Bölgesi
Yönetim
 - Kaymakam Ercan KAYABAŞI [1]
 - Belediye başkanı Sedat Balkı (MHP) [2]
Yüzölçümü [3]
 - Toplam 1.089 km2 (420,5 mi2)
Rakım 320 m (1.050 ft)
Nüfus (2016)[4]
 - Toplam 27,556
 - Kır 14,072
 - Şehir 13,484
Zaman dilimi UDAZD (+3)
Posta kodu 39400
İl alan kodu 288
İl plaka kodu 39
İnternet sitesi: Vize Belediyesi
Vize Kaymakamlığı

Vize, Kırklareli'nin doğusunda, İstanbul'a 140 km. mesafede, tarihi ve doğal güzellikleri ile ön plana çıkan bir ilçedir. Cittaslow denilen sakin şehir unvanı ile Türkiye'deki 10 ilçeden de birisi olmuştur. 2015 TÜİK verilerine göre ilçe nüfusu 13.095'tir. Vize aynı zamanda bir Bulgaristan şehirleriyle benzer olarak Trakya'daki Karadeniz ilçelerindendir. Vize, Avrupa'dan kopmamış Yunanistan ve Bulgaristan ile kültür, turist alışverişini sürekli devam ettiren bir Balkan ilçesidir.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Tarihte değişik isimlerle anılan kent Byzia, Bizye, Bida, Biza, Vyza, Vizii ve son olarak da Vize olarak bilinmektedir. İsmin kökü Byzas'tan gelmekte olup Byzas Poseidon'un bir oğlunun adıdır. Aynı zamanda Byzas, Trak dilinde keçi anlamına gelmekte olup Trakların çokça kullandıkları bir isimdir. Ayrıca Byzas isimli efsanevi bir Trak Kralının adından geldiği söylenir ki bu Byzas Su Perisi Semestra'nın oğludur. Ayrıca Yunan Mitolojisinde Kaynak Perisinin adı Byzia'dır. Vize'nin her dönemde isminin suyunun bolluğu ile anıldığı düşünülürse bu da akla yatkın bir ihtimaldir.

Vize'nin bilinen ilk resmi sahipleri Trakların bir kolu olan Astai'lerdir. Daha sonraları Persler, Romalılar, Keltler, Peçenekler, Bizanslılar, Bulgarlar hakim olmuş ve son olarak Osmanlılar ile Türk egemenliği başlamıştır. 1369 tarihinde Osmanlı idaresine geçen yerleşim, Rumeli Eyalet'nin bir sancağı olan Vize sancağının merkezi konumunda bulundu[5].

Edirne Vilayet Matbaası Müdürü Şevket Dağdeviren'in yazdığı 1892 tarihli salnameye göre;

Kırkkilise sancağının kazası olan Vize kasabasına bağlı 47 köydeki 4466 hanede 23595 nüfus olup, çoğunluğu İslam ve Rum’dur.

Saray, Yenice, Örencik, Hasboğa nahiyeleri Vize’ye bağlıdır. Vize hükumet konağı, 108 basamaklı merdivenle çıkılan bir tepe üzerindedir. Vize’de 4 cami, 3 mescit vardır. Bunlardan Gazi Süleyman Paşa’nın yaptırdığı cami Ayasofya’nın modelindedir. Diğer 3’ü Saka Baba, Hasan Bey ve Ferhat Bey tarafından yaptırılmıştır.

Kaza içinde 13 sağlam, 27 harap cami ve mescit, 2 hükumet konağı, 32 okul, 1 ortaokul, 2 harap imaret, 1 telgrafhane, 1 tekke, 5 kiremithane, 5 sayak dolabı, 46 çeşme 1 metropolithane, 18 kilise ve manastır, 301 ev arsası, 42 mera, 775 çayır, 17759 tarla, 28 Bahçe, 3926 bağ, 6 çiftlik, 1522 ambar ve samanlık, 1 rakı fabrikası, 25 değirmen, 10 han, 2 hamam, 31 fırın, 35 İslam, 18 Hristiyan mezarlığı, 72 harman yeri, 6 tahta bıçkısı, 3 çiftlik arsası, 1 yağhane ve 376 dükkan vardır.[6]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Vize Kazası Nüfus Cetveli 1892[6]
Kadın Erkek Toplam
İslam 4.828 5.467 10.295
Rum 5.928 6.182 12.110
Ermeni 1 1
Bulgar 514 523 1.037
Çingene 74 78 152
Toplam 11.344 12.251 23.595
Yıl Toplam Şehir Kır
1965[7] 32.533 6.998 25.535
1970[8] 31.658 6.766 24.892
1975[9] 32.449 8.203 24.246
1980[10] 35.198 9.730 25.468
1985[11] 34.659 10.082 24.577
2000[12] 32.276 10.628 21.648
2007[13] 30.348 11.908 18.440
2008[14] 30.086 11.966 18.120
2009[15] 28.913 11.447 17.466
2010[16] 29.153 12.196 16.957
2011[17] 28.611 12.317 16.294
2012[18] 28.228 12.543 15.685
2013[19] 27.899 12.631 15.268
2014[20] 27.700 12.887 14.813
2015[21] 27.422 13.095 14.327
2016[22] 27.556 13.484 14.072

Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]

Vize ilçesi 1.Viyana Seferi esnasında Kanuni Sultan Süleyman tarafından kullanılan Avyolu güzergahı üzerindedir. Bu güzergah günümüzde yeniden keşfedilerek Sultanlar Yolu ismiyle doğa, kültür ve tarih sevenlerin kullanımına açılmıştır. Sultanlar Yolu işaretlemeleri Vize içinde ve çevresinde yolu yeniden keşfeden Sedat Çakır tarafından yapılmıştır. Sultanlar Yolu Viyana-Simmering'den İstanbul'da Süleymaniye Camii ve Topkapı Sarayı'na kadar uzanan 2133 kilometrelik bir yoldur.

Önemli tarihi eserler arasında Ayasofya Kilisesi, Türkiye Trakyası'nda bilinen tek antik tiyatro, kaya kiliseleri, manastır, Trak tümülüsleri, kale surları, çeşmeler sayılabilir. İlçede bulunan Yenesu Mağarası, 1620 m. uzunluğuyla Trakya'nın 3. büyük mağarasıdır.

Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Vize surlarından kalan bir nobetçi kulesi

  • Rumeli Fatihi Gazi Süleyman Paşa Camii

  • Hasan Bey Camii

  • Vize'de bir cadde

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Vize Kaymakamlığı
  2. ^ Vize Belediyesi
  3. ^ Harita Genel Komutanlığı - İl ve İlçe Yüzölçümleri
  4. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD5cXwJ. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  5. ^ Ertürk, V., 1642 TARİHLİ AVÂRIZ DEFTERİNE GÖRE VİZE SANCAĞI KAZALARI, EKEV Akademi Dergisi, Sayıː57, Yılː Güz 2013. URL:http://www.ekevakademi.org/Makaleler/1983135630_11%20Volkan%20ERTURK.pdf. Erişim: 2017-02-23
  6. ^ a b Kazancıgil, Dr. Ratip - Gökçe, Nilüfer Dağdevirenzade M. Şevket Bey'in Edirne Tarihi ve Balkan Savaşı Anıları Türk Kütüphaneciler Derneği Edirne Şubesi Yayınları No: 41 Edirne 2005
  7. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BsprIGrr. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  8. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnbVCCH. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  9. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtqCsbrX. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  10. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtujRj4r. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  11. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btwnmsy0. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  12. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0ZoCcK. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  13. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu22WlXy. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  14. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3qxIV8. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  15. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuD4QS8A. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFfflF6. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuGxi28h. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxmQpcE. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  19. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPUypXSg. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  20. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFD5cXwJ. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  21. ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
  22. ^ "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 7 Mart 2017. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Wikimedia Commons'ta Vize, Kırklareli ile ilgili medyaları bulabilirsiniz.
Flag of Turkey.svg Türkiye portali
Vize belde ve köyleri
Beldeler
Köyler
Kırklareli'nin ilçeleri
İl merkezi
Bağlı ilçeler

Koordinatlar: 41°34′25″K 27°45′55″D / 41.57361°K 27.76528°D / 41.57361; 27.76528

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Vize,_Kırklareli&oldid=19519041" adresinden alındı.