Vikipedi:CEE Toplantıları/2016/Rapsar

Kullanıcı:Basak'in izlenimleri sayfasında giriş yapılmış zaten, ben de aynı girişi yapmadan direkt notlara geçiyorum :)

Rapsar'ın notları

What's happening in GLAM ("GLAM'de neler oluyor?")

• Galleries, Libraries, Archives and Museums (yani Galeriler, Kütüphaneler, Arşivler ve Müzeler) ya da kısaca GLAM adı verilen projede amaç, bu oluşum ya da kurumlarla iletişime geçerek Vikipedi ile ortak projeler yürütmek. Örnekse, İstanbul Oyuncak Müzesi ile iletişime geçilir ve gerek müzenin gerekse koleksiyonlarının fotoğrafları istenir kendilerinden. Onlar da ya kendileri çeker ve Commons'a serbest lisanslı bir şekilde yükler ya da ellerinde olan fotoğrafları (daha önce yayınlanmamışlarsa) Commons'a yine serbest lisanslı olarak yükler. Burada müzedeki eserlerin telif haklarıyla korunup korunmadığı da önemli (hâlâ hayatta olan bir ressamın tablosunu çekip Commons'a yüklemek telif hakkı ihlali yaratacaktır misal).
• İlgili sunumda GLAM'in yalnızca adında geçenleri değil; hayvanat bahçeleri, botanik bahçeler, stadyumlar gibi genişletilebileceğinden bahsedildi. Örnekse Vodafone Arena yetkilileriyle iletişime geçilir ve stadın önemli noktalarının fotoğrafları istenir yahut stadyum boş iken düzenlenecek bir geziyle gereken çekimler yapılır. Stadyumun boş olması mesela özgün resimler çekilmesine olanak sağlar, izin aldığımız için yetkililerden daha profesyonelce ve düzgün çekimler gerçekleştirilebilir.
• Yalnızca görsel olarak bakmamak lazım olaya. Arşivler ve kütüphaneler için özellikle. Vikipedi Kütüphanesi veya Vikipedi:Bilge'de istenen kaynaklar için de işbirliği yapılabilir. Bazı Vikipedilerde (örnekse İngilizce), kaynak taleplerinin yapıldığı bu alanlarda bizzat kütüphane yetkilileri çalışıyormuş mesela gönüllü olarak.
• Kamu malı yazılı eserlerin fotoğrafları ya da taramaları Commons'a, karakter tanıma yazılımlarıyla elde edilen metinler ise Vikikaynak'a aktarılabilir. İnternet ortamından bile ulaşabileceğimiz Osmanlı dönemine ait yazılı kaynaklar/eserler malum artık kamu malı. İlgi olursa eğer bunların bir kısmını, düzenleyeceğimiz bir projeyle Commons'a aktarmak mümkün. Yine benzer şekilde 70 yıldan eski dergi ve gazeteleri de tarayıp, Commons'a aktarabiliriz.
• Vikiveri'de var olan bir proje var: Sum of all paintings ("Tüm tabloları toplama"). Bu projede, dünyadaki tüm tablolar için Vikiveri'de bir öğe yaratılması hedefleniyor. Hepsinin bir resmi ya da Vikipedi maddesi olması zorunlu değil, yalnızca o öğe yaratılsa ve yıl, ressam gibi temel bilgiler oraya girilse yeterli.
• Yukarıda bahsedilenlerin tamamı taşınabilir sanat eserleri. Bir de taşınamazlar var tabi. Bunun için Viki Anıtları Seviyor projesi mevcut. Bu sene biz de Türkiye için katılmayı çok istedik, hazırlıklar yaptık (kendimi dahil ediyorum ama esas iş Kullanıcı:KediÇobanı, basak, Kullanıcı:WikiBronze'a ait, başkasını unuttuysam özür dilerim). Ancak Türkiye'de bulunan anıtların resmî makamlarca oluşturulan eksiksiz bir listesine ulaşamadığımızdan yarıda kaldı. Projeden bahsetmek gerekirse kabaca, ülkede anıt olarak tanımlanan varlıkları fotoğraflamayı hedefleyen bir proje. Anıt denilince aklımıza hemen Çanakkale Şehitler Abidesi ya da Taksim Cumhuriyet Anıtı gibi yapılar gelse de Ayasofya, Yeni Cami gibi yapılar da hatta Fatih, Falanca Sokak'taki 6 numaralı ev de anıt statüsünde. Bunların tamamının Vikipedi maddesi olması gerekmiyor, ona rağmen fotoğrafları çekilebilir ve Vikiveri'de öğesi oluşturulabilir.
• Bizim haberimiz yok tabi ama UNESCO'nun MediaBank projesi kapsamında üretilen içerik Commons'ta kullanılabilecek lisanslara sahip ve elbette ki kullanılıyor. Bunlardan seçkin resim çıkarabiliriz, bizi ilgilendiren kısmı bu :) GLAM çalışmalarına güzel bir örnek.
• Gelişen teknolojiyle yeni proje ve yöntemler de üretiliyor tabi, bunlardan da biraz bahsedildi. Wiki From Above ("Tepemizden Wiki") projesi ile insansız hava aracı yardımıyla elde edilen video ve görüntüler toplanıyor, yarışma düzenleniyor. Şu an mümkün değil ama ileri dönemlerde Commons'a 360 derece fotoğraflar, 3 boyutlu modeller de eklenecekmiş.

Ethnography of the Carpathians ("Karpatların Etnogfafisi")

• Wikimedia Polska (Wikimedia'nin Polonya şubesi) tarafından organize edilen bir etkinlik. Kendi bütçeleri, vakıftan aldıkları bütçe ve Polonya Eğitim Bakanlığından aldıkları ödenekle organize etmişler. İletişime geçtikleri müzeden/kütüphaneden bir gönüllü, 1-2 Vikipedi gönüllüsü ve vakfın şubesinden bir isimle birlikte Karpatlardaki bazı köylere gidip fotoğraf ve video çekimi yapmışlar.
• Esas hedef bu köylerdeki gelenek-görenekleri falan fotoğraflamak ve video çekmek, köyden görüntüler almak değilmiş. Hedeflerinden uzaklaşmamak adına, bütçe, zaman ve dolaşacakları köy sayısı göz önüne alınarak yalnızca gelenek-göreneklere odaklanmışlar.
• Müze/kütüphane gönüllüsü ise konusunda uzman kişi(ler) olduğundan notlar alıp, elde ettiği notlarla akademik çalışmalar hazırlamış. Böylece köy maddeleri için de kaynak olacak metinler oluşturulmuş.
• Bu bize şu an için ütopik gözüküyor açıkçası ama ufak, günübirlik ve yerel turlar organize edebiliriz. En azından tatile, geziye giden birinin çeşitli yerleri fotoğraflamasını sağlayabiliriz.

Europeana Art History Challenge ("Europeana Sanat Tarihi Müsabakası")

• Europeana, Europeana 280 diye bir proje oluşturmuş ve AB üyesi (artısı eksisi de var detaya girmiyorum) ülkelerde yer alan en popüler 10 sanat eseri belirlemesini istemiş. Hedef 10x28'den 280 eser ama farklı sebeplerden ötürü daha fazla eser elde edilmiş :)
• Bu ülkelerde konuşulan diller (resmî olması zorunlu değil) toplanmış (30 idi sanırım) ve her dilde bu eserlerin Vikipedi maddesi oluşturulması istenmiş. Böylece bir madde açma yarışması düzenlenmiş.
• Projeye şuradan ulaşılabilir. Alt kısımda görebileceğiniz gibi projeye dahil ol(a)mayan bazı dillerde de katılımcı olduğu görülebilecektir.

Best practices for social media ("Sosyal medya için en iyi uygulamalar")

• Vikimedya projeleri ve sosyal medya arasındaki ilişki, sosyal medyanın kullanımına dair bir oturumdu. Bizim Facebook sayfamız ve Twitter hesabımız var biliyorsunuz ki.
• Genel olarak Wikimedia Foundation ve Wikipedi olmak üzere iki Facebook hesabı oluşturmuşlar. İlkinde daha çok topluluğa yönelik içerik, ikincisinde ise Vikipedi içeriğine yönelik içerik paylaşımı yapılıyor. Bizim için lüzumsuz bence, o kadar detaya gerek yok.
• Facebook hesabının onaylanmış hesap olmasının önemli olduğu belirtildi ki hemfikirim. Bu sayede kullanıcılara "resmî hesap budur" izlenimi verilecektir. Bizimki onaylanmamış an itibarıyla.
• Facebook'a yüklenen fotoğrafların telif hakları konusundan bahsedildi. Arkadaşlar, fotoğraflar önce Facebook'a yüklenen fotoğrafların telif hakkı Facebook'a geçiyor. Dolayısıyla uygun bir fotoğrafsa eğer ve Vikipedi projelerinde kullanılsın isteniyorsa önce Commons'a sonra Facebook'a yüklenmeli.
• Facebook, Twitter ve diğer hesaplar arasında bağlantı kurmak iyi sonuçlar verecektir. Birini gören diğerini görmeyebilir, bu sayede tüm hesaplar arasında resmî bir bağ da kurulacaktır.
• Bir de Istagram hesabı var Wikimedia'nın. Commons'ta yer alan resimleri paylaşmada kullanıyorlar ve açıklama kısmında hem bir altyazı hem de Commons'a bağlantı veriliyor. Bizim Instagram hesabımız yok henüz ama olursa, günün resmini sergilemek için kullanabiliriz. Mümkün mü bilmiyorum ama otomatikleştirsek bunu mesela gayet faydalı olacaktır diye düşünüyorum. Bunların hepsi daha çok kullanıcı çekmek için :
• Instagram hesabına "çektiğiniz fotoğrafların sergilenmesini ister misiniz?" diye not düşebiliriz. İnsanların çektiği fotoğrafı Commons'a yükleme konusunda teşvik edici olacaktır. Vikipedi'de kullanılabileceği, hatta ana sayfaya çıkabileceği de belirtilebilir.
• Instagram hesabında bizim etkinliklerden fotoğraflar da paylaşılabilir, "varlığımız" anlaşılabilir :) Yine bazı ansiklopedik resim paylaşımı yapan hesaplar (National Geographic, NASA vs) takip edilebilir.
• Instagram'da paylaşılan resimlerde telif hakkı sorunu olmadığı ve serbestçe kullanılabileceği not olarak düşülürse fena olmaz.
• Facebook'ta güncel olaylarla ilgili madde paylaşımı yapılabileceği fikri ortaya atıldı. İtalya'daki deprem maddesi örneğin, çok iyi geri dönüş almışlar zira o depremi o kadar kapsayıcı bir biçimde anlatan başka kaynak yokmuş. Özellikle Türkiye'deki son gelişmeleri (kullanıcılarımızın çoğu Türk ve Türkiye'de yaşıyor, bu gerçeğe göre) veya dünyadaki önemli gelişmeleri konu alan maddeleri Facebook'ta paylaşıp, bir nevi haber sitesi işlevi de görebilir (İngilizce FB sayfası görüyor kısmen). Hatta bazı haber siteleri "ayrıca bakınız" diyerek Vikipedi linki de veriyormuş :)

İyi bir işbirliği projesi yapımı

• Bunu köy çeşmesine yazmıştım, şurada görebilir arzu eden kullanıcılar.

Benim toplantıyla ilgili paylaşmak istediğim notlar bu şekilde. Bunlar dışında "iyi bir konferans nasıl organize edilir?" tarzı sunumlar varsı son gün, ancak onların burayla pek ilişkisi yoktu ve daha genel konulardı. Onları paylaşmanın kalabalıklık yaratacağını düşünüyorum. Hepinize sevgiler :)--Rapsar^Efendim? 10:55, 15 Eylül 2016 (UTC)