Urfa Adamı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Şanlıurfa Arkeoloji ve Mozaik Müzesi'nde sergilenen Urfa Adamı Heykeli.

Urfa Adamı, diğer adıyla Balıklıgöl Heykeli, Şanlıurfa ili Balıklıgöl kazı alanı civarında 1990'lı yıllarda bulunan, gerçek insan boyutlarında ve formundaki tarih öncesi heykeldir.

193 cm boyu, 54 cm genişliği ve 63 cm kalınlığındaki kireç taşından heykelin nerede, nasıl ve ne amaçla yapılıp kullanıldığını kestirmeye yardım edecek herhangi bir somut veri yoktur.[1] M.Ö. 11.000 ila 9.500’lü yıllar arasında yontulduğu tahmin edilmektedir.[2] Gerçek insan boyutlarında ve formunda yapılmış (bilinen/bulunan) en eski heykeldir.[2] Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nde sergilenir.[3]

Balıklıgöl’ün hemen kuzeyinde, eski Urfa evlerinin altında, büyük su kaynaklarının yanında olduğu anlaşılan Çanak Çömleksiz Neolitik Dönem'e ait büyük bir yerleşimde ortaya çıkarılmıştır. Üç ana parçaya kırılmış halde bulunmakla birlikte genel bütünlüğünü korumaktadır.

Bir erkeği betimlediği düşünen heykelin yüz hatları tam belirgin değildir. Derin göz çukurlarına siyah obsidyen parçalar yerleştirilmiştir.[4] Göğüs bölgesinde V şeklinde takıyı andıran bir şekle sahiptir. Ayakları yoktur. Saçları ve sakalı kazınmış (tıraşlı) ve ağızsız olarak resmedilmiştir. Ağzının olmaması konusuna, yüzde maske olduğu için ağzın görünmediği, betimlenen kişinin bazı sırları sakladığının göstergesi olduğu[5] gibi açıklamalar getirilmiştir. Elleri göbek hizasında önden bitişiktir. Heykelin sergilendiği Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi'nin eser kataloğunda "heykelin esas olarak erkek cinselliğini sembolize ettiğinden kuşku yoktur" ifadesi yer almaktadır.[1]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Denk, Erdem (2 Nisan 2022). "Balıklıgöl Heykeli". aktuelarkeoloji.com.tr. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022. 
  2. ^ a b "Urfa Adamı: Urfa Adamı Heykeli haberi". Arkeolojik Haber. 25 Ağustos 2019. 9 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022. 
  3. ^ "Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi - Şanlıurfa". Kulturportali.gov.tr sitesi. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  4. ^ Özcan, Emine Sonnur (Temmuz 2014). "Göbeklitepe" (PDF). Tübitak Bilim ve Teknik Dergisi. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  5. ^ Özdemi̇r, Muammer; Arslantaş, Yüksel (20 Mayıs 2021). "NEOLİTİK DÖNEM ÖLÜM RİTÜELLERİNDE MASKE". Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 31 (2): 1041-1054. doi:10.18069/firatsbed.870365. ISSN 1300-9702. 17 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2022.