Bir Endülüs Köpeği
 | Bu maddedeki üslubun, ansiklopedik bir yazıdan beklenen resmî ve ciddi üsluba uygun olmadığı düşünülmektedir. |
| Un Chien Andalou | |
 Bir Endülüs Köpeği filminin afişi | |
| Yönetmen | Luis Buñuel |
|---|---|
| Yapımcı | Luis Buñuel |
| Senarist | Luis Buñuel Salvador Dali |
| Oyuncular | Pierre Batcheff Simone Mareuil Luis Buñuel Salvador Dalí Jaime Miravilles |
| Görüntü yönetmeni | Albert Duverger Jimmy Berliet |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Gerçeküstü, deneysel |
| Renk | Siyah beyaz |
| Yapım yılı |  , 1928 |
| Çıkış tarih(ler)i | 6 Haziran, 1929 |
| Süre | 16 dakika |
| Dil | Sessiz |
Bir Endülüs Köpeği, Fransızca orijinal ismi Un Chien Andalou olan (İngilizce: An Andalusian Dog) 16 dakikalık[1] sürrealist bir filmdir. Deneysel sinemanın ilk örneği kabul edilmektedir.
Ünlü İspanyol ressam Salvador Dali ve İspanyol yazar ve film yönetmeni Luis Buñuel'in gördükleri bazı rüyaları birbirlerine anlatmaları filme esin kaynağı olmuştur. 1928 yılında Fransa'da Luis Buñuel ve Salvador Dali tarafından hazırlanmış ve 1929 yılında Paris'te çekilmiştir.
1920'lerde başlayan deneysel filmlerin en bilinenidir. Filmin yıldızları Simone Mareuil, Antonin Artaud ve Pierre Batcheff ve isimsiz birçok kahramandır.
Filmde bilediği ustura ile bir kadının gözünü ikiye ayıran adam ile bir bulutun Ay’ı kesmesi ilişkilendirilmiştir. Buna benzer olarak, avucunun içinde karıncalar dolaşan adam gibi, rüya olduğu bilinen sahnelerin yanı sıra, mantıklı açıklamasının olmadığını düşündürebilecek onlarca sahne de mevcuttur.
Konusu[değiştir | kaynağı değiştir]
Filmin konusunun bir hikâyesi yoktur. Filmin iki temel karakteri olan isimsiz bir erkek ve bir kadın vardır. Filmdeki kronoloji ise tutarsızdır. Örnek olarak, "bir zamanlar" dan "sekiz yıl sonra" ya konu ilgisiz olarak değişir.
Film, usturayla bir kadının gözünün yarıldığı bir sahneyle açılır. Usturalı adamı Buñuel kendisi oynamıştır. Sonraki sahnelerde bir adamın elinde karıncalar görünür. Bir adam, bir kadını okşamak ister, kadın ona direnir ve daha sonra adam bir piyano ile çürümüş, ölü bir eşek sürükler.
Filmin sonunda, kadın apartmandan çıkar ve plajda başka bir adamla buluşur. Bu adamı ise Salvador Dalí oynamıştır. Onların mutlu görüntüleri vardır. Ancak final sahnesinde kumlara gömülü, ölmüş ve sinekler üşüşmüş sahnesi bütçe azlığı nedeniyle tam çekilememiştir. Bu ise Buñuel'in orijinal el yazısı metinlerinden anlaşılmaktadır.
Film müziği[değiştir | kaynağı değiştir]
Richard Wagner'in Liebestod'undan alıntı olan Tristan ve İsolde operasının final bölümü ve iki Arjantin tangosu filmde başrol oynar. Bu müzikler 1960 yılında filme eklenmiştir. Oysa 1929 yılındaki filmin orijinal gösteriminde Buñuel bu müzikleri gramafondan çalmıştır.[2]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Un Chien Andalou". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2008.
- ^ Buñuel, 1968
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Buñuel, Luis (1968). Classic Film Scripts: L'Age d'Or and Un Chien Andalou. Marianne Alexandre (trans.). New York: Simon and Schuster. ISBN 0-85647-079-1.
Diğer bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Download or watch Un chien andalou4 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at UbuWeb
- IMDb'de Bir Endülüs Köpeği
- Roger Ebert's review 12 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- filmsdefrance.com 7 Ekim 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.