Trikuriyaz

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Trichuris trichiura sayfasından yönlendirildi)
Trikuriyaz
Trichuris trichiura’nın hayat döngüsü
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Trikuriyaz, bir parazitik solucan türü olan Trichuris trichiura’nın (kamçı solucanı) yol açtığı bir enfeksiyondur.[1] Enfeksiyon yalnızca birkaç solucandan kaynaklanıyorsa çoğunlukla bir belirti görülmez.[2] Ama çok sayıda solucanla enfekte olan kişilerde karın ağrısı, yorgunluk ve ishal görülebilir.[2] Bu ishal bazen kanlı olabilir.[2] Bu enfeksiyona yakalanan çocuklarda zihinsel ve fiziksel gelişim geriliği gözlenebilir.[2] Kan kaybından dolayı kırmızı kan hücresi seviyesi düşebilir.[1]

Sebepleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Hastalık genellikle insanların bu solucanın yumurtalarını içeren yiyecekleri yemesi ya da suyu içmesiyle bulaşır.[2] Yumurta bulaşmış sebzelerin tam olarak temizlenmeden ya da pişirilmeden tüketilmesiyle de hastalığa yakalanmak mümkündür.[2] Bu yumurtalar çoğunlukla insanların dışarıda dışkıladığı ve muamele görmemiş insan dışkısının gübre olarak kullanıldığı toprakta bulunur.[1] Bu yumurtaların kaynağı enfekte kişilerin dışkılarıdır.[2] Bu toprakta oynayan ve ellerini ağzına götüren küçük çocuklar da kolayca enfekte olabilir.[2] Kamçı solucanları kalın bağırsakta yaşar ve yaklaşık dört santimetre uzunluğundadır.[1] Kamçı solucanı, dışkının mikroskop ile incelenerek yumurtaların görülmesiyle teşhis edilir.[3] Yumurtalar fıçı şeklindedir.[4]

Korunma ve tedavi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yiyecekler doğru şekilde pişirilerek ve yemekten önce eller yıkanılarak hastalıktan korunulur.[5] Alınabilecek diğer tedbirler arasında işlevsel ve temiz tuvalet kullanımının[5] ve temiz suya erişimin sağlanması gibi sanitasyon imkanlarının iyileştirilmesi sayılabilir.[6] Dünyada enfeksiyonun yaygın olduğu yerlerde sıklıkla herkes aynı anda ve düzenli olarak tedavi edilir.[7] Bu hastalığın aşısı yoktur.[8] Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen tedaviler; albendazole, mebendazole, levamisole veya pyrantel pamoate ilaçlarıdır.[8] Diğer etkili ürünler arasında tribendimidine ve nitazoxanide bulunmaktadır.[8]

Epidemiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamçı solucanının yol açtığı bu enfeksiyon dünya genelinde yaklaşık 600 ila 800 milyon insanı etkilemektedir.[1][9] En yaygın görüldüğü yer ise tropik ülkelerdir.[7] Gelişmekte olan ülkelerde trikuriyaza yakalananlarda sıklıkla kancalı kurt ve askariyaz enfeksiyonları da görülür.[7] Birçok ülkenin ekonomisi üzerinde büyük etkisi vardır.[10] Hastalığa karşı aşı geliştirme çalışmaları sürmektedir.[7] Trikuriyaz, ihmal edilen tropik hastalık olarak sınıflandırılmaktadır.[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d e "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection)". CDC. 10 Ocak 2013. 10 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014. 
  2. ^ a b c d e f g h "Soil-transmitted helminth infections Fact sheet N°366". World Health Organization. Haziran 2013. 21 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2014. 
  3. ^ "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Diagnosis". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014. 
  4. ^ Duben-Engelkirk, Paul G. Engelkirk, Janet (2008). Laboratory diagnosis of infectious diseases : essentials of diagnostic microbiology. Baltimore: Wolters Kluwer Health/Lippincott Williams & Wilkins. s. 604. ISBN 9780781797016. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015. 
  5. ^ a b "Parasites - Trichuriasis (also known as Whipworm Infection) Prevention & Control". CDC. 10 Ocak 2013. 28 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2014. 
  6. ^ Ziegelbauer, K; Speich, B; Mäusezahl, D; Bos, R; Keiser, J; Utzinger, J (Jan 2012). "Effect of sanitation on soil-transmitted helminth infection: systematic review and meta-analysis". PLoS medicine. 9 (1). ss. e1001162. doi:10.1371/journal.pmed.1001162. PMC 3265535 $2. PMID 22291577. 
  7. ^ a b c d Bethony, J; Brooker, S; Albonico, M; Geiger, SM; Loukas, A; Diemert, D; Hotez, PJ (6 Mayıs 2006). "Soil-transmitted helminth infections: ascariasis, trichuriasis, and hookworm". Lancet. 367 (9521). ss. 1521-32. doi:10.1016/S0140-6736(06)68653-4. PMID 16679166. 
  8. ^ a b c Hagel, I; Giusti, T (Oct 2010). "Ascaris lumbricoides: an overview of therapeutic targets". Infectious disorders drug targets. 10 (5). ss. 349-67. doi:10.2174/187152610793180876. PMID 20701574. 
  9. ^ Fenwick, A (Mar 2012). "The global burden of neglected tropical diseases". Public health. 126 (3). ss. 233-6. doi:10.1016/j.puhe.2011.11.015. PMID 22325616. 
  10. ^ Jamison, Dean (2006). "Helminth Infections: Soil-transmitted Helminth Infections and Schistosomiasis". Disease control priorities in developing countries (2nd ed. bas.). New York: Oxford University Press. s. Chapter 24. ISBN 9780821361801. 10 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2015. 
  11. ^ "Neglected Tropical Diseases". cdc.gov. 6 Haziran 2011. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2014. 
Sınıflandırma
Dış kaynaklar
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Trikuriyaz&oldid=31120749" sayfasından alınmıştır