Tivadar Soros
Tivadar Soros[a] (Esperanto: Teodoro Ŝvarc; doğum adıyla Theodor Schwartz; d. 7 Nisan 1893, ö. 22 Şubat 1968), Macar avukat, yazar ve editör.[1] En çok milyarder George Soros ve mühendis Paul Soros'un babası olmasıyla bilinir.
Macaristan'ın Ukrayna ile sınırından yakın mesafede bulunan Nyírbakta kasabasında Ortodoks Yahudi bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Babası, çiftçilik teçhizatı satan bir dükkânın sahibiydi. Tivadar sekiz yaşında iken babası, aileyi Kuzeydoğu Macaristan'ın merkezi olan Nyiregyhaza şehrine taşıdı ve ailesine böylece daha az izole bir yaşam sağladı.[2]
Tivadar, eşi Erzebet ile ilk kez Erzebet 11 yaşındayken kendi babasının kuzeni olan babası Mor Scucz'un evini ziyareti sırasında tanışmıştır.[2]
Dönemde Macar Transilvanyası'na ait Kaloşvar şehrinde hukuk dalında üniversite eğitimini tamamladı.[2]
Soros Birinci Dünya Savaşı'nda savaştı ve Sibirya'da seneler boyunca bir esir kampında hapsedildikten sonra buradan kaçtı. 1922 yılında Esperanto edebiyat dergisi Literatura Mondo'yu kurdu ve 1924 yılına kadar bunun editörlüğünü yaptı. 1999 yılında Bero yayınevi tarafından yeniden yayınlanan ve farklı dillere çevrilmiş Modernaj Robinzonoj (Modern Robinsonlar) romanını 1923 yılında yazdı. 1965 yılında yayınlanan ve Türkçeye "Maskerado/Nazi Rejimi Altında Ölümle Dans" başlığıyla çevrilmiş otobiyografik romanı Maskerado ĉirkaŭ la morto'da ise Macaristan başkenti Budapeşte'nin Nazi işgâli altında olduğu dönem boyunca sahip olduğu deneyimleri kaleme aldı. Maskerado Türkçenin dışında İngilizce, Fransızca, Macarca,[3] İtalyanca, Lehçe, Rusça ve Almancaya da çevrilmiş.
Tivadar Soros 1968 yılında New York şehrinde öldü.
Dipnot[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Faşizmin yükselmesiyle beraber antisemitizmin artması nedeniyle aile, 1936 yılında soy isimlerini Schwartz'tan Soros'a değiştirdiler.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Soros, Tivadar (2011). Masquerade: the incredible true story of how George Soros' father outsmarted the Gestapo. New York: Arcade Pub. ISBN 978-1-61145-024-8.
- ^ a b c Kaufman, Michael T., (2002) Soros: The Life and Times of a Messianic Billionaire, First Vintage Books Edition, Published by Random House, New York City, Tividar and Erzebet, Chapter 1, pgs. 3–14.
- ^ Tivadar Soros (2002). Álarcban (Macarca). István Ertl tarafından çevrildi. Budapeşte: Trezor. ISBN 963-9088-73-0. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2022.
