The Open Road (film, 1926)
 "The Open Road" sinema afişi yerine geçebilecek bir broşürü | |
| Yönetmen | Claude Friese-Greene |
|---|---|
| Yapımcı | Claude Friese-Greene |
| Görüntü yönetmeni | Claude Friese-Greene |
| Kurgu | Claude Friese-Greene |
| Stüdyo | Wardour Films Limited Friese-Greene Colour Films Limited |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Belgesel |
| Renk | Renkli (Biocolour) (Friese-Greene Natural Colour) |
| Yapım yılı | 1926,  İngiltere |
| Çıkış tarih(ler)i | 1926 |
| Süre | 64 dakika |
| Dil | Sessiz (İngilizce ara yazılar ve müzik mevcut) |
The Open Road, 1926 İngiltere yapımı gezi belgeselidir. 2005 yılında restorasyondan geçirilmiş olan bu sessiz film renkli çekilmiştir ve İngilizce ara yazıları vardır. Muhtemelen çevildiği yıllarda sinema salonlarında canlı müzik eşliğinde sunulmuş olan filmin 2007 tarihli DVD'sine fon müziği de eklenmiştir. Filmin adı Türkçede Açık Yol anlamına gelmektedir.
İngiliz sinemacı Claude Friese-Greene (1898 - 1943)'in 1924 ilâ 1926 yılları arasında çektiği 26 bölümden oluşan bu film, yönetmenin İngiltere'yi güneyden kuzeye otomobille katederken kamerasıyla tespit ettiği ülke ve insan manzaralarından oluşmaktadır. Filmin DVD'sinin tanıtım sloganı olarak: "İngiltere'nin 1920'lerdeki sinematik bir kartpostalı" ibaresi kullanılmıştır.[1]
Claude Friese-Greene, yine ünlü bir sinemacı olan William Friese-Greene (1855 - 1921)'in oğludur. Filmin girişindeki ara yazıda "Sinemanın öncülerinden William Friese-Greene'in oğlu Claude Friese-Greene tarafından icat edilmiş olan 'Yeni Doğal Renk İşleme Yöntemi'yle üretilmiştir" ibaresi yer almaktadır.
Filmdeki yolculuk İngiltere'nin güneybatısındaki en uç noktası olan Land's End burnundan başlar, İskoçya'nın kuzeyindeki John O'Groats'ta sona erer. İngiltere'nin bu en uç iki noktası arasındaki mesafe 1400 kilometredir ve uzunca bir zamandır, bu iki şöhretli coğrafi nokta arasını katetmek insanlar arasında bir prestij meselesi olagelmiştir.[2]
Tarzı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kısa kısa sahnelerden oluşmuş filmde ağırlıklı olarak İngiltere'nin kırsal bölgeleri ve küçük kasabaları belgelenmiştir. Bu şekliyle film hareketli kartpostallardan oluşmuş bir seyirlik izlenimi vermektedir.
Değişen her sahneden önce ekrana gelen bir ara yazısı o bölümü açıklar. Ara yazılar oldukça esprilidir. Örneğin, mayolu kızları yüzerken ve neşe içinde deniz kenarında oynarken gösteren bölümün ara yazısı: "Tutucu babaların bundan haberleri yoktur her hâlde, olsaydı onları denize yollamayla ilgili fikirlerini değiştirebilirlerdi"; Şarap damacanasını başına diken çiftçiyi gösterirken: "Haydi bakalım, içki yasağının şerefine!"; Suratları kapkara olmuş kömür madeni işçilerini gösterirken ara yazısı ise şöyledir: "Bu yöre sabun tüccarları için cennet gibi bir yer" ; İki ayağı üzerine kalkmış köpek için "Anlaşılan köprü operatörünün köpeği film artisti olmaya çok hevesli"; İki tonluk boğa için: "Bu manzarayı bir de gıda komisyonu görse"; Kanalda yük taşıyan çok küçük bir mavnayı gösterirken: "Karasal donanmamızın bir parçası"; Galler'deki izlenimi: "Galler'in havasıyla ilgili düşüncemiz, Gal diliyle ilgili düşüncemizin aynısı: Neredeyse uygunsuz (müstehcen)"
Bazı ara yazılarından anlaşıldığına göre o tarihlerde bu 26 bölümün tamamı bir arada gösterilmemiştir. O zamanlar sıkça yapıldığı üzere haftada bir veya birkaç bölüm halinde ve bir seri film anlayışı içinde seyirciye sunulmuştur. Film restore edildikten sonra DVD'ye aktarılırken bu bölümler birleştirilerek tek bir film halinde derlenmiştir.
Aynı yıllarda Türkiye sinemalarında da benzer bir anlayış sürdürülüyordu ve bazı film serilerinin (örneğin Türkiye'de Baytekin olarak bilinen Flash Gordon seri filmleri) her biri birer ikişer makaradan oluşan bölümlerinin her hafta bir bölüm anlayışıyla değil de tamamının bir arada gösterildiği bir seansı ifade etmek üzere "32 kısım tekmili birden" deyimi kullanılmaktaydı. Hatta bu deyim biraz anlam değiştirerek günümüzde bile kullanılmaktadır. (Arapça kökenli Tekmil: Eksiksiz, tamamı anlamına gelir)
Teknik[değiştir | kaynağı değiştir]
Film Biocolour veya Friese-Greene Natural Colour adı verilen toplamsal (additive) bir renk sistemi ile çekilmişti. Aslında bu sistem ilk kez 1908 yılında baba William Friese-Greene tarafından icad edilmiş, o öldükten sonra da oğlu Claude Friese-Greene tarafından geliştirilmişti. Bu renkli film tekniğinde siyah-beyaz negatif film kullanılıyor, birbirini takip eden her film karesi sırasıyla iki değişik renk filtreden geçirilerek pozlandırılıyordu. Sonra siyah beyaz negatifin bu ardışık kareleri, elle sırasıyla kırmızı ve yeşil renklere boyanıyordu. Projeksiyon sırasında doğala yakın renkler elde edilmekle birlikte, görüntüde bariz bir titreşim ve hareketli sahnelerde renk taşmaları sistemin dezavantajlarını oluşturuyordu. Renk taşmalarının önüne geçmek için çekimlerde saniyedeki kare sayısını arttırma yoluna da gidilmişti.
Hem sistemin bu dezavantajları ve üretimindeki güç koşullar hem de daha önce icad edilmiş olan Kinemacolor renk sisteminin mucitlerinin açmış olduğu bazı patent hakkı davaları nedeniyle bu sistemle çok fazla film üretilemedi. Biocolour sistemiyle üretilmiş en önemli film "The Open Road" filmidir.[3][4]
Restorasyon[değiştir | kaynağı değiştir]
2005 yılında İngiliz Film Enstitüsü (BFI), filmin ilk kurgusunda çıkartılmış olan parçaları da bulup tekrar bir araya getirerek yeni bir seçki oluşturmuş, yani film yeni bir kurguyla tekrar oluşturulmuştur. BFI ayrıca orijinal negatifler üzerinde bir restorasyon da yapmıştır. Biocolour renk sistemi gereği ardışık film karelerine farklı renk filtreleri ile aktarılmış görüntülerden, dijital bir ara ortam kullanılarak standart bir renkli negatif elde edilmiştir. Ayrıca görüntü titreşmesini ortadan kaldırmak için orijinalde saniyede 18 kare olan görüntü, günümüz standardı olan saniyede 24 kareye çıkartılmıştır. Ayrıca orijinali son derece yanıcı ve parlayıcı nitrat bazlı negatife basılı olan film, dayanıklı bir negatife aktarılarak alıcı olarak korunması da sağlanmıştır.
Özgün hali sessiz olan ve muhtemelen çevildiği yıllarda sinema salonlarında canlı müzik eşliğinde sunulmuş olan filme restorasyondan sonra müzik de eklenmiştir. BFI'nin bastırttığı 2007 tarihli DVD'de de yer alan bu özgün müziği Neil Brand ve Günter Buchwald bestelemiştir.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "The Open Road (1926)" (İngilizce). IMDb. 27 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2009.
- ^ "Land's End to John o' Groats" (İngilizce). en.wikipedia.org. 30 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2009.
- ^ "Claude Friese-Greene" (İngilizce). en.wikipedia.org. 7 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2009.
- ^ "List of color film systems" (İngilizce). en.wikipedia.org. 12 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2009.
- ^ Filmin BFI tarafından basılmış DVD'sinin başındaki ve sonundaki açıklama yazılarından
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- IMDb'de The Open Road
- allmovie.com'da "Claude Friese Green: The Open Road" 9 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.