Tevfik Yakuplu
| Tevfik Yakuplu | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Müsavat Partisi Genel Başkan Yardımcısı | |
| Görev süresi 2010 - 14 Şubat 2018 | |
| Binegedi Kaymakamının 1. yardımcısı | |
| Görev süresi 1992-1993 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 6 Şubat 1961 Bolnisi, Gürcistan SSC |
| Partisi | Müsavat Partisi (1992-Günümüz) |
| Evlilik(ler) | Maya Yakuplu |
| Çocuk(lar) | 3 |
| Bitirdiği okul | Azerbaycan Kooperasyon Üniversitesi |
| Mesleği | siyasetçi |
Tevfik Reşid oğlu Yakuplu (d. 6 Şubat 1961; Bolnisi, Gürcüstan SSC), Azerbaycanlı siyasetçi, Müsavat Partisi ve Millî Şûra üyesi, Müsavat Partisi eski genel başkan yardımcısı (2010-2018), YAP hükûmeti ve cumhurbaşkanı İlham Aliyev’e muhalif siyasetçi.
Siyasi kariyeri boyunca defalarca hapsedilen Yakuplu “Amnesty International”, “Freedom House”, “Human Rights Watch” ve insan hakları savunucuları tarafından hapiste olduğu zamanlarda “siyasi mahpus” olarak nitelendirilmiştir.
Tevfik Yakuplu genel olarak 35 kez idari hapse, 4 kez ise cinayet cezasına çarptırılmıştır.
2015’te hapisdeyken kızı Nergis Yakuplu öldü. 17 Mart 2017’de hiçbir başvuru olmadan Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından affedilmiştir.
3 Eylül 2020’de 4 yıl 3 ay müddetine hapis cezasına çarptırıldı. 2 Eylül’den 18 Eylül’e kadar açlık grevinde olmuştur. Daha sonra ev hapsine tabi tutulmuştur.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Tevfik Yakublu 6 Şubat 1961’de Gürcistan’ın Bolnisi’i idari biriminin İnceoğlu kasabasında dünyaya gelmiştir. Azerbaycan Kooperasyon Üniversitesi’ni bitirmiştir.
Tevfik Yakublu 1992-1993’lü yıllarda Binegedi Kaymakamının Yardımcısı olarak çalışmıştır.
1992’den Müsavat Partisi üyesidir. Müsavat Partisi Binegedi İlçe Başkanı, Müsavat Parti Meclis üyesi, Müsavat Partisi’nin Genel Başkan Yardımcısı olmuştur. “Yeni Müsavat” gazetesinin yazarı olmuştur.
Hakkında açılan soruşturmalar ve yargı kararları[değiştir | kaynağı değiştir]
1998[değiştir | kaynağı değiştir]
Tevfik Yakublu 1998’de 2 yıl müddetine kısmi hapsedilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
2013[değiştir | kaynağı değiştir]
23 Ocak 2013’te İsmayıllı Valisinin istifası talebiyle itirazlar ve protestolar olmuştur. İtirazlardan bir gün sonra İsmayıllı’ya gelen Yakuplu polis tarafından tutuklanarak Bakü’ye geri gönderilmiştir. Bundan sonra Yakuplu hapsedilmiştir. 29 Ocak 2013 tarihinde Tevfik Yakuplu’dan Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından açıklama alınarak serbest bırakılmıştır. Lakin 4 Şubat tarihinde yeniden yargılanan Tevfik Yakuplu hakkında Nesimi Mahkemesi tarafından 2 yıl müddetine hapis cezası onanmıştır.[kaynak belirtilmeli]
2019[değiştir | kaynağı değiştir]
10 Ekim 2019’da Millî Şûra Bakü Valiliği’ne 19 Ekim 2019 tarihi saat 16.00 için miting izni almak sebebiyle başvurdu. Başvuruda belirtilen mekan onaylanmasa da miting o mekanda gerçekleştirildi. Yakuplu “iznsiz” mitinge katıldığı için 30 gün müddetine hapsedildi.[kaynak belirtilmeli]
2020[değiştir | kaynağı değiştir]
Tevfik Yakuplu 22 Mart 2020’de saat 15.53’te sosyal medya hesabında paylaşımda bulunarak provokasyonla yüzleştiğini, bir arabanın kendi arabasına kasıtlı şekilte çarptığını iddia etti.[1] Olay gerçekleşdikten sonra Tevfik Yakublu polisler tarafından tutuklandı ve Nizami İlçe Polis Merkezi’ne götürüldü.[1] Saat 20.48’de kızı Nigar Hezi’yi arayarak ona karşı cinayet suçlaması başlatıldığını söyledi.[1] O gün vekiliyle buluşmasına izin verilmedi[1] Kızı Nigar açıklamasında babasının otomobiline park halindeyken başka bir araba tarafından çarpıldığını ve bu zaman çarpan şahısın Tevfik Yakublu’ya saldırdığını iddia etti. Bu zaman Yakublu otomobilin camlarını kapatarak korunmaya çalıştığını iddia etti.[1][2]
23 Mart’da İçişleri Bakanı’nın Basın Hizmeti başkanı Ehsan Zahidov olayla ilgili açıklamalarda bulundu:
| “ | 22 Mart 2020’de saat 15.00’da Nizami ilçesinde Tevfik Reşid oğlu Yakuplu’nun kullandığı “Toyota Corolla” otomobili İlhan Sattar oğlu Cebrailov’un kullandığı “VAZ-2107” otomobille çarpıştı.Tevfik Yakuplu kendi suçu sebebiyle gerçekleşen olaya rağmen hiçbir sebep olmadan İlhan Cebrailov’la kavga etmiştir. İlhan Cebrailov ve onun eşi Cevahır Cebrailova yumruk ve tornavida ile Tevfik Yakuplu tarafından saldırıya uğramıştır. | „ |
Olayla ilgili Nizami İlçe Polis Merkezi Cinayet Kanunu’nun 221.3-cü (holiganlık, silahtan veya silah amaçlı kullanılan eşyaları kullanarak olay çıkararak karşı tarafa zarar veren, yahut başkasının emlakını mahvetme veya zarar verme ile gözlemlendikte) maddesiyle cinayet soruşturması başlatıldı, Tevfik Yakuplu tutuklandı.[kaynak belirtilmeli] 23 Mart 2020’de Nizami İlçe Mahkemesinde gerçekleşen mahkemede Yakuplu 3 aylık müddete hapsedildi.[3][4] 1 Eylül 2020’de gerçekleşen mahkemede Kamu Savcısı Tevfik Yakublu’nun 4 yıl 6 ay müddetins hapsedilmesini istemiştir.[5] 3 Eylül’de Nizami İlçe Mahkemesi hakimi Neriman Mehdiyev başkanlığında gerçekleşen mahkemede Tevfik Yakuplu’nun 4 yıl 3 ay müddetine hapsi onandı.[6]
Açlık grevi[değiştir | kaynağı değiştir]
2 Eylül 2020’de mahkeme salonunda Tevfik Yakuplu açlık grevine başladığını ilan etti.[7] 7 Eylül’de vekili Agil Layıc ile görüşen Yakuplu 1 saylı Araştırma Hapishanesi’nin müdür yardımcısı Rasim Askerov’un onun açlık grevinin psikolojik durumuyla ilişkilendirmek istediğini bildirdi.[8]
12 Eylül’de, açlık grevinin 10. gününde saat 20.30’da Yakuplu City Hospital’e kaldırıldı. Hastaneye kaldırılması Agil Layıc’ın Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin 39. kuralına esasen yaptığı başvurunun sonucu olarak gerçekleşti. Yakuplu’yu eski Müsavatçı, Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekatı başkan yardımcısı Prof.Dr. Agil Geybulla muayene etti.
16 Eylül’de vekil Agil Layıc Yakuplu’nun durumunun kötüye gittiğinin, yürümekte çok güçlük çektiğini, artık görme problemlerinin başladığını söyledi. Su kaybı nedeniyle daha sonra Yakuplu’ya kan nakledildi. Yakuplu 17 Eylül itibarıyla su içmekten de vazgeçmiştir.
Tepkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
3 Eylül'de 4 yıl 3 aylık cezanın onanmasıyla “Freedom House” ,“Human Rights Watch”, “Amnesty International” hapsi kınadı. Ayrıca ABD Bakü Büyükelçiliği, Birleşik Krallık Bakü Büyükelçiliği, Fransa Büyükelçiliği hapsi kınayarak meseleye yeniden bakılmasını talep etti.
Tevfik Yakuplu’nun hapsine AHCP Genel Başkanı Ali Karimli, Müsavat Partisi Genel Başkan Yardımcısı Ferec Kerimli, eski Müsavatçı, Azerbaycan Demokrasi ve Refah Harekati başkanı Kubat İbatoğlu, siyasi aktivist Bahtiyar Hacıyev itiraz etti.
7 Eylül 2020’de Müsavat Partisi ve Azerbaycan Halk Cephesi Partisi üyeleri Tevfik Yakuplu’ya destek amaçlı açlık grevine başladılar.[9]
8 Eylül 2020’de AHCP kadın üyeleri Bakü’de protesto düzenlediler. Protestocular boyunlarından “Azat Et!”, “Azatlık!”, “Tevfik Yakublu’nu Derhal Azat Edin!”, “İstifa!” sloganlarını asmıştır.[10]
Aynı günde “Azat Sol İttifakı” “Tevfik Yakublu’nu Azat Et!” adı altında protesto gerçekleştirdi. Protestoda Yakuplu’nun kızı Nigar Hazi, Bahtiyar Hacıyev dahil 30 kişi tutuklandı. Daha sonra ise hepsi tahliye edildi.[kaynak belirtilmeli]
9 Eylül’de Avrupa Parlamentosu’nun Portekiz’den üyesi İsabel Santos hapsi kınadı ve derhal Yakuplu’nun tahliyesini talep etti.
Eylül 14’te Azerbaycan İstanbul Başkonsolosluğu’nun önünde İngilab Guliyev liderliğinde protesto düzenlendi.[11]
Sonuç[değiştir | kaynağı değiştir]
28 Eylül 2020’de gerçekleşmeli olan mahkeme 18 Eylül’e ertelendi. 18 Eylül 2020 tarihinde saat 16.00’da gerçekleşen mahkemede Yakuplu’nun hapis kararı ev hapsi olarak değiştirildi.
Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Tevfik Yakuplu, Maya Yakuplu ile evlidir. 2 kızı 1 oğlu var. Kızlarından biri 2015’te ölmüştür.
- Nigar Hezi, Müsavat Partisi Parti Meclis üyesidir. AHCP Genel Başkan Yardımcısı Seymur Hezi ile evlidir.
- Nergis Yakuplu, 2015’te Rusya’da tedavi gördüğü hastanede ölmüştür.[12]
- Rehim Yakuplu, oğlu.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e Meydan TV (1 Eylül 2020). "Tevfik Yakublu olayı".
Meydan TV (Azerice). Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ Tapdık Ferhatoğlu (22 Mart 2020). "Tevfik Yakuplu tutuklandı". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ Tapdık Ferhatoğlu (23 Mart 2020). "Yakuplu 3 aylık hapsedildi". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2020.
- ^ Pervane Bayramova (1 Eylül 2020). "Yakuplu 4 yıl 6 ay hapsedildi". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2020.
- ^ "4 yıl 6 ay". Aze Voice (Azerice). 1 Eylül 2020. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ "Yakuplu hapsedildi". Aze Voice (Azerice). 4 Eylül 2020. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2020.
- ^ Pervane Bayramova (2 Eylül 2020). "Açlık grevi". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2020.
- ^ Pervane Bayramova (7 Eylül 2020). "Agil Layıc açıkladı". Voice of America (Azerice). 7 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
- ^ Aygün Reşidova (7 Eylül 2020). "Greve destek". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
- ^ Pervane Bayramova (8 Eylül 2020). "Kadın protestocular". Voice of America (Azerice). 8 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2020.
- ^ Voice of America (14 Mart 2020). "İstanbulda itiraz". Voice of America (Azerice). 26 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2020.
- ^ "Nergis Yakuplu vefat etti" (Azerice). 24 Nisan 2015. 4 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Tofig Yagublu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur