Tekne asansörü

Tekne asansörü, gemi asansörü ya da kaldıraç havuzu, iki farklı rakımdaki sular arasında tekne/gemi taşımak için kullanılan bir makinedir. Kanal havuzuna alternatif olarak geliştirilmiştir.

Bu asansörler, İngiltere'deki Anderton tekne asansörü gibi dikey olarak, Belçika'daki Ronquières eğik düzlem asansörü gibi yatay olarak ya da İskoçya'daki Falkirk Wheel gibi dairesel olarak hareket edebilirler.

Önemli tekne/gemi asansörleri[değiştir | kaynağı değiştir]

**Önemli tekne/gemi asansörleri — büyüklüğüne göre sıralanmıştır**
İsim	Konum	Hizmete giriş	Tip	Kapasite	Boyutlar	Dikey yükseklik	Devir süresi	Notlar
Üç Boğaz Barajı gemi asansörü	Üç Boğaz Barajı, Yichang, Hubei, Çin	2016	—	3000 ton	280 × 35 × 5 metre (919 ft × 115 ft × 16 ft)^*	113 metre (371 ft)^*	30–40 dakika	Dünyanın en yüksek gemi asansörü.
Krasnoyarsk gemi asansörü	Krasnoyarsk Barajı, Divnogorsk, Krasnoyarsk Krayı, Rusya	1982	—	1500 ton	90 × 18 × 2,2 metre (295,3 ft × 59,1 ft × 7,2 ft)^*	104 metre (341 ft)^*	90 dakika	—
Ronquières eğik düzlem asansörü	Brüksel – Charleroi Kanalı, Braine-le-Comte, Hainaut, Belçika	1968	Eğik düzlem	1350 ton	91 × 12 × 3,7 metre (299 ft × 39 ft × 12 ft)^*	67,73 metre (222,2 ft)^*	22 dakika^[1]	—
Strépy-Thieu tekne asansörü	Canal du Centre (Merkez Kanalı), Le Rœulx, Hainaut, Belçika	2002	Açık (dikey) keson	1350 ton	112 × 12 × 3,35 metre (367,5 ft × 39,4 ft × 11,0 ft)^*	73,15 metre (240,0 ft)^*	7 dakika	Avrupa'nın en yüksek tekne asansörü.
Scharnebeck ikiz gemi asansörü	Elbe Kanalı, Scharnebeck, Lüneburg, Aşağı Saksonya, Almanya	1974	Açık (dikey) keson	1350 ton	105,4 × 15,8 × 3,4 metre (346 ft × 52 ft × 11 ft)^*	38 metre (125 ft)^*	3 dakika	—
Niederfinow tekne asansörü	Oder – Havel Kanalı, Brandenburg, Almanya	1934	Açık (dikey) keson	—	85 × 12 × 2,5 metre (278,9 ft × 39,4 ft × 8,2 ft)^*	36 metre (118 ft)^*	20 dakika	—
Peterborough tekne asansörü	Trenton – Severn Kanalı, Peterborough, Ontario, Kanada	1904	Açık (dikey) keson	1300 ton	42,7 × 10,1 × 2,1 metre (140,1 ft × 33,1 ft × 6,9 ft)^*	19,8 metre (65 ft)^*	10 dakika	—
Kirkfield tekne asansörü	Trenton – Severn Kanalı, Kirkfield, Ontario, Kanada	1907	Açık (dikey) keson	1300 ton	42,7 × 10,1 × 2,1 metre (140,1 ft × 33,1 ft × 6,9 ft)^*	14,9 metre (49 ft)^*	10 dakika	—
Rothensee tekne asansörü	Mittelland Kanalı, Saksonya-Anhalt, Almanya	1938	Açık (dikey) keson	1000 ton	85 × 12,2 metre (279 ft × 40 ft)^*	16 metre (52 ft)^*	20 dakika	—
Falkirk Wheel	Falkirk, İskoçya, Birleşik Krallık	2002	Dönen keson	600 ton	21,33 × 6 × 1,37 metre (70,0 ft × 19,7 ft × 4,5 ft)^*	24 metre (79 ft)^*	4 dakika	The only rotating boat lift in the world.
Henrichenburg tekne asansörü	Dortmund – Ems Kanalı, Waltrop, Kuzey Ren-Vestfalya, Almanya	1962	Açık (dikey) keson	600 ton	67 × 8,2 × 2 metre (219,8 ft × 26,9 ft × 6,6 ft)^*	14 metre (46 ft)^*	25 dakika	—
Danjiangkou gemi asansörü	Danjiangkou Barajı, Danjiangkou, Hubei, Çin	1973	—	450 ton	—	—	—	—
Geheyan gemi asansörü	Geheyan Barajı, Hubei, Çin	1987	—	300 ton	—	—	—	—
Longtan gemi asansörü	Longtan Barajı, Hechi, Guangşi Zhuang Özerk Bölgesi, Çin	2009	—	250 ton	40 × 10,8 × 1,8 metre (131,2 ft × 35,4 ft × 5,9 ft)^*	68,5 metre (225 ft)^*	—	"Dünyanın en hızlı gemi asansörü" olduğu iddia ediliyor.^{[kimin tarafından?]}
Canal du Centre'deki gemi asansörleri	Canal du Centre (Merkez Kanalı), Hainaut, Belçika	1888–1917	Açık (dikey) keson	350 ton / 360 ton	40,1 × 5,06 × 2 metre (131,6 ft × 16,6 ft × 6,6 ft)^*	15,4-16,93 metre (50,5-55,5 ft)^*	—	Her biri 16,93 metre (55,5 ft)^* yüksekliğinde üç asansör ve 15,4 metre (51 ft)^* yüksekliğinde bir asansör.
Fontinettes tekne asansörü	Neufossé Kanalı, Arques, Pas-de-Calais, Fransa	1881–88	Açık (dikey) keson	300 ton	39 × 5,2 × 2 metre (128,0 ft × 17,1 ft × 6,6 ft)^*	13,13 metre (43,1 ft)^*	5 dakika	1967'de kapatılmıştır.
Anderton tekne asansörü	Cheshire, İngiltere, Birleşik Krallık	1875	Açık (dikey) keson	250 ton	22,9 × 4,7 × 2,9 metre (75,1 ft × 15,4 ft × 9,5 ft)^*	15,25 metre (50,0 ft)^*	—	—
Montech eğimli kanalı	Garonne Kanalı (Canal Latéral de la Garonne), Montech, Tarn-et-Garonne, Fransa	1974	Eğimli kanal	—	443 × 13,3 × 6 metre (1.453 ft × 44 ft × 20 ft)^*	13,3 metre (44 ft)^*	6 dakika	En eski eğimli kanal.
Fonserannes eğimli kanalı	Canal du Midi (Midi Kanalı), Hérault, Fransa	1980–83	Eğimli kanal	—	272 × 13,6 metre (892 ft × 45 ft)^*	13,6 metre (45 ft)^*	—	—
Büyük Chute Deniz Demiryolu (en)	Trenton – Severn Kanalı, Ontario, Kanada	1917, 1978	Deniz demiryolu	—	30,4 × 18 × 7,9 metre (100 ft × 59 ft × 26 ft)^*	18 metre (59 ft)^*	—	—