Tartışma:Ketojenik diyet

Hassas konular

Ketojenik diyet ister istemez politik boyutları olan bir konudur. Gıda ve beslenme ile ilgili bilgiler gıda endustrisi tarafından karlılıklarını etkileyen önemli faktör olarak görülmektedir.

• Gıda reklamları bu faktörü dogru ya da yanlış, kendi karlılıklarını arttırıcı yönde değistirmeyi amaçlar.
• Gıda endustrisinin çabaları reklamla kalmaz gıda bilimini ve toplumda neyin bilimsel olduğu algısını da etkilemeyi amaçlar. Şeker ve karbonhidrat endüstrisinin son 50 yılda toplum sağlığına yaptıkları zararlar yeni yeni ortaya koyulmakta ve Amerikan kongresi tarafından bilimsellik şartı kosulmaktadır
• Bu konuda vikipedi bile bir savaş alanıdır. Bilimsel gerçek diye sunulan bilgilere ve verilen referanslara cok dikkat edilmesi gerekmektedir.

Bilimsellik iddia eden "araştırma" ve "makale" referans verirken şunları hatırlamak gerekir.

• 1.- Bir meslek grubunun üzerinde anlaştığı ve karar olarak yayınladığı, bilim değil politikadir.
• 2.- İnsanlara neler yapıp neler yapmadıklarını sorararak yapılan araştırmalar, bilim değil kültürel araştırma, kamuoyu yoklamasıdır, ve hatta seçimdir.
• 3.- Belli bir topluluğun neyi uygulayıp ne gibi sonuçlarla karşılaştığının verilerini sayıp inceleyen araştırmalar sadece olası sebep önerirler, bilimsel ispat olarak görülemezler.
• 4.- Meta analiz denen ve geçmişte yapılmış bir çok araştırmayı inceleyip onların verilerine dayanarak yeni bir yaklaşımın teyit veya redd edilmesi amaçlı çabalar bilimsel ispat değil, kalitesi şüpheli araştırmalarla, kalitesi iyice olan araştırmaları karmalayıp yeni ve daha bilimsel bir olguymus gibi sunmaktır. Benzer bir yaklaşım kredi ve borçların değerlendirilmesine uygulandığında (bkz.subprime mortgage) dünya çapında 2008-2012_Küresel_Ekonomik_Krizine sebep olmuştu.
• 5.- Kesin bilimsel olan araştırmalar, araştırmacı, denekler, veya baıka sebeplerden taraflı yaklaşımı eleyecek sekilde tasarlanmıştır. Örneğin "Randomized controlled trial" metodu uygulanarak yapılan ve Akran denetimi ya da hakem denetimi denen "double blind review" metoduyla doğrulandıktan sonra yayınlanan deneyler daha güvenilir bilimsel sonuçlar verir. Verilere hile karıştırılmadığından emin olmak için deneyin bağımsız tekrar edilmiş olması ve yüksek sayıda denek şartları da aranabilir.

Ketojenik Diyet sayfasında sadece bu son 5 numaralı gruptaki kesin bilimsel araştırmaları referans olarak koyalım lütfen. Kesin bilimsel olmayan 1 ile 4 numaralı gruplarda olanlarının ancak yetersizliği abartılı belirtilerek koyulması söz konusu olabilir.

Sayın Çoban yastığı, maddeye eklediğim kaynaklar ve içerik, İngilizce'deki Low carb diet sayfasından alınmadır. Eğer kaynakların doğruluğu hakkındaki şüphelerinizi gidermek isterseniz oradaki tartışma sayfasında mesajınızı paylaşabilirsiniz, veyahut linklere tıklayarak metodolojiyi ve bağımsızlıklarını kontrol edebilirsiniz. Zira dediklerinizin bilimsel bir dayanağı yok bana kalırsa. Son kısımda dediklerinize katılmama rağmen, koyulmuş kaynaklar bu kriterlerin bir çoğuna uymaktadır zaten. Maddeye eklemiş olduğnuz şeker hastalığına, kalbe, böbrek yağlanmasına iyi gelir tarzındaki bilgilerin tamamiylen kaynaksız bir biçimde eklenmiş olmuş olması da cabası. Şu sayfalara lütfen göz atın https://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Identifying_reliable_sources_(medicine) . Asıl maddeye eklenen çoğu kaynak sistematik analizlerden oluşuyor yani Vikipedi tarafından ideal olarak belirlenmiş kaynak türü. Vikipedi birincil kaynakların eklenmesini teşvik etmiyor.

İlk kısımda dedikleriniz ise Big Pharma gibi bir conspiracy theory bana göre. Sağlık üzerine olan etkilerini içeren kısımların çoğu Amerika ve Avrupa'da yer alan diyabet, kalp sağlığı ve beslenme üzerine uzmanlaşmış resmi kruumların kaynaklarından alınmıştır. Sizin çıkarımlarınıza göre bu gruplar yemek lobisi tarafından kontrol edilen politik gruplar anladığım kadari ile.

Sayfaya eklenmiş tarih kısmı da hatalı ve kaynaksız. Atalarımızın diyetleri hakkında daha fazla bilgi için https://en.wikipedia.org/wiki/Pleistocene_human_diet okuyabilirsiniz. İyi Vikipedler. Gogolplex (mesaj) 17.51, 23 Ağustos 2019 (UTC)

@Gogolplex : Sayın Gogolplex, öncelikle teşekkür ederim; sayfanın vikipedi standartları doğrultusunda geliştirilmesi yönünde epeyce çaba sarfediyorsunuz. Tartışmaya katılmanız da ayni yönde saygıyla karşılanması gereken bir karar, ayrıca emek, ve iyi niyetinizin bir başka örneği. Verdiğiniz bağlamlar için de ayrıca sağolun.

Gene de doğru yaptığım yönünde inancım tam. Henüz nerdeyse hiç kaynak vermedim. O doğru. Sizin verdiğiniz kaynaklar, güvenilir olması kolayca varsayılabilecek bir yerden o da doğru. Vikipedi sadece benim yukarda beşinci grup dediğim tarzdan kaynakları şart koşmuyor ona da amenna. Yiyecek endüstrisinin kamuoyunu yönlendirmesi ve bilim dünyasını belli konularda yanlış yönlendirip, tıp eğitiminde bu konuyu geleceğin doktorlarının yanlış/yetersiz öğrenmelerini sağlaması da "conspiracy theory" modeline çok uygun. Temkin ve şüpheyle yaklaşmanızı da anlıyorum.

Yiyecek endüstrisi açısından çok büyük paralar söz konusu. ABD'de obeziteden muzdarip olanların onda biri aniden ketojenik takılmaya başlasa ekonomik bir krize, bir çok iflasa sebep olur (ABD dünyaya tahıl satıyor). Bu yüzden bu sayfa diğer vikipedi sayfaları gibi değil.

Size bir kaç örnek vereyim: en:Low-carbohydrate diet sayfasının ilk, yani tanım bölümünde "ketojenik diyet" hakkında "zararlı olabilir" intibası yaratan kaç söylem var saydınız mı? En sonuncusunun referansı ("a popular weight-loss fad diet" diyen, şu anda 14 numara) ne kadar bilimsel? Sizin tanıdığınız doktorlardan kaç tanesi ketojenik beslenmeyi detaylı bir şekilde bilir, ve hastalarına tavsiye eder? İnsülin yokken seker hastalığı nasıl tedavi ediliyordu? Epilepsi konusu ona keza; en:...First_Do_No_Harm filmini seyretmenizi öneririm. İnternette bedava. Yağların ve kolesterolün kötü, şeker ve başka karbonhidratların iyi olarak ilanı ne zaman başladı? Hangi bilim adamı ve onun araştırma sonuçları bu gelişme için dayanak olarak gösterildi? Bu gün o araştırmalar hakkında neler biliniyor? Çevrenizde kac kişi kolesterolü zararlı biliyor. O bilginin kaynağı 2015den bu yana öyle diyemiyor, bakalım 2020de ne diyecek?

en:Pleistocene_human_diet sayfasıyla bir sorunum yok. Ateş, et, deniz ürünleri, nişastalılar, ve süt konularına değiniyor ama mevsimler konusu yok. Bütün yazdıklarıma referans var, biraz zaman alacak. Bilgiyi gecikmeden koymak istedim. Cobanyastigi (mesaj) 15.55, 24 Ağustos 2019 (UTC)