İçeriğe atla

TSMC

Vikipedi, özgür ansiklopedi
TSMC
TipHalka açık
EndüstriElektronik, Entegre devrelerin imalatı ve ilgili hizmetler
Kuruluş1987
KurucuMorris Chang
Genel merkezi
Endüstriyel Teknoloji Araştırma Enstitüsü, Hsinchu, Tayvan
Önemli kişilerMorris Chang, Mark Liu
ÜrünMikroçip
Gelirartış NT$947.938 milyar (US$29.257 milyar) (2016)
BölümleriWaferTech, TSMC China, SSMC
Çalışan sayısı65.152 (2021)
Web sitesiwww.tsmc.com

Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited (Çince: 台灣積體電路製造股份有限公司, romanize: Táiwān Jī Tǐ Diànlù Zhìzào Gōngsī) ya da kısaca TSMC,[1][2] Tayvan merkezli çok uluslu bir yarı iletken sözleşmeli üretim ve tasarım şirketidir. Dünyanın en değerli yarı iletken şirketlerinden biri olan TSMC,[3] aynı zamanda dünyanın en büyük bağımsız yarı iletken üreticisi ve Tayvan'ın en büyük şirketidir.[4][5] Genel merkezi ve ana faaliyetleri, Hsinchu kentindeki Hsinchu Bilim Parkı'nda bulunmaktadır. En büyük bireysel hissedarı Tayvan hükûmeti olsa da,[6] şirket hisselerinin çoğunluğu yabancı yatırımcılara aittir.[7] 2023 itibarıyla TSMC, Forbes Global 2000 listesinde 44. sırada yer aldı.[8] 2022 yılında Tayvan'ın entegre devre ihracatı, 184 milyar Amerikan dolarına ulaşarak ülkenin gayrisafi yurt içi hasılasının yaklaşık yüzde 25'ini oluşturdu, TSMC ise Tayvan Borsası'nın ana endeksinin yaklaşık yüzde 30'unu oluşturdu.[9][10]

TSMC, 1987 yılında Morris Chang tarafından dünyanın ilk özel yarı iletken dökümhanesi olarak kuruldu ve uzun süredir sektörün lider şirketlerinden biri konumundadır.[11][12] Chang, 31 yıl boyunca sürdürdüğü görevinden 2018'de emekli oldu; bu tarihten sonra Mark Liu, yeni yönetim kurulu başkanı, C. C. Wei ise CEO oldu.[13] Şirket, 1993 yılından beri Tayvan Borsası’nda işlem görmekte olup, 1997'de New York Borsası'nda işlem gören ilk Tayvan merkezli şirket oldu. 1994’ten bu yana TSMC, gelirlerinde yıllık bileşik yüzde 17,4'lük ve kazançlarının yüzde 16,1'lik oranında büyüme kaydetti.[14]

AMD, Apple, ARM, Broadcom, Marvell, MediaTek, Qualcomm ve Nvidia gibi çoğu şirket, TSMC'nin müşterisidir. Allwinner Technology, HiSilicon, Spectra7 ve UNISOC gibi yeni ortaya çıkan şirketler de TSMC'nin müşterisidir. Programlanabilir mantık cihazları üreticisi Xilinx ve geçmişte Altera da TSMC'nin döküm hizmetlerinden yararlandı. Ayrıca Intel, NXP, STMicroelectronics ve Texas Instruments gibi kendi üretim tesislerine sahip bazı entegre cihaz üreticileri de üretimlerinin bir bölümünü TSMC'ye yaptırmaktadır.[15] TSMC, 2020 itibarıyla yılda yaklaşık 13 milyon 300 mm eşdeğer wafer üretim kapasitesine sahiptir ve 2 mikrometreden 3 nanometreye kadar işlem düğümlerinde müşterileri için çip üretmektedir. Şirket, 7 nanometre ve 5 nanometre üretim teknolojilerini pazara sunan ilk dökümhane oldu; bu teknolojiler 2020'de Apple A14 ve M1 sistem-çipleri, MediaTek Dimensity 8100 ve AMD Ryzen 7000 serisi işlemcilerde kullanıldı.

Hakkında

[değiştir | kaynağı değiştir]

1987 yılında Tayvan'da kurulan TSMC, dünyanın ilk özel yarı iletken dökümhanesi olmuş ve uzun zamandır kendi alanında lider bir şirket olmuştur. Yarı iletkenlere ek olarak, şirket ayrıca aydınlatma ve güneş enerjisi ile ilgili endüstrilere yatırım yapmaya başladı.[16] Hem Tayvan Borsası, hem de New York Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem görüyor. Morris Chang, Başkan olarak görev yaparken, F.C. Tseng, Başkan Vekilliği görevini sürdürüyor. Mark Liu ve C.C. Wei, Başkan ve Eş-CEO olarak görev yapmaktadır.[17] 1999'da NXP Semiconductors ve TSMC'nin ortak girişimi olarak Singapur merkezli SSMC kuruldu.

Apple, Qualcomm, Nvidia, Advanced Micro Devices (AMD), MediaTek, Marvell Technology Group, STMicroelectronics ve Broadcom gibi önde gelen teknoloji şirketlerin çoğu TSMC müşterileridir, ayrıca Spreadtrum, AppliedMicro, Allwinner Technology ve HiSilicon ve birçok gelişmekte olan oyuncular da vardır. Önde gelen programlanabilir mantık aygıtları şirketleri Xilinx ve Altera da TSMC'nin ürünlerinden faydalanıyor. Intel ve Texas Instruments gibi kendi imalat tesislerine sahip olan bazı Tümleşik Aygıt Üreticileri, üretimlerinin bir kısmını TSMC'ye dış kaynaklardan sağlıyor.[18] Bir yarı iletken şirket olan LSI Corporation, ASIC tasarım hizmetleri ve IP Fikrî mülkiyet hukuku portföy tasarımı ile TSMC ürünlerini yeniden satıyor.

2011'de TSMC'nin Apple'ın iPad ve iPhone cihazları için Apple A5 SoC ve Apple A6 SoC'lerin deneme üretimine başladığı bildirildi.[19] Mayıs 2014'ten beri Apple, TSMC'den yeni Apple A8 ve Apple A8X SoC'lerini tedarik ediyor, daha sonra Apple A9 SoC'yi hem TSMC, hem de Samsung'la (iPhone 6'ları piyasaya hacmini artırmak için) tedarik etmiştir.[20] Apple A9X, TSMC tarafından özel olarak üretildiğinden, çipi iki farklı mikro mimari boyutunda tedarik etme sorununu çözdü. Böylece Apple, TSMC'nin en önemli müşterisi oldu.[21]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "What's in Store for Taiwan Semiconductor's (TSM) Q1 Earnings?". Yahoo! Finance. 13 Nisan 2021. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021. 
  2. ^ "Taiwan Semiconductor Stock: Great Company, But Valuation Too High (NYSE:TSM)". SeekingAlpha. 16 Nisan 2021. 16 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021. 
  3. ^ Chiang, Sheila (20 Temmuz 2023). "TSMC reports first profit drop in 4 years as electronics demand slump continues". CNBC. 12 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2023. 
  4. ^ "Advanced Technology Key to Strong Foundry Revenue per Wafer". IC Insights. 12 Ekim 2018. 14 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2019. 
  5. ^ "Taiwan chipmaker TSMC's earnings soar 91%, Companies & Markets News & Top Stories". The Straits Times. Bloomberg. 17 Nisan 2020. 2 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mayıs 2020. 
  6. ^ "Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited (2330)". Nikkei Asia. 13 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2023. 
  7. ^ "TSMC becomes safe haven for foreign investors; market cap hits high". Taiwan News. Central News Agency. 17 Mart 2016. 26 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2021. 
  8. ^ "The Global 2000 2023". Forbes. 29 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2024. 
  9. ^ Yang, Charlotte (14 Şubat 2024). "Taiwan Stock Index Climbs to Record High on Optimism Over AI – BNN Bloomberg". BNNBloomberg. Bloomberg. 31 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2024. 
  10. ^ "Taiwan's economic outlook: a challenging year as global semiconductor sales slump". Think.ing. 25 Nisan 2023. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2024. 
  11. ^ "Company Info". TSMC. 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2010. 
  12. ^ "D&R Foundry Corner – TSMC". Design & Reuse. 22 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2014. 
  13. ^ Horwitz, Josh (5 Haziran 2018). "After spawning a $100 billion industry, Taiwan's "godfather" of computer chips is retiring". Quartz. 10 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 
  14. ^ Phillips, Tim (11 Mart 2020). "Forget China Mobile. Buy This Stock to Play the 5G and AI Supercycle". The Motley Fool Hong Kong (Çince). 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020. 
  15. ^ "Intel Outsourcing Some Atom Manufacturing to TSMC". The Oregonian. 2 Mart 2009. 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2010. 
  16. ^ "Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Limited". 6 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  17. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  18. ^ "Intel outsourcing some Atom manufacturing to TSMC". 23 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  19. ^ "TSMC Beginning Production Of Apple's New A6 Processor". 23 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  20. ^ "Apple driving move to 64-bit mobile processors, TSMC says". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 
  21. ^ "Apple chips to be 20% of TSMC sales". 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2017. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=TSMC&oldid=35895916" sayfasından alınmıştır