Türkiye İş Bankası

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.38, 21 Eylül 2016 tarihinde Vikiçizer (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17625528 numaralı sürüm (→‎Dış bağlantılar: düzeltme AWB ile)
Türkiye İş Bankası A.Ş.
TipAnonim şirket
EndüstriFinansal hizmetler
Kuruluş1924
KurucuMustafa Kemal Atatürk
Genel merkeziİş Kuleleri, 34330 Levent İstanbul
Önemli kişilerErsin Özince (Yön. Kurulu Bşk.)
Adnan Bali (Genel Müdür)
ÜrünBankacılık ve sigorta
Net gelir3,2 milyar ₺ (2013)[1]
Alt kuruluş(lar)CJSC İşbank
İşbank AG
Öz kaynak23,6 milyar ₺ (2013)[1]
Çalışan sayısı24.047 (2013)[1]
Web sitesii̇sbank.com.tr

Türkiye İş Bankası A.Ş., kısaca İş Bankası,[1][2] Türkiye'de bireysel ve ticari bankacılık hizmeti sunan en büyük özel banka.[1] 1924'te Mustafa Kemal Atatürk'ün yönergeleriyle kurulan İş Bankası, Cumhuriyet döneminin ilk ulusal bankasıdır.[2] 30 Haziran 2014'te 219.6 milyar ₺ aktif büyüklüğe[1] ulaşan banka, The Banker dergisinin açıkladığı sıralamaya göre ana sermaye bazında dünyanın en büyük 118. bankasıdır.[3] Eylül 2014 itibarıyla 25'i yurt dışında olmak üzere 1.350 şube, 6.000 bankamatik ve 24 bini aşkın personeli bulunan İş Bankası'nın ayrıca Rusya'da İşbank Rusya ve Almanya'da İşbank AG adıyla iki iştiraki vardır.[4]

Tarihçe

Atatürk, 22 Ekim 1929'da İş Bankası merkez ofisinde.

"Vatanı kurtaracak ve yükseltecek tedbirlerin başında olarak halkın doğrudan itibar ve itimadından doğup meydana gelen tam manasıyla modern ve milli bir banka kurulması…" 1924 yılının Temmuz ayında Bakanlar Kurulu’nu toplayan Mustafa Kemal, milli bir banka kurulması konusundaki arzusunu böyle dile getirmiştir.[5] Cumhuriyet döneminin ilk ulusal bankası olan İş Bankası, Atatürk'ün direktifleriyle İzmir Birinci İktisat Kongresi'nde alınan “büyük sermayeli milli bir tedavül bankası teşkil edilerek sermayesinin yalnız ahali tarafından temini kabil olmadığı takdirde bir kısmının hükümet tarafından hisse senedi satın alınmak suretiyle temini ve mütebaki sermayenin münhasıran Türklere aidiyeti” kararı doğrultusunda [6] Celal Bayar'ın liderliğinde Ankara’da 10 personel ile hizmete başlamıştır. 1924 yılının sonlarında İstanbul Şubesi, 1925 yılında ise İzmir ve Bursa Şubeleri açılmıştır.[7]

250.000 Lirası ödenmiş 1 milyon sermaye ile 26 Ağustos 1924’te tek şube olarak kurulan İş Bankası, 8 kişilik bir kadro ile işe koyulmuştur.[8] Bankanın kurucuları arasında Mustafa Kemal Atatürk’ün yanı sıra taahhüt ettikleri sermayenin en az %10’unu ödeyen 36 kişi bulunuyordu.[9]

Kuruluşundan itibaren bankacılığın yanı sıra ülkenin ihtiyaç duyduğu alanlarda yatırımlara da girişen İş Bankası, şeker, cam, dokuma sektörlerinde yer almış, maden, liman, kömür işletmeleri gibi çok çeşitli alanlarda iştiraklere girişmiştir.[10] 1927 yılında İtibar-ı Milli Bankası ile birleşmiş ve sermayesini 4 milyona yükseltmiştir.[11]

En küçük tasarrufu değerlendirmek ve kalkınmaya aktarmak üzere kurulan İş Bankası, Türk toplumunda tasarruf bilincinin yerleşmesi ve gelişmesinde büyük rol oynamış 1928 yılında Türkiye’ye ilk kumbaraları getirmiştir.[12] Takip eden yıllarda İş Bankası ülke genelinde şubeler açarak büyümeye başlamıştır. 1932 yılında Hamburg-Almanya ve İskenderiye-Mısır şubelerini açarak yurt dışında şube açan ilk Türk bankası olmuştur. 1950’lerde İş Bankası iştirak portföyünü genişletmiştir. Banka’nın iştirakleri Türk sanayinin itici gücü olurken, imalat sektörleri başta olmak üzere pek çok iş koluna yatırım yapılmış ve finansman sağlanmıştır. 1960’lı ve 1970’li yıllarda şubeleşmeye hız veren İş Bankası 1980’li yıllarda yurt dışındaki şube ağının gelişmesine özel önem vermiştir. 1980’li yıllarla birlikte, İş Bankası çok kanallı bankacılık vizyonu doğrultusunda geniş bir yelpazede müşterilerine hizmet sunmaya başlamıştır. 1982 yılında ilk ATM’leri Türkiye’ye getiren İş Bankası aynı zamanda Bankamatik isminin bir marka haline gelmesini de sağlamıştır. 1991'de [13] hizmete sunulan “Mavi Hat” ve 1997 yılında ilk internet şubesinin kullanıma açılmasıyla, İş Bankası bu alanda öncü bir rol üstlenmiştir. O yıllardan itibaren İş Bankası, sunulan hizmetlerin kalitesi ve çeşitliliğini müşterilerinin istekleri ve beklentileri doğrultusunda arttırmak için gerek AR-GE faaliyetleri gerekse yeni teknolojilerin kullanılması ile ilgili çalışmaları yürütmektedir.

Yapı

1987 yılında kullanılan çevrimiçi bankamatik (para aktarım makinesi) Öncelikle İş Bank tarafından kullanılan bir cihazdır, ismini de bu bankanın cihazlarından alır.

Merkezi Kayıt Kuruluşu verilerine göre, 30.6.2014 tarihi itibarıyla İş Bankası'nın ortaklık yapısı aşağıdaki gibidir:[14]

  • İş Bankası Munzam Sandık Vakfı: % 40.25
  • Atatürk Hisseleri (Cumhuriyet Halk Partisi)*: % 28,09
  • Halka açık pay: % 31.66

*Atatürk'ün vasiyeti çerçevesinde mülkiyeti Cumhuriyet Halk Partisi'ne ait olan söz konusu hisselere ilişkin temettü geliri, Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu'na bırakılmıştır.[15]

Sosyal sorumluluk

İş Bankası’nın kurumsal sosyal sorumluluk politikasının temeli, kurucusu Atatürk tarafından öngörülen görev çizgisinde, toplumsal değerleri kalıcı ve süreklilik gösterecek şekilde koruyan ve geliştiren bir şekilde ülkeye katkıda bulunmaktır.[16]

  • 81 İlden 81 Öğrenci (eğitim)
  • Karneni Göster Kitabını Al (eğitim)
  • Türkiye Satranç Federasyonu Sponsorluğu (eğitim)
  • 81 İlde 81 Orman (çevre)
  • Kültür Yayınları (kültür ve sanat)
  • İş Sanat (kültür ve sanat)
  • MSGSÜ ile işbirliği (kültür ve sanat)
  • Muzalar evi kazı sponsorluğu (kültür ve sanat)
  • Türkiye İş Bankası Müzesi

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "30 Haziran 2014'te 219,6 milyar TL aktif büyüklüğe[1] ulaşan banka, The Banker dergisinin açıkladığı sıralamaya göre ana sermaye bazında dünyanın en büyük 118. bankasıdır" (PDF). Türkiye İş Bankası A.Ş. . 12 Şubat 2014. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  2. ^ a b "O Günlerden Bugünlere". Türkiye İş Bankası A.Ş. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  3. ^ "1 Ocak – 30 Haziran 2014 Konsolide Olmayan Ara Dönem Faaliyet Raporu"" (PDF). Dünya. 2 Temmuz 2013. 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  4. ^ "İştiraklerimiz". Türkiye İş Bankası A.Ş. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  5. ^ Cemal Kutay, "Celal Bayar", I.Cilt, İstanbul, 1939, s.25; Cemal Kutay, "Celal Bayar: Bir Türk’ün Biyografisi", İstanbul, Onan Matbaası, t.y., s.82
  6. ^ A. Gündüz Ökçün, Türkiye İktisat Kongresi, 1923-İzmir Haberler-Belgeler-Yorumlar, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları, s. 131
  7. ^ Uygur Kocabaşoğlu ve diğerleri (Tarih Vakfı Projesi), Türkiye İş Bankası Tarihi, Kültür Yayınları, İstanbul, 2001, s.75.
  8. ^ Kocabaşoğlu, s. 74.
  9. ^ Kocabaşoğlu, s. 51-52.
  10. ^ Kocabaşoğlu, s. 698-700.
  11. ^ Kocabaşoğlu, s. 114.
  12. ^ Milliyet, 18 Eylül 1928.
  13. ^ Kocabaşoğlu, s. 541.
  14. ^ Ortaklık yapısı
  15. ^ "Türkiye İş Bankası Ortaklık Yapısı". 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ http://www.isbank.com.tr/content/TR/Bizi_Taniyin/Kurumsal_Sosyal_Sorumluluk-852-226.aspx

Dış bağlantılar