Türkiye'de konuşulan diller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
16.19, 25 Aralık 2015 tarihinde McAang (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 16419352 numaralı sürüm (Gerekçe:)

Türkiye'de resmî yazım ve eğitim dili Türkçe'dir. Anayasa'nın 42. maddesi uyarınca:

Bu yasa gereği Türkiye'de Kürtçe, Zazaca, Arapça, Gürcüce, Lazca, Adigece ve Boşnakça gibi dillerde eğitim ve öğretim yapılamamaktadır.Uluslararası insan hakları savunucuları Türkiye nüfusunun %20 ile %25'inin Türkçe dışındaki anadilleri konuştuğunu ve bu dillerin yazılı hale getirilmezse Ubıhça gibi yok olacağını öngörmektedirler.[2] Türkiye'de konuşulan başlıca diller ise:[3][4][5]

Türkiye'de yapılan anket ile anadili olarak konuşulan dillerin sıralaması şöyle:[6]

Dil listesi

Ad Asıl ve diğer adları Konuşan kişi Bölgeler Dil ailesi ya da grup ISO numarası
Abazaca Абаза Бызшва 12,000 Sakarya, Düzce Kuzeybatı Kafkas dilleri ISO 639-3: abq (İngilizce)
Abhazca Аҧсуа 43.000 (-) Sakarya, Düzce Kuzeybatı Kafkas dilleri ISO 639-3: abk (İngilizce)
Adigece адыгабзэ 70.000 Sakarya, Düzce, Kahramanmaraş, Kayseri, Çorum, Tokat Kuzeybatı Kafkas dilleri ISO 639-3: ady (İngilizce)
Arapça العربية 750.000-1.500.000 Hatay, Adana, Mersin, Mardin, Siirt, Şırnak, Batman, Bitlis, Muş, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kilis, İstanbul, Ankara, İzmir Semitik Diller ISO 639-3: ayp (İngilizce)
Arnavutça Shqip 65.000 (+) İstanbul, Bursa, Kırklareli, İzmir, Yozgat,Çanakkale,Biga Hint-Avrupa dil ailesi ISO 639-3: als (İngilizce)
Avarca МагIарул мацI 3.200 Sivas, Tokat, Kahramanmaraş Kuzeydoğu Kafkas dilleri ISO 639-3: ava (İngilizce)
Azerice Azərbaycanca 550.000 (-) Ağrı, Amasya, Ardahan, Bayburt, Erzurum, Iğdır, Kars, Muş, Sivas Ural Altay Dil Ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: azj (İngilizce)
Boşnakça Bosanski 100.000 (+) İstanbul, Adapazarı, İzmir, Manisa, Bursa Hint-Avrupa dil ailesi / Slav dilleri ISO 639-3: bos (İngilizce)
Pomakça Помацски Pomacki 100.000-300.000 Çanakkale, Gönen-Erdek, Edirne, Kırklareli Biga muhacirlerince Hint-Avrupa dil ailesi / Slav dilleri ISO 639-3: bul (İngilizce)
Çingene dili romani ćhib 50.000 Batı Türkiye (Edirne, Tekirdağ, İstanbul,Biga) Hint-Avrupa dil ailesi / Hint Dilleri ISO 639-3: rmn (İngilizce)
Ermenice Հայերեն 40.000 İstanbul, Hatay, Sivas, Malatya, Diyarbakır , Batman,Kars Hint-Avrupa dil ailesi ISO 639-3: hye (İngilizce)
Gürcüce აჭარული 70.000
- 100.000
Artvin, Bursa, Samsun, Ordu, Rize Güney Kafkas dilleri ISO 639-3: kat (İngilizce)
Hemşince Հոմշեցի Homşetsi 13.000 Artvin, Rize Hint-Avrupa dil ailesi
Hertevince ܣܘܪܬ Sôreth 4 Siirt Pervari'nin Ekindüzü köyü Aramice
Kabardeyce къэбэрдеибзэ 130.000 Kayseri, Kahramanmaraş Kuzeybatı Kafkas dilleri ISO 639-3: kbd (İngilizce)
Kazakça Қазақша-Qazaqşa 1.500-5.000 (+) Manisa İlinde Salihli, İstanbul ve Kayseri Ural Altay dil ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: kaz (İngilizce)
Kırgızca Кыргызчa 3.850- (+) Van (Ulupamir köyü) ve Malatya, İstanbul Ural Altay dil ailesi ISO 639-3: kir (İngilizce)
Kırım Tatarcası Qırımtatarca / Kırım Türkçesi[8][9] Ankara (Polatlı ilçesi Karakuyu köyü), Bursa, Eskişehir Ural Altay dil ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: crh (İngilizce)
Kürtçe Kurdî / Kurmanji, Kurmancî, Kurdî 8.735.108 (Türkiye'nin %11,97'si) [10][11] Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Hint-Avrupa dil ailesi / İrani Diller ISO 639-3: kmr (İngilizce)
Yahudi İspanyolcası גודיאו-איספאנייול / Sefardi, Spanyol, Haquetiya 8.000 İstanbul Hint-Avrupa dil ailesi / Roman Dilleri ISO 639-3: lad (İngilizce)
Lazca Lazuri / ლაზური 250.000(Türkiye'nin %0,51'i)[10] - 250.000[12][13] Artvin, Rize, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Yalova, Bursa Güney Kafkas dilleri ISO 639-3: lzz (İngilizce)
Osetçe Иронау 37.000 Tokat, Yozgat, Erzurum, Kars, Bitlis, Muğla, Antalya Hint-Avrupa dil ailesi / İrani Diller ISO 639-3: oss (İngilizce)
Özbekçe O`zbek tili 3.000 Hatay, Gaziantep, Şanlıurfa Ural Altay dil ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: uzs (İngilizce)
Pontusça - Trabzon Rumcası Ποντιακά / Pομέικα 5.000 (+) Trabzon Hint-Avrupa dil ailesi ISO 639-3: pnt (İngilizce)
Yunanca Ελληνικά 5.000 İstanbul, Çanakkale, Trabzon, Bursa, İzmir, Hatay Hint-Avrupa dil ailesi ISO 639-3: ell (İngilizce)
Süryanice ܣܘܪܝܝܐ / Turoyo, Suryoyo, Syryoyo, Turani 40.000 İstanbul, Mardin, Şırnak Semitik Diller ISO 639-3: tru (İngilizce)
Türkçe (Türkiye Türkçesi) 46.278.000 (1987)[3] 61.693.065 (Türkiye'nin %85,54'ü)[10] Tüm ülke Ural Altay dil ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: tur (İngilizce)
Türkmence Türkmençe 1.400 Tokat, Gaziantep Ural Altay dil ailesi ISO 639-3: tuk (İngilizce)
Uygurca ئۇيغۇرچه 1.000 (-) Kayseri, Nevşehir Ural Altay dil ailesi / Türk dilleri ISO 639-3: uig (İngilizce)
Zazaca Zazaki / Dimli, Dımılki, Kirdkî, Kirmanckî Zazaki 500.000-1.000.000 Erzincan, Tunceli, Elazığ, Malatya ,Diyarbakır Hint-Avrupa dil ailesi / İrani diller ISO 639-3: diq (İngilizce)

Notlar

Kaynakça