Türkiye'de aile hukuku

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Aile hukuku, medeni hukukun kişilerin aile çevresindeki ilişkilerini düzenleyen kısmıdır.

Türkiye’de aile hukuku, Türk Medeni Kanunu'nda "İkinci Kitap"ta düzenlenmiştir. Aile kurumu ayrıca Ceza Hukuku'nun koruması altındadır.[1]

Türkiye'de 1926 yılında İsviçre Medeni Kanunundan iktibas yoluyla kabul edilen Türk Medeni Kanunu, aile anlayışında kadın erkek eşitliği benimsenmiş ve hukuk sisteminde aile, devleti ilgilendiren sosyal bir kurum olarak belirlenmiştir.[1] Tek eşle evlilik ve evliliğin resmi memur önünde yapılması zorunluluğu, boşanmanın hakim kararına bağlı olması, çocukların gözetiminin ana-babanın ortak sorumluluğuna bırakılması mirasta kadın ve erkeğe eşit hisselerin tanınması olmak üzere esaslı bir sistem mevcuttur.[1]

Anayasanın kanun önünde eşitlik ilkesini düzenleyen 10. maddesinin birinci fıkrasında 2011 yılında yapılan değişiklik ile kadın erkek eşitliği hüküm altına alınmıştır. Ayrıca aynı amaçla 1982 Anayasasının aile kurumunu hakkındaki 41. maddesi şu şekilde düzenlendi: “Aile, Türk toplumunun temelidir ve eşler arasında eşitliğe dayanır. Devlet, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması ve aile planlamasının öğretimi ile uygulanmasını sağlamak için gerekli tedbirleri alır, teşkilatı kurar”. Aile hayatının gizliliği anayasanın 20. maddesi ile güvence altına alınmıştır.

Medeni Kanun'da Aile Tanımı[değiştir | kaynağı değiştir]

Türk Medeni Kanunu'ndaki düzenlemelerde aile kavramı esas olarak çekirdek aile şeklinde ele alınmış, ancak yasada geniş anlamda aile ve en geniş anlamda ailenin temel alındığı hükümlere de yer verilmiştir.[2]

Dar anlamda aile (evlilik birliği); sadece eşlerden oluşan birlikten meydana gelir.

Geniş anlamda aile (velayet ailesi), dar anlamda aileye çocukların dahil olması ile meydana gelen ailedir. Medeni Kanun'da 335-363 maddeleri arasında düzenlenmiş; ana baba ve çocukların birbirlerine karşı olan hak ve sorumlulukları hüküm altına alınmıştır.

En geniş anlamdan aile, ev halkı olarak bir çatı altında yaşayanlardan meydana gelir. Eşler ve çocuklardan başka gerek kayın hısımları, gerekse sözleşme ilişkisi nedeni ile işçi, çırak, hizmetçi veya benzeri sebeplerle aynı çatı altında yaşayanlar, en geniş anlamda aile kapsamına girer. 367-370 maddeleri arasında “ev düzeni” adı altında düzenlenmiştir.

Medeni Kanun'da Aile Hukuku düzenlemesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Aile Hukuku, Türk Medeni Kanunu'nda "İkinci Kitap"ta düzenlenmiştir. İkinci kitapta Birinci kısım (118.-281. maddeler ) Evlilik, İkinci kısım (282.-395. Maddeler) Hısımlık, Üçüncü kısım (396. -494. Maddeler) Vesayet başlıkları altında düzenleme yapılmıştır.[3]

Birinci Kısımda Evlilik, boşanma, evliliğin genel hükümleri, eşler arasındaki mal rejimi düzenlenir.

İkinci kısımda soy bağının kurulması (evlat edinme, velayet, çocuk malları konuları) ve aile (nafaka yükümlülüğü, ev düzeni, aile malları konuları) düzenlenir.

Üçüncü kısımda ise vesayet düzeni, vesayetin yürütülmesi ve vesayetin sona ermesi düzenlenmiştir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c Könezoğlu, Bilge. "Aile ve Ailenin Korunması". Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi 2006. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  2. ^ Öner, Şebnem Nebioğlu. "Aile Konutunun Özellikleri, Unsurları, Koruma Süresi ve Koruma NEdenleri". Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 2011/97. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016. 
  3. ^ "Türk Medeni Kanunu". www.tbmm.gov.tr. TBMM Sitesi. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.