Suruç

Vikipedi, özgür ansiklopedi
12.13, 12 Eylül 2016 tarihinde Hiroşi (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17592278 numaralı sürüm (→‎Yerel yönetim)
Suruç
Türkiye'de bulunduğu yer
Türkiye'de bulunduğu yer
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlŞanlıurfa
Coğrafi bölgeGüney Doğu Anadolu Bölgesi Bölgesi
İdare
 • KaymakamAbdullah Çiftçi
 • Belediye başkanıTarık Açıkgöz (Kayyum) [1]
Yüzölçümü
 • Toplam735.19 km²
Rakım537 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam104,302
 • Kır
-
 • Şehir
102.944
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu63800
İl alan kodu414
İl plaka kodu63

Suruç (Şablon:IPA-tr), Şanlıurfa ilinin bir ilçesidir.

Coğrafya

Suruç, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde (Orta Fırat Bölümü), Şanlıurfa İl’inin 46'km güney batısında yer alıyor. Suriye ile sınır teşkil eden demiryolu üzerindeki Mürşitpınar Köyü’ne 10'km. uzaklıkta ve Gaziantep-Şanlıurfa kara yoluna 6 km uzaklıktadır.

Tarihçe

İlkçağın OSRHONE ülkesinin şehirlerinden, ANTHEMUZİA veya BATNEA’nın yerine geçtiği MATF SUHUNH; İpek Şehri’dir. Bir zamanlar, oradaki ileri ziraatın eseri olarak ipekçiliğin çok geliştiği ve sanayinin kurulduğu şehir, bugünün Suruç’udur. Kaynaklarda SERUĞ olarak geçen bu şehrin İbrahim Peygamberle ile çok yakın ilişkisi vardır. İbrahim Peygamber'in babası Azer, dedesi Nahor’un babası SERUĞ’dur. Tarihte adı SERUĞ olan bu ilçemiz ile İbrahim Peygamberin atası SERUĞ aynı adı taşımaktadır. SERUÇ, bu ilçenin asıl adıdır. Bu yöre, eskiden beri cins at yetiştiriciliği ile meşhurdur. Atların eğeri ile uğraşan ve imal eden kişilere “Saraç” denilmektedir. Suruç, bu kelimenin çoğulu olup, İlçenin isminin bu kelimeden geldiği tahmin edilmekte; Saraçlar anlamında, Suruç olarak söylene gelmektedir.

M.Ö. Asya’dan göç eden Sümerler, Mezopotamya’da medeniyet kurmuşlardır. Sümerler ve Akadlar, Saruğ Ova’sında Suruç ilçesini BATNA ismi ile anmışlardır. Daha sonra İskit ve Asurlular, Sümerler ve Akadlar’ı ortadan kaldırarak, Suruç’u, “Tepartip” adıyla Birecik İlçesi’ne bağlamışlardır. Sümerler Mezopotamya’da hakimiyetlerini sürdürürken, Mısır’a akın eden Kiksos geçici bir zaman için buraya yerleşmişlerdir. Roma İmparatoru Büyük Konstantin M.S.35. yılında öteki ilçelerle birlikte Suruç’u da Şanlıurfa (Rüha) İline bağlamıştır. Aradan hayli zaman geçtikten sonra Suruç, bu defa da Kudüs Krallığı’na bağlanmıştır. Tarihi eski çağlardan beri bilinen Suruç İlçesi’ni, Romalılardan, İyat Bin Ganem, barış yoluyla almış ve Abbasilere bağlamıştır (M.S.639).

Çok eski olan bu şehrin yakınında, siyah taş üzerine yapılmış 1 metre eninde, 2 m uzunluğunda 2 adet aslan heykeli bulunmaktadır. Heykellerin bugün bulunduğu yer, Suruç’a 15 km uzaklıkta olan ve halen Suriye Sınırları içerisinde kalan Rıslantaş Köyü’dür. Ziyaret Köyü’nde meftun bulunan Şeyh Mesleme Bin Name Hicri 466 yılında Suruç’u, haçlılardan kurtarmıştır.

Suruç, M.S.1095’te Artuk Oğulları’ndan Sokman’ın eline geçmiş ise de, 6 yıl sonra Urfa Kontu I.Bolvadin’in egemenliği altına girmiştir. M.S. 1090’da Urfa Haçlı Kontu’na (Kudüs Krallığı’na) bağlanmıştır. I. İmadeddin Zengi, 1127 yılında Suruç’u, haçlılardan geri almıştır. Suruç, Timur’un istilasına da uğramıştır. Bölge halkı, istilaya karşı koyduğundan burası Moğollarca yakılıp yıkılmıştır. Kudüs Seferi’ne çıkan Yavuz Sultan Selim 1517 yılında, Suruç’u Osmanlı topraklarına katmıştır. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, Halep Vilayeti’nin Urfa Sancağı’na bağlı bir kasaba durumunda olan Suruç, 1918’de İngilizlerin, 1919’da da Fransızların istilasına uğramıştır. Fakat; Suruç halkı, büyük bir milli mücadele örneği göstererek tarihi şehrini 11 Nisan 1923’te düşmandan kurtarmıştır. Suruç, Cumhuriyetin kurulmasıyla birlikte, 1923 yılında ilçe olmuş ve Şanlıurfa iline bağlanmıştır.

Tarım

İlçe ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Yetiştirilen tarımsal ürünlerin başında, buğday, arpa, pamuk, mısır,mercimek ve üzüm gelmektedir. Az miktarda da Antep fıstığı, zeytin, susam, nohut ve erik yetiştirilmektedir. Hayvancılıkta küçükbaş hayvan yetiştirilir. Büyükbaş hayvancılık sadece aileye yönelik yapılmaktadır.Yarış atı yetiştiriciliğide yapılmaktadır.

Nüfus

Nüfus
Suruç
Yıl Kent Nüfusu Köy Nüfusu Toplam Nüfus
1927 1.491 17.141 18.632
1935 2.427 19.120 21.547
1940 3.147 22.005 25.152
1945 3.632 23.431 27.063
1950 4.214 25.808 30.022
1955 5.993 29.021 35.014
1960 6.800 31.857 38.657
1965 9.015 33.191 42.206
1970 15.033 38.125 53.158
1975 20.395 37.819 58.214
1980 18.892 31.772 50.664
1985 25.660 43.765 69.425
1990 39.905 40.297 80.202
1997 53.590 41.337 94.927
2000 44.421 37.826 82.247
2007 65.765 37.902 112.667
2009 79.848 36.803 116.651
2012 63.971 46.027 109.998

Yerel yönetim

Eylül 2016'da "PKK-KCK'ya yardım ve destek verdiği gerekçesiyle hakkında tutuklama kararı olan ve 12 Şubat tarihinde de görevden uzaklaştırılan belediye başkanı Orhan Şansal'ın yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca vali yardımcısı Tarık Açıkgöz atandı.[3]

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ http://suruc.bel.tr/
  2. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  3. ^ "28 belediyeye kayyum atandı" Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.