Sultan Hamid Düşerken
| Yazar | Nahid Sırrı Örik |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Konu | II. Meşrutiyet |
| Tür | Tarihsel roman |
| Yayım | 1947 |
| Yayımcı | Oğlak Yayınevi |
| Sayfa | 264 |
| ISBN | 9789753910088 |
Sultan Hamid Düşerken Nahid Sırrı Örik tarafından 1947'de yazılmış bir tarihi romandır.
Konu[değiştir | kaynağı değiştir]
II. Meşrutiyet'in ilanıyla beraber İttihat ve Terakki yükselmektedir. Abdülhamid'in çevresindeki Mehmet Şahabettin Paşa görevini kaybetmiştir. Zamanında rüşvet aldığı haberleri de gazetelerde çıkınca evinin yağmalanması ihtimali ortaya çıkınca kızı Nimet babasına yardımcı olmak için Cemiyet'e gider ve Edirneli ve Cemiyet'in geleceği parlak askerlerinden Şefik'e derdini anlatır. Bu esnada güzelliğini de kullanan Nimet, Şefik'i kendine aşık eder. Şefik aileye yardım eder ve daha sonra Nimet'i Paşa'dan ister. Nimet bunu kabul eder ancak babasının meclise geri dönmesini ve Şefik'in mebus olması şartını getirir. Şefik tüm bunları yerine getirir ve Nimet'le evlenir. Güzel ve zengin Nimet böylece gücü ele geçirmiş, Şefik'i kendi çıkarları için kullanmaya başlamıştır.
Yorumlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Fethi Naci: 'Nahid Sırrı Örik'in tutumu, İkinci Meşrutiyet'ten, İttihat ve Terakki'den, Sultan Hamid'den söz açan öteki romancıların tutumlarına hiç mi hiç benzemiyor: İttihat ve Terakki'nin zorbalığına karşı çıkıyorlardı o romancılar ama hiçbirinin aklından 31 Mart'ı sevimli göstermek ya da Sultan Hamid'i tutmak geçmiyordu; oysa Nahid Sırrı Örik'in gönlü de, kafası da Sultan Hamid'den yana. Ne var ki Balzac'ın kralcı oluşu toplumsal gerçekliği nesnel gelişmesi içinde vermesine nasıl engel olmamışsa Nahid Sırrı'nın Sultan Hamid'den yana olması da toplumumuzun belirli bir tarihsel kesitini bütün gerçekliğiyle yansıtmasına engel olamamış.'
Hilmi Yavuz: 'Nahid Sırrı Örik, statik kuralları belirlenmiş somut bir tarihsel dönemden, dinamik ve sürekli olarak değişen somut bir tarihsel döneme geçişi, Nimet'in (somut) bireysel tarihiyle temellendirir. İki meşrutiyet arası dönemde sıradan, alelade ve herhangi bir paşa kızı olan Nimet, bu devingen somut tarih içinde, akılalmaz ölçüde tutkulu ve hırslı (kocasını Abdülhamid'den sadrazamlık istemeye sevkedecek kadar) bir Balzac ya da Dostoyevski tipine dönüştürür.'
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- 1976 yılında Kemal Bekir tarafından "Düşüş" olarak tiyatroya uyarlanmıştır.
- Kitap ikinci basımında II. Abdülhamid'e saygı belirten "Sultan Hamid Düşerken" yerine "Abdülhamid Düşerken" olarak adlandırılmış ve dili sadeleştirilmiştir. 1990'larda kitap orijinal adına döndürülmüştür.
- 2002'de Ziya Öztan tarafından TRT'nin katkılarıyla Abdülhamid Düşerken adıyla sinemaya uyarlanmıştır.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- http://arsiv.zaman.com.tr/2003/05/11/yazarlar/hilmiyavuz.htm2 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://arsiv.zaman.com.tr/2003/05/18/yazarlar/hilmiyavuz.htm20 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- http://www.radikal.com.tr/ek_haber.php?ek=ktp&haberno=192229 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.