Stanisław Mikołajczyk

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Stanisław Mikołajczyk (18 Temmuz 1901 - 13 Aralık 1966) Polonyalı bir politikacıydı. Dünya Savaşı sırasında sürgünde olan Polonya hükümetinin başbakanı ve daha sonra 1947'ye kadar savaş sonrası Polonya'da başbakan yardımcısıydı.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Arka plan ve erken yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mikołajczyk'in ailesi, 19. yüzyılda Alman İmparatorluğu'nun bir parçası olan ve Posen Eyaleti olarak bilinen batı Polonya'daki Poznań'dan geliyordu. 19. yüzyılda Ruhr Polonyalıları olarak bilinen birçok Polonyalının yaptığı gibi, ebeveynlerinin zengin maden bölgelerinde iş aramak için gittiği Batı Almanya'daki Vestfalya'da doğdu. On yaşında bir çocuk olarak Poznań'a döndü.

Gençken bir şeker pancarı rafinerisinde çalıştı ve Polonya yurtsever örgütlerinde aktifti. Polonya bağımsızlığını geri kazandığında 18 yaşındaydı ve 1920'de Polonya Ordusu'na katıldı ve Polonya-Sovyet Savaşı'na katıldı. Varşova yakınlarında yaralandıktan sonra taburcu edildi ve babasının Poznań yakınlarındaki çiftliğini miras almak için geri döndü.

Erken siyasi kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1920'lerde Mikołajczyk, Polonya Halk Partisi ".Piast" ta (PSL) aktif oldu ve Poznań eyaleti hükûmetinde bir dizi görevde bulunduktan sonra 1929'da Sejm'e (Polonya Parlamentosu) seçildi 1935'te PSL'nin yürütme kurulu başkan yardımcısı oldu ve 1937'de parti başkanı oldu. 1935'te Józef Piłsudski'nin ölümünden sonra Polonya'da kurulan otoriter rejimin aktif bir rakibiydi.

Dünya Savaşı II[değiştir | kaynağı değiştir]

Nazi Almanyası Eylül 1939'da Polonya'yı işgal ettiğinde, Mikołajczyk Polonya ordusunda bir erdi[1] ve Varşova'nın savunmasında görev yaptı. Varşova'nın düşüşünden sonra, tutuklandığı Macaristan'a kaçtı[2] Kısa süre sonra kaçtı ve Yugoslavya ve İtalya üzerinden Paris'e gitti[2] Kasım ayının sonunda, Polonya Ulusal Konseyi Başkan Yardımcısı olarak sürgündeki Polonya hükümetine hemen katılmasının istendiği Fransa'ya ulaştı.[3] 1941'de İçişleri Bakanı olarak atandı ve Başbakan Władysław Sikorski'nin Başbakan Yardımcısı oldu. Nisan 1943'te Almanlar, Katyń Wood'da Sovyetler tarafından öldürülen yaklaşık 22.000 Polonyalı subayın mezarını bulduklarını açıklamışlardı Sovyet hükûmeti, keşfi Almanların uydurduğunu söyledi. Müttefik hükûmetler diplomatik nedenlerle bunu resmen kabul ettiler, ancak Mikołajczyk'in hükûmeti bunu yapmayı reddetti ve ardından Stalin sürgündeki hükûmetle ilişkilerini kesti.

Sürgündeki başbakan[değiştir | kaynağı değiştir]

Sikorski, Temmuz 1943'te bir uçak kazasında öldüğünde, halefi olarak Mikołajczyk atandı[4]

Ancak Mikołajczyk göz korkutucu zorluklarla karşılaştı. Bu zamana kadar, Batı Müttefiklerinin değil, Sovyet silahlı kuvvetlerinin Polonya'yı Alman işgalinden ele geçireceği açıktı ve Polonyalılar, Stalin'in hem Polonya'ya Komünizmi empoze etmeyi hem de Polonya'nın Etnik Polonyalıların yaşadığı doğu bölgelerini ilhak etmeyi amaçladığından korkuyordu.

1944'te Müttefik liderler, özellikle Winston Churchill, Mikołajczyk ile Stalin arasındaki görüşmeleri yeniden başlatmaya çalıştı, ancak bu çabalar birkaç konuda başarısız oldu. Biri Katyń katliamıydı Bir diğeri, Polonya'nın savaş sonrası sınırlarıydı Stalin, doğu bölgelerinin Sovyet elinde kalması konusunda ısrar etti. Mikołajczyk, Stalin'in savaş sonrası Polonya'da bir Komünist hükûmet kurma planına da karşı çıktı.

Daha ki sonra yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Seçim dürüst olsaydı muhtemelen Başbakan olacak olan Mikołajczyk, protesto için hemen hükûmetten istifa etti Tutuklanmak üzere Ekim ayında ülkeyi terk etti. Winston Churchill, onu Londra'da görünce, "Canlı çıkmana şaşırdım" dedi. Londra'da, sürgündeki Polonya hükûmeti onu Komünistlerle işbirliği yaptığı için bir hain olarak görüyordu. 1966'da öldüğü Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti Haziran 2000'de kalıntıları Polonya'ya gömülmek üzere iade edildi. Makaleleri Stanford Üniversitesi'ndeki Hoover Savaş, Devrim ve Barış Enstitüsü'ndedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Stanislaw Mikolajczyk The Pattern of Soviet Domination Sampson Low, Marston & Co 1948 Page 5
  2. ^ a b Stanislaw Mikolajczyk The Pattern of Soviet Domination Sampson Low, Marston & Co 1948 Page 6
  3. ^ Stanislaw Mikolajczyk The Pattern of Soviet Domination Sampson Low, Marston & Co 1948 Page 7
  4. ^ Editor Peter Stachura Writer Chapter 4 Wojciech Rojek The Poles in Britain 1940–2000 0-7146-8444-9 Page 33