Sistematik teoloji
Sistematik teoloji veya sistematik, Hristiyan inancının doktrinlerinin düzenli, rasyonel ve tutarlı bir açıklamasını formüle eden Hıristiyan teolojisinin bir disiplinidir. Kutsal Kitabın belirli konular hakkında ne öğrettiği veya Tanrı ve onun evreni hakkında neyin doğru olduğu gibi konuları ele alır.[1] Aynı zamanda İncil disiplinleri, kilise tarihi ve ayrıca İncil ve tarihsel teoloji üzerine kuruludur.[2] Sistematik teoloji, sistematik görevlerini yapıcı teoloji, dogmatik, etik, savunma ve din felsefesi gibi diğer disiplinlerle paylaşır.[3]
Yöntem
[değiştir | kaynağı değiştir]İncil teolojisinden biraz farklı bir metodolojik geleneğe sahip olan sistematik teoloji, Hristiyanlığın temel kutsal metinlerinden yararlanırken aynı zamanda Hristiyan doktrininin özellikle felsefe, etik, sosyal bilimler ve doğa bilimleri aracılığıyla tarih boyunca gelişimini araştırır. İncil metinlerini kullanarak, tüm kutsal metinleri karşılaştırmaya ve ilişkilendirmeye çalışır; bu da tüm İncil'in belirli konular hakkında söylediklerine ilişkin sistematik bir ifadenin yaratılmasına yol açar.
Gerçeğe odaklandığı için sistematik teoloji aynı zamanda çağdaş dünyayla etkileşime girecek ve ona hitap edecek şekilde çerçevelenmiştir. Bu alanı araştıran, Charles Gore, John Walvoord, Lindsay Dewar ve Charles Moule gibi çok sayıda yazar bulunmaktadır. Bu ilahiyatçılar tarafından geliştirilen çerçeve, ilk olarak İncil'deki materyalleri ele aldıktan sonra bir doktrinin İncil sonrası tarihinin gözden geçirilmesini içeriyordu.[4] Bu süreç güncel konulara yapılan uygulamalarla son bulur.
Kategoriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Sistemik bir yaklaşım olduğundan sistematik teoloji, gerçeği farklı başlıklar altında düzenler.[1] ve kesin liste biraz farklılık gösterse de belirli temel alanlar (veya kategoriler) vardır. Bunlar:[5]
- Angelology - Meleklerin incelenmesi
- Bibliyografya - İncil'in incelenmesi
- Hamartiyoloji - Günahın incelenmesi
- Kristoloji - Mesih'in incelenmesi
- Eklesiyoloji - Kilisenin incelenmesi
- Eskatoloji - Ahir zamanların incelenmesi
- Pnömatoloji - Kutsal Ruh'un incelenmesi
- Soterioloji - Kurtuluş çalışması
- Teolojik antropoloji - İnsanlığın doğasının incelenmesi
- Uygun teoloji - Tanrı'nın karakterinin incelenmesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Carson, D. A. (2018). NIV, Biblical Theology Study Bible, eBook: Follow God's Redemptive Plan as It Unfolds throughout Scripture. Grand Rapids, Michigan: Zondervan. ISBN 9780310450436.
- ^ Garrett, James Leo (2014). Systematic Theology, Volume 1, Fourth Edition. Eugene, Oregon: Wipf and Stock Publishers. s. 20. ISBN 9781498206594.
- ^ Berkhof, Louis (24 Eylül 1996). Systematic Theology (İngilizce). Grand Rapids, Michigan: William B. Eerdmans Publishing. ISBN 978-0-8028-3820-9. 10 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ Garrett, James Leo (2014). Systematic Theology, Volume 2. Eugene, Oregon: Wipf and Stock Publishers. s. 138. ISBN 9781498206600.
- ^ "Categories of Theology". www.gcfweb.org. 1 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2014.