Simenit Gölü

Simenit Gölü
Simenit Gölü
Havza
Konum	Terme, Samsun, Türkiye
Koordinatlar	41°18′9″K 36°55′30″D / 41.30250°K 36.92500°D
Genel bilgiler
Akarsu (gelen)	Drenaj
Akarsu (giden)	Karadeniz
Göl türü	Kıyı set gölü
Yüzölçümü	19 km2 (7,3 sq mi)
Ortalama derinlik	1,2 m (3,9 ft)
En derin noktası	5 m (16 ft)
Yüzey rakımı	4 m (13 ft)
Özellikler	Tatlı ve tuzlu
Wikimedia Commons
	Simenit Gölü (Türkiye)

Simenit Gölü, Yeşilırmak deltasının doğu kısmında bulunan, idari olarak Samsun'un Terme ilçesinde yer alan, sazlık ve bataklıkların geniş yer kapladığı bir kıyı set gölüdür. 1-2 metre yer yer de 5 metre derinliğe ulaşmaktadır. Geçmiş yıllarda göl için; Semenlik, Simenlik, Karasu ve Arapsazı isimleri de kullanılmıştır. Simenit gölünde drenaj kanalları açılması ve taşınan alüvyal malzemeler sulak alanları daraltmış, iki ayrı göl oluşmuştur.^[2] Diğer Gölün ismi Akgöl'dür. Göl çevresinde 3355 hektarlık Yaban Hayatı Geliştirme Sahası oluşturulmuştur.^[3]^[4] Simenit ve Akgöl çevresi Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Doğal Sit Alanı olarak koruma altında olup 15 Mart 2023 tarihinde "kesin korunacak hassas alan" ilan edilmiştir.^[5]

Oluşumu

Deltadaki eski koyların önlerinin kıyı okları tarafından kapatılması ve bol miktarda alüvyon taşıyan Terme Çayı'nın, deltanın bu kesimindeki eski bataklık alanları ve kısmen de Simenit Gölü'nü doldurması sonucunda oluşmuştur.^[2]^[6]^[7]

Coğrafya

Coğrafi Konum

Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'ndeki Orta Karadeniz Bölümünde yer alan Yeşilırmak Deltasının doğu yarısındaki Çaltı Burnu'nun batısında bulunmaktadır. Gölün Tamamı İdari olarak Samsun'un Terme ilçesindedir. Matematiksel Konumu: 41°18′K 36°55′D / 41.300°K 36.917°D / 41.300; 36.917'dır.

Gölün Kuzeyinde Karadeniz, doğusunda Çoban yatağı mevkisi ve güney doğusunda Gölyazı mahallesi, Güneyinde Aybeder mahallesi, Batısında ise Sancaklı mahallesi bulunur. Terme ilçe merkezine 8 km uzaklıktadır.

Alanı

Gölün çevresinde sazlık ve bataklık alan oldukça geniş yer tutar. Simenit ile Akgöl'ün toplam göl alanı 200 hektar, sazlık ve bataklık alanla beraber sulak alan 1900 hektar, yüz ölçümü 19 km²'dir.

Fiziksel Özellikler

Göl sularının kimyasal analizi^[8]
Yıl	Parametreler	Simenit Gölü	Akgöl
1997	${\ce {pH}}$	8.1	8.2
	${\ce {Na+}}$	9.56	16.52
	${\ce {SO4}}$	-	1.93
	${\ce {Cl-}}$	13.50	16.70

Doğal Yaşam

Hayvan Çeşitliliği

Simenit Gölü ve çevresi faunistik açıdan son derece zengindir. Gölde çeşitli balık türleri, göl çevresindeki sazlık-bataklık ve ormanlık alanlarda ise çeşitli memeli ve sürüngen türleri yaşamaktadır. ayrıca, göl ve çevresi ornitolojik bakımdan da deltadaki en önemli alan durumundadır. Gölde, özellikle drenaj kanallarının göle döküldüğü yerlerin yakınlarında tatlı su balıkları yaşamaktadır. Gölde karşılaşılabilecek bazı balık türleri:^{[kaynak belirtilmeli]}

Terme civarında göllerde ve su kanallarında yakalanan Carassius gibelio yani İsrail sazanı türü Türkiye sularında gözlenmekte olan, oldukça ciddi istilacı türlerden birisidir. balıklandırma amaçlı olarak sularımıza sokulduğu düşünülen bu tür, bulunduğu habitatı kısa sürede istila etmekle birlikte diğer türlerin yumurtaları ile beslenmektedir. Ayrıca yılda beş kez döl verebilen Carassius gibelio kısa sürede habitatta baskın hale gelmektedir.^[9]

Bataklık-Sazlık alanda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri^{[kaynak belirtilmeli]}
Resim	Bilimsel adı
	Natrix tesellata
	Natrix natrix
	Emys orbicularis
	Bufo bufo
	Arvicola terrestris

Ormanlık alanlarda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri^{[kaynak belirtilmeli]}
Resim	Bilimsel Adı
	Sus scrofa
	Canis aureus
	Sciurus anomalus
	Mustella nivalis
	Erinaceus europaeus
	Equus ferus

Göl çevresindeki sazlık ve çalılıklarda karşılaşılabilecek bazı hayvan türleri^{[kaynak belirtilmeli]}
#	1	2
Resmi
Bilimsel Adı	Felis chaus	Felis silvestris
üstteki soyu tehlike altında olan türlerin de yaşadığı kaydedilmiştir. Su kuşları ve kemirgenlerle beslenen bu türlerin avlanılması Merkez Av Komisyonu kararı ile yasaklanmıştır.

Simenit Gölü Kuş Varlığı

Türkiye'deki diğer önemli kus alanlarının aksine Simenit Gölü ve çevresinde düzenli gözlem yapılmadığı için yörede tam olarak kaç kuş türünün yaşadığı ve bunların sayılarının ne kadar olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Kimi kaynaklarda 243^[10] kuş türü, Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı kimi kaynaklarda ise 203^[11] kuş türü olduğu söyleniyor. Yeşilırmak Deltası, BirdLife International tarafından önemli kuş alanı olarak tanımlanmıştır.^[12]

Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği (IUCN) tarafından kabul edilen kriterlere göre bir defada 25.000'den fazla su kuşu barındıran alanlar A sınıfı sulak alan, bu sayının altındakiler ise B sınıfı sulak alan olarak kabul edilmektedir. Buna göre, bir defada yaklaşık olarak 20.000 su kuşunun sayıldığı, Yeşilırmak Deltası ve özellikle de Simenit Gölü ve çevresi B sınıfı sulak alan kapsamına girmektedir.^[13]

Yaban Hayatı Geliştirme Sahası

16 Ekim 2005 Tarihinde İlan edilmiş olan Gölardı Simenit Yaban Hayatı Geliştirme Sahası 3348,71 hektarlık alanı kapsamakta olup sülün yetiştirmeye odaklanılmıştır. 2021 itibarıyla yetiştirilen sülünlerin adet miktarı 10.044'tür. Yetiştirilen tür ise Phasanius colchicusdur.^[4]

Bitki Çeşitliliği

Derinliği fazla olmayan Simenit Gölü'nün tabanı, Ruppia maritima [en] adlı tatlı-tuzlu suya uyum sağlamış olan bir bitki ile kaplıdır. Gölün içinin yer yer suyun üzerine kadar çıkabilen bu bitkiyle kaplanması sonucunda hem ötrofikasyon artmış hem de gölden avlanan balık miktarı azalmıştır. Gölün, bu bitki ile kaplanmasının nedeni, göle ulaşan kimyasal maddelerin sudaki azot miktarını arttırarak ekolojik dengeyi bozmasıdır.

Simenit Gölünün güney ve batısındaki nemli düzlükler, Leucojum aestivum bitkisinin yurdumuzdaki birkaç doğal yetişme ortamından birisi durumundadır. Soğanlarının son yıllarda aşırı sökülmesi nedeniyle doğal yetişme ortamı büyük ölçüde ortadan kalkan bu bitki de Pancratium maritimum gibi koruma altına alınmıştır.^[7]

Çevre Sorunları

2004 yazında oksijensizliğe bağlı olarak toplu bir balık ölümü gerçekleşmiştir.^[14]
2022 yazında oksijensizliğe bağlı olarak toplu bir balık ölümü gerçekleşmiştir.

Gölden Yararlanma ve Göle Etkiler

Deltanın büyük kısmı tarım alanı elde etmek amacıyla geçmiş yıllarda kurutulmuştur.
Gölde balıkçılık yapılmaktadır.
sazlıkların %25i kontrollü olarak köylüler tarafından kesilerek ekonomik fayda sağlanmaktadır.

Galeri

Simenit Coğrafyasına bakış	Simenit Gölüne bakış	Akgöl bölgesine ait

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ "karadenizgov". 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ ^a ^b http://cografya.bilecik.edu.tr/Dosya/Arsiv/Levent%20Uncu%20Makaleler/Simenit%20G%C3%B6l%C3%BC.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014.
^ ^a ^b "YABAN HAYATI GELİŞTİRME SAHALARI" (PDF). Tarım ve Orman Bakanlığı. 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
^ "15 Mart 2023 Resmi gazete" (PDF). Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı. 15 Mart 2023. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.
^ "Simenit Gölü Ekosistemi".
^ ^a ^b Levent Uncu (1997). "Simenlik Gölü Ekosistemi (Ecosystem of the Lake Simenlik) - Dergiler". Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.
^ Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Uygulama Merkezi Dergisi Say16,1997 Levent Uncu Simenlik Gölü Ekosistemi (fiziksel özellikler bölümü)
^ TERME FAUNASINDAKİ BALIK TÜRLERİ ve TEHDİT KATEGORİLERİ, Savaş YILMAZ Melek ZENGİN Nazmi POLAT
^ "seyyah defteri". 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022.
^ "Gölyazı Göller". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022.
^ Murat YARAR Türkiye'nin önemli kuş alanları, DHKD/ WWFTR Birdlife intenational,1997 https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/turkiye_nin_onemli_kus_alanlari.pdf?7040/onemlikusalanlari 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ Sulak Alanların Sınıflandırılması"Türkiye Sulak Alanlar" (PDF). T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2021.
^ "Simenit Gölünde Balık ölümleri". myNet. 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

Dış bağlantılar

Simenit gölü haritası

[karadenizgov-1] "karadenizgov". 8 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[cografya.bilecik.edu.tr-2] ttp://cografya.bilecik.edu.tr/Dosya/Arsiv/Levent%20Uncu%20Makaleler/Simenit%20G%C3%B6l%C3%BC.pdf^{[ölü/kırık bağlantı]}

[samsunsube.ormansu.gov.tr-3] "Arşivlenmiş kopya". 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2014.

[:1-4] "YABAN HAYATI GELİŞTİRME SAHALARI" (PDF). Tarım ve Orman Bakanlığı. 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.

[5] "15 Mart 2023 Resmi gazete" (PDF). Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı. 15 Mart 2023. 14 Mart 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2023.

[6] "Simenit Gölü Ekosistemi".

[:0-7] Levent Uncu (1997). "Simenlik Gölü Ekosistemi (Ecosystem of the Lake Simenlik) - Dergiler". Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Araştırma ve Uygulama Merkezi Dergisi. 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022.

[8] Ankara Üniversitesi Türkiye Coğrafyası Uygulama Merkezi Dergisi Say16,1997 Levent Uncu Simenlik Gölü Ekosistemi (fiziksel özellikler bölümü)

[9] TERME FAUNASINDAKİ BALIK TÜRLERİ ve TEHDİT KATEGORİLERİ, Savaş YILMAZ Melek ZENGİN Nazmi POLAT

[10] "seyyah defteri". 9 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022.

[11] "Gölyazı Göller". Kültür ve Turizm Bakanlığı. 13 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2022.

[:2-12] Murat YARAR Türkiye'nin önemli kuş alanları, DHKD/ WWFTR Birdlife intenational,1997 https://wwftr.awsassets.panda.org/downloads/turkiye_nin_onemli_kus_alanlari.pdf?7040/onemlikusalanlari 20 Eylül 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[13] Sulak Alanların Sınıflandırılması"Türkiye Sulak Alanlar" (PDF). T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı. 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2021.

[14] "Simenit Gölünde Balık ölümleri". myNet. 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]