Sidney Rigdon
Sidney Rigdon (19 Şubat 1793 - 14 Temmuz 1876) Mormon liderdir. Joseph Smith, Jr.'ın linç edilmesinin ardından yaşanan liderlik krizinde Mormon liderliğine aday olsa da başarısız olmuştur. Mormonların çoğunluğunun Brigham Young önderliğini tanıma kararını tanımamış, kendi cemaatiyle beraber ayrı bir mezhep olarak devam etmiştir.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Rigdon, 1793 yılında çiftçi bir ailenin çocuğu olarak Pensilvanya Allengheny County'de doğar. Küçük yaştan itibaren erken yaşta okumaya başlamış, tarih ve özellikle Hristiyanlık tarihini çok iyi bilir. 1818 yılında Kalvinist rahip yardımcısı olur, 1819 yılında rahipliğe başlar. İlk görev yeri Ohio'daki Turnbull County'de 1822 yılına kadar kalır. Hristiyanlık içinde Eski Ahit ile Yeni Ahit arasındaki tartışmalara katılır. Rigdon 1830 yılından itibaren Joseph Smith, Jr. tarafından kurulan Church of Christ kilisesine katılır. Rigdon, Mormon Kitabı'nı okur, doğruluğunu teyit eder ve 14 Kasım 1830 tarihinde Ohio'da vaftiz edilir. 3 Haziran 1831 tarihinde Smith tarafından başrahip ilan edilir. Rigdon ateşli bir hatip olduğu için Smith tarafından kilisenin sözcüsü olarak kullanılmıştır. İlk dönemlerde Smith ile birlikte sürekli olarak gelenekselci kamuoyu tarafından şiddetli şekilde bastırılmıştır.
Taht kavgası[değiştir | kaynağı değiştir]
Smith öldürüldüğünde Rigdon ve Young başta olmak üzere tüm liderler Nauvoo dışındaki eyaletlerde Mormonluğu yayma girişimlerindeydiler. Rigdon 3 Ağustos günü kente ilk dönen kişi oldu. İlahi bir mesaj aldığını ve kendisinin Kilisenin koruyucusu seçildiğini ilan etti. 6 Ağustos günü Young ve diğer 12 Havari Konseyi üyeleri kente döndü, Rigdon ile ertesi gün toplantı yapıldı. Rigdon kendisinin tek lider olması konusunda ısrar ediyordu. 8 Ağustos günü Mormon önde gelenleriyle bir konferans yapıldı. Burada Rigdon oldukça uzun bir söylev vererek kendisinin lider olması gerektiğini izah etmeye çalıştı. Ancak kendisinden sonra söz alan Young, Smith'in yerinin hiçbir şekilde doldurulamayacağını söyleyerek ancak 12 Havari heyetinin kiliseyi güvence altına alabileceğini katılımcılara anlattı. Yapılan oylama sonucunda Young'ın önerisi kabul edildi, azınlıkta kalan muhalifler sonraki süreçte aforoz edilecekti. 6-7 Ekim 1844 tarihinde yapılan genel konferansta Young her inananın ilahi mesaj alma hakkının bulunduğunu belirtmiştir.
Sonraki dönem[değiştir | kaynağı değiştir]
Nauvoo'daki Mormonların büyük çoğunluğu 12 Havari Konseyi liderliğini kabul eder. Brigham Young önderliğindeki heyet batıya göç kararı alır ve uzun bir yolculuğun ardından Utah bölgesine yerleşilir. Günümüzde 16 milyonun üzerinde inananı bulunan bu mezheptir.
Rigdon ve onu lider olarak benimseyen Rigdonite olarak anılan takipçileri bölgeden ayrılarak Pittsburgh, Pensilvanya'ya yerleşirler. 6 Nisan 1845 tarihinde yapılan kilise toplantısında Rigdon kendi kiliselerinin Joseph Smith, Jr.'ın yolunun asıl devamcısı olduklarını belirtir, iç yapılanmasında 12 Havariler Konseyini oluşturup kendisi de başına geçer. Cemaat The Messenger and Advocate adlı yayını sayesinde oldukça gelişse de 1847 yılıyla beraber iç çatışmalar yaşayan hareket bölünür ve dağılmanın eşiğine gelir. Bu aşamada William Bickerton kiliseyi yeniden örgütleyecek ve 1862 yılında The Church of Jesus Christ adıyla duyuracaktır. Rigdon sonraki dönemde Pensilvanya ve New York'ta yaşamış, 1876 yılında ölmüştür.
| İddia sahibi | Kilisedeki önceki konumu | Yıllar † | Mormon mezhebi | Cemaat büyüklüğü |
|---|---|---|---|---|
| Sidney Rigdon | Başkanlık Kurulunun hayattaki en kıdemli üyesi | 1844–1847 | Church of Jesus Christ (Bickertonite) | 15.000 |
| Brigham Young | 12 Havari Konseyi Başkanı | 1844–1877 | The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints. | 16.805.400[1] |
| James Strang | İhtiyar heyeti üyesi | 1844–1856 | Church of Jesus Christ of Latter Day Saints (Strangite) | <1.000 |
| Granville Hedrick | Belge yok | 1850'ler–1881 | Church of Christ (Temple Lot) | 12.000 |
| Church of Christ with the Elijah Message | 10.000 | |||
| Alpheus Cutler | Yüksek Konsey üyesi | 1853 ve 1864 | Church of Jesus Christ (Cutlerite) | <100 |
| Joseph Smith III (1860) | Doğrudan varis ‡ | 1860–1914 | Community of Christ, eski adı The Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints (RLDS) | 250.000 |
- † İddia sahibinin mezhebe liderlik ettiği dönem
- ‡ Smith'in kardeşi William Smith'in 1894 yılında ölmesiyle aile seceresindeki tek varis konumuna geldi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ 15 Kasım 2022 itibarıyla Kilise resmî verisi 25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce) 15 Kasım 2022 tarihinde erişilmiştir
| Kökenler |  | |
|---|---|---|
| Olaylar | ||
| Kişiler | ||
| Diğer | ||
