Sergios Nikitiatis
Sergios Nikitiatis (Yunanca: Σέργιος Νικητιάτης, fl. y. 843) Üst düzey bir Bizans yetkilisi ve Frigya Hanedanı üyesidir. "Ortodoksluk Bayramı" denilen ikonaların yeniden canlandırılmasındaki rolü nedeniyle Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortusu 28 Haziran'dır.[1][2]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Sergios Nikitiatis belirsiz ve "esrarengiz" (Cyril Mango) bir figürdür ve yalnızca Aziz David, Symeon ve George'un Davranışları ile Synaxarium Constantinopolitanum isimli iki hagiografik eserde, kısa referanslarla bilinen bir figürdür.[1][3] Bunlara göre Sergios, Paflagonya'nın Amastris yakınlarındaki Niketia köyünde doğmuştur, soyadı buradan gelmektedir. İmparator Theofilos'un (h. 829-843) karısı ve III. Mihail'in (h. 842-867) annesi olan İmparatoriçe Theodora'nın muhtemelen amcası olan yakın bir akrabasıydı.[1][3]
Theofilos'un hükümdarlığında, Bizans Senatosu'nun önde gelen üyelerinden biri oldu ve yüksek saray unvanı magistros oldu. Kendisine atfedilen mühürler, onun hypatos, anthypatos, protospatharios ve patrikios seviyelerinde aşamalı olarak ilerlediğini ve Logothetis tu geniku ya da Logothetis tu dromu (mühürlerin okunmasına bağlı olarak) makamını elinde tuttuğunu da gösterir.[1]
843'te Sergios, Logothetis Theoktistos ile Theodora'nın kardeşleri Bardas ve Petronas ile birlikte İkonoklazmın nihai terk edilmesine ve "Ortodoksluk Bayramı" denilen ikonaların yeniden canlandırılmasına etkili oldu,[1][3] bu nedenle Doğu Ortodoks Kilisesi tarafından aziz ilan edilmiştir, yortusu 28 Haziran'dır.[1][2]
Aynı yıl Synaxarium Constantinopolitanum'a göre, Girit Emirliği'ne karşı bir sefere liderlik etmekle görevlendirildi, ancak diğer tüm kaynaklar seferi Theoktistos'un yönettiğini kaydeder. Bununla birlikte, Theoktistos'un aceleyle Konstantinopolis'e dönmüp Sergios'un geride kalması mümkündür. Sergios, Bizans kuvvetlerinin Araplar tarafından mağlup edildiği Girit'te öldü ve başlangıçta adaya kendisinden sonra tou Magistrou ("magistros'un") olarak bilinen bir manastıra gömüldü. Daha sonra kendi kurduğu ve daha sonra tou Niketiatou olarak bilinen Nikomedia Körfezi'ndeki Theotokos Manastırı'na taşındı.[1]
Fransız Bizanstolog Henri Grégoire, Nikitiatis'in, Arapça kaynaklarda Bizanslıların 853'te Dimyat'ın yağmalamalarına önderlik ettiği kaydedilen amiralin "Ibn Qaṭūnā" ile özdeşleştirilmesi gerektiğini öne sürer, ancak bu hipotez bazıları (özellikle Aleksandr Vasilyev) tarafından benimsenmiştir, ancak modern bilim adamları tarafından reddedilir.[1][3] Grégoire ayrıca Sergios'un daha sonraki Patrik Fotios'un kardeşi olduğunu varsayar, bir varsayım da reddedilir, ancak Cyril Mango'ya göre o Fotios'un dayısı olabilirdi.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- Genel
- Mango, Cyril (1977). "The Liquidation of Iconoclasm and the Patriarch Photios". Bryer, Anthony; Herrin, Judith (Ed.). Iconoclasm: Papers Given at the Ninth Spring Symposium of Byzantine Studies, University of Birmingham, March 1975 (İngilizce). Centre for Byzantine Studies, University of Birmingham. ss. 133-140. ISBN 0-7044-0226-2.
- Kazhdan, Alexander; Talbot, Alice-Mary; Alexakis, Alexander; Efthymiadis, Stephanos; McGrath, Stamatina; Sherry, Lee Francis; Zielke, Beate, (Ed.) (1998). Dumbarton Oaks Hagiography Database of the Eighth, Ninth and Tenth Century (PDF) (İngilizce). Washington, DC: Dumbarton Oaks.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2001). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit: 1. Abteilung (641–867), Band 4: Platon (# 6266) – Theophylaktos (# 8345) (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter. ISBN 978-3-11-016674-3.