Sens
| Sens | |
|---|---|
 Sens Katedrali | |
 Arma | |
Koordinatlar: 48°11′49″N 3°17′17″E / 48.197°K 3.288°D | |
| Nüfus (2021) | 27.034 |
| Zaman dilimi | OAS (UTC+1) |
Sens, kuzey-orta Fransa'daki Burgonya-Franche-Comté'nin Yonne bölümünde bir komündür, Paris'in 120 km güneydoğusunda bulunmaktadır.
Sens, bir alt prefektörlük ve ilin ikinci, bölgenin ise altıncı büyük şehridir. Yonne ve Vanne nehirleri tarafından kesilmektedir. 2021'deki nüfus sayımına göre, belediyenin nüfusu 27.034'tür. Şehirliler, Fransızcada "les Senonese" olarak anılırlar.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Şehrin, Galya'da yaşayan en eski Kelt kabilelerinden biri olan Senonlar'ın oppidumlarından (şehirlerinden) biri olduğu söylenir. Allia Muharebesi M.Ö. yaklaşık 387'de[1][2] Kuzey İtalya'yı istila etmiş olan Brennus'un liderliğindeki Galyalı bir kabile olan Senonlar ile Roma Cumhuriyeti arasında gerçekleşti. Julius Caesar tarafından Commentarii de Bello Gallico adlı eserinde Agedincum olarak birkaç kez anılır.[3] M.Ö. 53'te, Galya istilası sırasında Caesar altı lejyonla şehrin güneyinde "Caesar'ın kampı" adı verilen yerde kışladı.[4]
Roma şehri M.Ö. birinci yüzyılda inşa edildi ve üçüncü yüzyılda surlarla çevrildi (surların kayda değer kısımları, yüzyıllar boyunca değişikliklerle birlikte hâlâ ayakta durmaktadır). Bugün hâlâ Roma sokak planının iskeletini muhafaza etmektedir.[5] Bu yer Ammianus Marcellinus tarafından Senones (oppidum Senonas) olarak anılır; burada gelecekteki imparator Julianus birkaç ay Alaman kuşatmasıyla karşı karşıya kaldı, ancak Roma İmparatorluğu düzeninin 375'teki yeniden düzenlenmesinden sonra Lugdunensis Quarta'nın başkenti oluncaya kadar idari bir merkez haline gelmedi.
Orta Çağ boyunca başpiskoposları Galya ve Almanya'nın primatı olan prestijli rol üstlendiler. Sens piskoposu 5. yüzyılın ortalarında başpiskopos olmuştur, ancak Tour'lu Gregor tarafından anılmayan geleneksel kurucular Savinian ve Potentian'ın kültü, Yetmiş Havari'nin yerel revizyonuna eklendikleri 8. yüzyıla kadar ortaya çıkmamıştır.[6] Paris'teki Hôtel de Sens, onların o şehirdeki resmi ikametgâhıydı. Sens Başpiskoposluğu Chartres, Auxerre, Meaux, Paris, Orléans, Nevers ve Troyes piskoposluklarını yönetiyordu; bunlar CAMPONT kısaltmasıyla özetleniyordu.
1135'ten başlayarak, Aziz İstefanos'a adanan Sens Katedrali, ilk Gotik katedrallerden biri olarak yeniden inşa edildi. Burada, 1234'te IX. Louis Provence'lı Marguerite ile düğününü kutladı. Sens, Peter Abelard'ın yargılanmasına tanık oldu. Papa III. Alexander bir süre şehirde kaldı ve Thomas Becket sürgününün bir bölümünü 1162 ve 1165 arasında burada geçirdi. Sens Başpiskoposluğu bir dizi kilise konsiline ev sahipliği yaptı ve Uppsala'nın ilk Başpiskoposu burada kutsandı. Sensli William, Canterbury Katedrali'nin baş mimarıydı.
Sens, Din Savaşları sırasında sıkıntılı zamanlar yaşadı. 1562'de şehrin Huguenot nüfusundan 100 kişi Sens Katliamı'nda öldürüldü.[7]
Şehir, Paris'in 1622'de başpiskoposluğa yükseltilmesinden sonra geriledi. Yeni bölgelerin oluşturulmasına rağmen Sens, halen Paris temyiz mahkemesine bağlıdır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Treves 2015: "...M.Ö. 390'da veya *Polybius (1)'un daha olası kronolojisine göre, 387."
- ^ Kruta 2000, s. 189: "Allia savaşının M.Ö. 387'de, 18 Temmuz'da, bundan böyle uğursuz ilan edilen Roma takvimi gününde gerçekleşmiş olması gerekir."
- ^ Galya Savaşları el yazmalarında ayrıca Agendicum ve Agetincum şeklinde çeşitli okuma şekilleri verilir (William Smith, ed. A Dictionary of Greek and Roman Geography); altın yaldızlı "Brennus" ("lider") heykeli hôtel de ville'in üstünde yer alır.
- ^ Bulletin N°XIV, 1848 de la Société Archéologique de Sens
- ^ Cardosu (rue de la République) ile Decumanus Maximus'u (Grande Rue) hâlâ neredeyse dik açılarda buluşur.
- ^ Goyau, G. (1912). "Sens". Catholic Encyclopedia. New Advent. Erişim tarihi: 14 Kasım 2021.
- ^ Carroll, Stuart (2012). "The Rights of Violence". Past & Present, Supplement 7. s. 142.
