Seboreik dermatit
| Seboreik dermatit | |
|---|---|
| Diğer adlar | Sebore, sebopsoriasis, seboreik egzama, pityriasis capitis[1] |
| Burun ve ağız arasında görülen seboreik dermatit örneği | |
| Uzmanlık | Dermatoloji |
| Belirtiler | Kaşıntılı, pul pul dökülen, yağlı, kızarık ve iltihaplı cilt[2][3] |
| Süre | Uzun vadeli[4] |
| Nedenleri | Birden fazla faktör[4] |
| Risk faktörü | Stres, kış, zayıf bağışıklık fonksiyonu, Parkinson hastalığı[4] |
| Tanı | Semptomlar sonucunda[4] |
| Ayırıcı tanı | Sedef hastalığı, atopik dermatit, saçkıran, rosacea, sistemik lupus eritematozus[4] |
| İlaç | Antifungal krem, antiinflamatuar ajanlar, kömür katranı, fototerapi[3] |
| Sıklık | ~5% (yetişkinlerde),[4] ~10% (bebeklerde)[5] |
Seboreik dermatit ya da sebore, uzun süreli bir cilt rahatsızlığıdır.[4][6] Kırmızı, pullu, yağlı, kaşıntılı ve iltihaplı cilt şeklinde kendisini gösterir.[2][3] Kafa derisi, yüz ve göğüs gibi ciltte en çok yağ üreten bezler açısından zengin cilt bölgeleri etkilenir. Sosyal veya öz saygı sorunlarına yol açabilir.[4] Bebeklerde, öncelikle kafa derisi etkilendiğinde buna konak denir.[2] Kepek, iltihaplanma olmaksızın hastalığın daha hafif bir şeklidir.[7]
Sebebi belirsizdir ancak bir dizi genetik ve çevresel faktörün rol oynadığı düşünülmektedir.[2][4] Risk faktörleri arasında zayıf bağışıklık fonksiyonu, Parkinson hastalığı ve alkolik pankreatit yer alır.[4][7] Durum stresle veya kış aylarında kötüleşebilir.[4] Malassezia mayasının da ciltteki bu sorunda rol oynadığı düşünülmektedir.[7] Bu, kötü hijyenin bir sonucu değildir.[8] Tanı genellikle semptomların incelenmesiyle koyulmaktadır.[4]
Tipik tedavi yöntemi antifungal krem ve anti-inflamatuar ajanlardır.[3] Özellikle ketokonazol veya siklopiroks, 4. haftada vakaların yarısında etkili olamktadır.[9][10] Mikonazol gibi diğer antifungal ilaçların da yeterince incelenmediği için aynı derecede etkili olup olmadıkları bilinmemektedir.[9] Diğer seçenekler arasında salisilik asit, kömür katranı, benzoil peroksit ve fototerapi vardır.[3]
Bu durum, 30 ila 70 yaş arasındaki yetişkinlerde daha sık görünmektedir [2] Yetişkinlerde insanlın nüfusunun %1 ila %10'u etkilenmektedir.[4] Erkekler kadınlardan daha sık etkilenir.[4] Bebeklerin %70'ine kadarı bir noktada etkilenebilir.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Dessinioti, C; Katsambas, A (Jul–Aug 2013). "Seborrheic dermatitis: etiology, risk factors, and treatments: facts and controversies". Clinics in Dermatology. 31 (4). ss. 343-51. doi:10.1016/j.clindermatol.2013.01.001. PMID 23806151.
- ^ a b c d e "Seborrheic Dermatitis - Dermatologic Disorders". Merck Manuals Professional Edition. 26 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2019.
- ^ a b c d e Borda, LJ; Perper, M; Keri, JE (March 2019). "Treatment of seborrheic dermatitis: a comprehensive review". The Journal of Dermatological Treatment. 30 (2): 158-169. doi:10.1080/09546634.2018.1473554. PMID 29737895.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Ijaz, N; Fitzgerald, D (2 Haziran 2017). "Seborrhoeic dermatitis". British Journal of Hospital Medicine. 78 (6): C88-C91. doi:10.12968/hmed.2017.78.6.C88. PMID 28614013.
- ^ a b Nobles, T; Krishnamurthy, K (January 2019). "Cradle Cap". StatPearls. PMID 30285358.
- ^ Lim, Henry W. (2020). "409. Eczemas, photodermatoses, papulomatoses, papulosquamous (including fungal) diseases, and figurate erythema:Seborrhoeic dermatitis". Schafer, Andrew I. (Ed.). Goldman-Cecil Medicine. 26th (İngilizce). 2. Philadelphia: Elsevier. s. 2613. ISBN 978-0-323-53266-2. 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2023.
|ad=eksik (yardım) - ^ a b c Naldi, L; Diphoorn, J (27 Mayıs 2015). "Seborrhoeic dermatitis of the scalp". BMJ Clinical Evidence. 2015. PMC 4445675 $2. PMID 26016669.
- ^ "Seborrheic dermatitis". American Academy of Dermatology. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2017.
- ^ a b Okokon, EO; Verbeek, JH; Ruotsalainen, JH; Ojo, OA; Bakhoya, VN (28 Nisan 2015). "Topical antifungals for seborrhoeic dermatitis". The Cochrane Database of Systematic Reviews. 4 (5): CD008138. doi:10.1002/14651858.CD008138.pub3. PMC 4448221 $2. PMID 25933684.
- ^ Moe, Samantha (30 Ekim 2023). "#351 Flaked out? Topical treatment for seborrheic dermatitis (Free)". CFPCLearn. 31 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023.