Sayram-Ugam Millî Parkı
| Sayram-Ugam Millî Parkı | |
|---|---|
| Kazakça: Сайрам-Өгем ұлттық паркі, Saıram-Ógem ulttyq parki | |
IUCN kategori II (millî park)
| |
 Ugam Nehri
| |
| Devlet |  Kazakistan
|
| Federasyon | Türkistan Eyaleti |
| Şehir | Çimkent |
| İlçe | Kazıgurt, Töle Bi, Tülkibas |
| Koordinatları | 41°57′K 70°03′D / 41.950°K 70.050°D |
| Kapladığı alan | 149.043 hektar (368.293 akre; 1.490 km2; 575 sq mi) |
| Kuruluş tarihi | 2007 |
| Kontrol kuruluşu | Kazakistan Tarım Bakanlığı Orman ve Fauna Komitesi |
| İnternet sitesi http://www.sugnpp.kz/ | |
Sayram-Ugam Ulusal Parkı (Kazakça: Сайрам-Өгем ұлттық паркі, Saıram-Ógem ulttyq parki), ayrıca Sairam-Ugam, Batı Tanrı Dağları'nda yer alan dağlık bir bölgedir ve Özbekistan sınırında yer almaktadır. Özbekistan'ın Ugam-Chatkal Milli Parkı sınırın diğer tarafında yer almaktadır ve Kazakistan'ın Aksu-Zhabagly Tabiatı Koruma Alanı, sınır boyunca doğrudan kuzeydoğuda yer almaktadır. Alan, bozkırdan yüksek irtifa bölgelerine kadar çiçek topluluklarını kapsayan yüksek tür çeşitliliğine sahiptir. Özellikle ardıç ormanları, meyve ve fındık ağaçları topluluklarıyla bilinmektedir. Sayram-Ugam Türkistan Eyaleti'ndeki Kazygurt ilçesi, Tole Bi ilçesi ve Tulkibas ilçesi sınırları içinde yer almaktadır. Park Çimkent'in 30 km (19 mi) güneydoğusunda ve Özbekistan'ın başkenti Taşkent'in 40 km kuzeydoğusunda yer almaktadır.[1]
Topografya[değiştir | kaynağı değiştir]
Sayram-Ugam, Ugam Sıradağları, Karatau Dağları, Boraldaytau ve Talas Ala Dağları gibi Batı Tanrı Dağları'nın kuzey yamaçlarında ve mahmuzlarında yer almaktadır. Adı yakındaki tarihi Sayram kasabası ve Ugam Sıradağlarından gelmektedir. Park resmi olarak dört bölüme ayrılmıştır: çevre koruma bölgesi (%55), sınırlı ekonomik faaliyet bölgesi, eğlence ve turizm faaliyetleri bölgesi (%13) ve çevresel istikrar alanı (%9).
Ekolojik Bölge[değiştir | kaynağı değiştir]
Park, Pamir ve Tanrı Dağları sıradağlarındaki güney Kazakistan, batı Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan'ın buluşma noktalarındaki dağlık alanı kapsayan Gissaro-Alai açık ormanlık ekolojik bölgesinde (WWF #0808) yer almaktadır. Ekolojik bölge, ceviz, fıstık, armut, badem, elma ve kiraz gibi meyve ve fındık ağaçları için elverişli bir iklim ile bilinir.[2][3]
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Sayram-Ugam bölgesindeki iklim "Soğuk, Yarı Kurak İklim"dir (Köppen iklim sınıflandırması BSk ). Bu iklim çöl ve nemli iklimler arasında yer alan bozkır iklimlerinin karakteristiğidir. Tipik olarak, yağış buharlaşmanın hemen üzerindedir.[4] Sayram-Ugam bölgesinde, sıcaklıklar Ocak ayında ortalama −1.9 °C (28.6 °F) ile Temmuz ayında 25.9 °C (78.6 °F) arasında değişmektedir. Yükseklik ve konumdan kaynaklanan değişimlerle yıllık ortalama yağış 362 mm'dir.[5]
Bitkiler ve hayvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Parkta dağ bozkırından alpin ve buzlu tepelere kadar yedi doğal yükseklik bölgesi vardır.[6] Parkın yaklaşık üçte biri, ardıç seyrek ormanları da dahil olmak üzere ormanlıktır. Orman dışı arazide kayalık tepeler ve 11 km²'den fazla buzul bulunmaktadır. Alan, iyi bilinen ekili meyve ve fındık ağaçlarının birçok yabani çeşidine ev sahipliği yapmaktadır: elma, armut, ceviz, erik ve üzüm. Bilim insanları, parkta 35'i endemik olan 1.635 bitki türü kaydetmiştir.[1] Parkta bilinen 59 memeli türünden 22'si ev faresi, odun faresi ve Türkistan sıçanını da içermek üzere kemirgenlerdir. Yırtıcılar tilki, kurt ve çakal içerir. Dağ keçileri, yaban domuzu ve karaca mevcuttur, ancak geçmişte gerçekleştirilen avcılık faaliyetleri nedeni ile bazı noktalarda varlıkları azalmıştır.
Turizm[değiştir | kaynağı değiştir]
Bölgenin çoğu doğa koruma alanı olmasına rağmen, parkta 10 turist rotası bulunmaktadır. Rotalar yürüyüş, at sırtında ve bazı uzunluklarda otobüsleri destekler. Yürüyüş parkurları 7 ila 72 km arasında değişiklik göstermektedir. Olanaklar arasında kamp alanları, yürüyüş parkurları, izleme platformları, banyolar ve saunalar, izin verilen yurtlar (hizmetsiz), otel ve rehberlere ve çevirmenlere erişim bulunmaktadır.[7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "About the Park". Official Website. Sayram-Ugam National Park. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2017.
- ^ "Gissaro-Alai open woodlands". Ecoregions of the World. GlobalSpecies.org. 9 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017.
- ^ "Central Asia: Kyrgyzstan, Tajikistan, and Uzbekistan". Ecoregions. World Wildlife Federation. 1 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017.
- ^ "Koeppen" (PDF). World Map of the Koeppen-Gieger Climate Classification, Updated. Meteoroligische Zeitschrift, June 2006. 1 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 1 Ağustos 2015.
- ^ "Climate at 40.25 N, 70.25 E". Ecoregions of the World. GlobalSpecies.org. 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017.
- ^ "Sayram-Ugam State National Park". Official Website. South Kazakhstan Region. 6 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
- ^ "Tourism Services". Official park website. Sayram-Ugam National Park. 6 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2017.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sayram-Ugam Park Video İncelemesi17 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)