Savaşmayı bitirecek olan savaş
Savaşmayı bitirecek olan savaş (veya daha seyrek kullanımıyla Tüm savaşları bitirecek olan savaş), I. Dünya Savaşı için kullanılmış bir terimdir.[1] Temelinde idealist bir söylemdir, ancak günümüzde küçümseyici bir anlamda kullanılmaktadır.[2]
Kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu terim ilk defa, H. G. Wells'in I. Dünya Savaşı'nın çıkmasından sonra gazetede yayımladığı makalelerini "Savaşmayı bitirecek olan savaş" adlı kitabında derlemesiyle ortaya çıktı.[3] Wells, savaşın başlaması için İttifak Devletleri'ni suçladı ve sadece Alman militarizminin yenilgisinin savaşa son verebileceğini savundu.[4] Aslında, I. Dünya Savaşı'nın en sık rastlanan ifadelerinden biri haline gelmişti.
Daha sonraki yıllarda, bu ifadenin Wilson'ın ifadeyi yalnızca bir kez kullandığı bilinmesine rağmen, Woodrow Wilson ile ilişkilendirildi.[5] "Dünyayı demokrasi için güvenli hale getir" ifadesinin yanı sıra, Wilson'un ABD'nin savaşa girmesinin insan özgürlüğünü korumak için gerekli olduğu inancını somutlaştırdı.
Daha sonraki kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]
I. Dünya Savaşı sırasında bile, ifade bir dereceye kadar şüpheyle karşılandı. Savaşın savaşı bitirmede başarılı olamadığı anlaşıldığı için, ifade daha alaycı bir ton aldı. Daha sonraları Hindistan'daki İngiliz kuvvetlerinin başkomutanı olarak görev yapan Archibald Wavell, Paris Barış Konferansı hakkında "savaşı bitiren savaştan" sonra "barışı bitiren barış" yapmak için Paris'e gelmiş gibi görünüyor olduklarını söyledi.[6] Wells, bu ifadeyi The Bulpington of Blup (1932) romanında ironik bir şekilde kullandı.[7] Walter Lippmann, 1967'de Newsweek'te şöyle yazdı: "Yanılgı; savaştığımız her savaşı, savaşı bitirmek için yaptığımızı sanmaktır." ABD Başkanı Richard Nixon ise "Silent Majority" konuşmasında (1969), "Söylemiyorum, Vietnam'daki savaşın, savaşları sona erdiren savaş olduğunu". demiştir.[2]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ The war to end all wars 19 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. BBC News 10 November 1998
- ^ a b Safire, William (2008). Safire's Political Dictionary. Oxford University Press US. ss. 792-3. ISBN 978-0-19-534334-2. 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010.
- ^ Wagar, W. Warren (2004). H.G. Wells: Traversing Time. Wesleyan University Press. s. 147. ISBN 978-0-8195-6725-3. 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2010.
- ^ Rempel, Richard A., (Ed.) (2003). The Collected Papers of Bertrand Russell. Routledge. s. 10. ISBN 978-0-415-10463-0. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Jamieson, Kathleen Hall (1990). Eloquence in an Electronic Age: The Transformation of Political Speechmaking. Oxford University Press US. s. 99. ISBN 978-0-19-506317-2. 27 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Worlds at War: The 2,500 - Year Struggle Between East and West. Oxford University Press US. 2008. s. 407. ISBN 978-0-19-923743-2. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020.
- ^ Wells, H. G. (2008). The Bulpington of Blup. Read Books. ss. 161, 163, 173. ISBN 9781409725664.