Savaş kabinesi krizi, Mayıs 1940

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Winston Churchill
Winston Churchill
Başbakan
The Viscount Halifax
Lord Halifax
Dışişleri Bakanı

Mayıs 1940'ta, İkinci Dünya Savaşı sırasında, İngiliz savaş kabinesi, Nazi Almanyası ile anlaşma mı yapılacağı yoksa düşmanlıklara devam mı edileceği konusunda ikiye bölündü. Başlıca aktörler Birleşik Krallık Başbakanı Winston Churchill ve Dışişleri Bakanı Viscount Halifax idi. Anlaşmazlık kriz noktasına tırmandı ve Churchill hükûmeti'nin devamlılığını tehdit etti.

İngiliz Sefer Kuvveti'nin Dunkirk'e çekildiği ve Fransa'nın düşüşü'nün yakın göründüğü bir dönemde Halifax, hükûmetin müzakere edilmiş bir barış anlaşması olasılığını araştırması gerektiğine inanıyordu. Umudu, Hitler'in müttefiki, hâlâ tarafsız olan İtalyan diktatör Mussolini'nin bir anlaşmaya aracılık etmesiydi. Bu yaklaşımı öneren bir memorandum 27 Mayıs'ta Savaş Kabinesi'nde tartışıldığında, Churchill buna karşı çıktı ve meslektaşlarını müzakereler olmadan savaşmaya çağırdı. Savaş kabinesinde iki İşçi Partisi üyesi Clement Attlee ile Arthur Greenwood tarafından ve ayrıca Liberal Parti lideri olarak önerilen müzakerelerle ilgili toplantılar için savaş kabinesine seçilen Sir Archibald Sinclair tarafından desteklendi. Churchill'in en büyük sorunu Muhafazakar Parti lideri olmamasıydı ve eski Başbakan Neville Chamberlain'in desteğini kazanması gerekiyordu, aksi takdirde Avam Kamarası'ndaki büyük Muhafazakar çoğunluk tarafından istifaya zorlanabilirdi.

28 Mayıs'ta Churchill, 25 üyeli dış kabinesini toplantıya çağırarak Halifax'a üstünlük sağladı ve bu toplantıda Churchill'in mücadeleye devam etme kararı oybirliğiyle desteklendi. Halifax daha sonra önerisinin reddedilmesini kabul etti, ancak Chamberlain'in desteğini kaybetmesinden daha fazla etkilenmiş olabilir. Chamberlain'in Churchill'e verdiği nihai desteğin savaşta kritik bir dönüm noktası olduğu konusunda tarihçiler arasında bir görüş birliği vardır.