Satpanth

Satpanth, başlangıçta Nizârîler ve İsmâ‘îlî sufiler tarafından, 700 yıl evvel Pir Sadr'ed-Dîn (d. 1290 - ö. 1367) sayesinde Hinduluk'tan dönerek oluşturdukları yeni imânî inançlarını belirtmek için kullanılmış olan bir Sanskrit deyimi.

Hinduluk'tan İsmâ'ililiğe giriş

Satpanthlar'ın büyük çoğunluğu Hint kast sistemi içerisinde örfî olarak tüccar ailelerin yer aldığı Lohana ya da Luvana olarak adlandırılan sınıf mensûpları arasından din değiştiren seçkin kişilerden oluşmaktadır.

Modern Sathpanthlar: İmâm-Şâhi

Her ne kadar günümüzde, 600 sene evvel oluşumlarını XV. asırda Pîr İmâm Şâh (d. 1430 - ö. 1520) önderliğinde tamamlayan Sathpantlar'ın alt grubu tarafından kullanılan bir deyim olmasına rağmen, ki ayrıca kendi çersinde de birçok alt tarikâta bölünmekte ve ana yolu temsil eden "Nizârî-İsmâilî Hocalar" grubundan Ağa Han'ın önderliğini kabullenmemeleri hususunda ayrılık gösteren ve daha sıklıkla da "İmâm-Şâhi" olarak adlandırılmakta olan bu grup kendisini genellikle Hindu olarak tanımlamaktadır. Tarihî kullanım açısından bakıldığında ise "Sathpanth" tâbiri, Sathpanthlar arasında bulunan ve Hindu olduklarını öne süren alt gruplar tarafından kullanılabildiği gibi, Müslüman olduklarını iddia eden İsmâilîler tarafından da kullanılmıştır.

Ayrıca bakınız

• Ağa Han Davası