Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı
| Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı | |
|---|---|
| Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy şaýoly | |
| Adını veren | Saparmurat Türkmenbaşı |
| Türü | Bulvar |
| Trafik durumu | Araç ve yaya |
| Trafik akışı | Sağ |
| Konum | Aşkabat, Türkmenistan |
| Koordinatları | 37°54′38″K 58°22′51″D / 37.91056°K 58.38083°D |
Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı (Türkmence: Beýik Saparmyrat Türkmenbaşy şaýoly), Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'ta bulunan bir bulvardır. Bulvar, adını Türkmenistan'ın ilk cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'ndan almakta olup başkentin en uzun ve en belirgin bulvarı olarak kabul edilir.
Özellikler[değiştir | kaynağı değiştir]
Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı, Aşkabat Garı Meydanı'ndan başlayarak ve şehir boyunca kuzeyden güneye doğru devam etmektedir. Güney tarafında Hovdan karayoluna giden Köpet Dağları'nda sona ermektedir.
Bulvar boyunca Türkmenistan Devlet Üniversitesi, Askeri Enstitü, Rusya büyükelçiliği ve Saparmurat Türkmenbaşı Olimpiyat Stadyumu bulunmaktadır. Güney ucunda, Bağımsızlık Anıtı olan Bağımsızlık Parkı'nın yer aldığı Arçabil Bulvarı ile kesişmektedir.
2012 yılına kadar Aşgabat Garı'ndan bulvar üzerinde troleybüs hizmetleri verilmekteydi.[1]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Aşkabat, 1881 yılında kurulduktan sonra, bulvarın adı yönetim tarafından şehrin içinden geçen Trans-Hazar Demiryolu'nu inşa edilen General Mihail Annenkov'un onuruna seçildi. Sovyetler Birliği'nin kuruluşundan sonra Ekim Devrimi Caddesi olarak adlandırıldı ve sonra Lenin Caddesi olarak yeniden adlandırıldı. Türkmenistan'ın bağımsızlığını kazandıktan sonra cadde, Türkmenistan cumhurbaşkanı Saparmurat Türkmenbaşı'nın onuruna Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı olarak yeniden adlandırıldı ve 2001'de boyutsal olarak tanımlanmayan birkaç yoldan biri oldu.[2][3]
Sık sık depremler varlığın düz sokaklar, tek katlı kerpiç binalar, meyve bahçeleri olmak üzere ilk on yıllarında şehrin imajını belirledi. Ancak, kentin %98'ini yok eden 1948 Aşkabat depreminden sonra tekrar inşa edilmesine karar verildi. Genel olarak, eski plan korunarak sokaklar genişletildi ve düzeltildi ve Sovyetler Birliği'nin birçok tatil beldesinde bulunan Güney Stalinist mimari tarzda evlerine diktiler.
Bağımsız Türkmenistan'da Altın Çağ'ın başlangıcını göstermek için, Büyük Saparmurat Türkmenbaşı Bulvarı'nda yapılan önemli değişiklikler de dahil olmak üzere şehir aktif olarak yeniden inşa etmeye başladı. Stalin döneminin bazı binaları yeni mermer saraylarla değiştirildi, yanında yeni yüksek katlı binaların bulunduğu büyük Bağımsızlık Parkı kuruldu. Geç Sovyet döneminde inşa edilen cadde üzerindeki konut kompleksleri, taşlı cephelerin kompozit mermer fayansları ve süslü dış dekorasyonun eklendiği dış değişikliklere uğradı. Olimpiyat Stadyumu'nda da tam yeniden yapılanma gerçekleştirildi.[4][5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Ашхабад". transphoto.org (Rusça). 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024.
- ^ [1] 11 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.[2] 15 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
- ^ Vasily Yan: «Голубые дали Азии: путевые заметки». // Огни на курганах: Повести, рассказы, М.: Советский писатель, 1985. — page 597—677. (Rusça)
- ^ messie_anatol (22 Ocak 2015). "АШХАБАД - монумент Независимости и памятник Туркменбаши". messie_anatol. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024.
- ^ tomkad (16 Ocak 2015). "АШХАБАД - "беломраморные" хрущёвки города". TomkaD. 16 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2024.
.svg)