Saltuklu Beyliği

Vikipedi, özgür ansiklopedi
07.27, 24 Aralık 2016 tarihinde Bjelica (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17967112 numaralı sürüm (Gerekçe: + vandalizm amaçlı değişiklik)
Saltuklu
Saltuklu
Saltuklu Beyliği
1072-1202
BaşkentErzurum
Yaygın dil(ler)Türkçe
HükûmetBeylik
• 1072-1102
Ebulkasım Saltuk Bey
• 1102-1145
Melik Alaaddin Ali
• 1145-1174
Melik İzzeddin Saltuk
• 1174-1185
Melik Nasreddin Mehmed
• 1185-1202
Melik Rükneddin Melikşah
Tarihçe 
• Kuruluşu
1072
• Dağılışı
1202
Öncüller
Ardıllar
Büyük Selçuklu Devleti
Türkiye Selçuklu Devleti

Saltuklu Beyliği, Malazgirt Savaşı'ndan sonra Büyük Selçuklu Devleti komutanlarından, Ebulkasım Saltuk Bey'in 1072 yılında kurduğu, merkezi Erzurum olan Anadolu Türk Beyliği'dir.

Saltuklular, Gürcülerle savaşarak topraklarını genişlettiler. Danişmendlilerle birlik olup Haçlılara karşı başarılı savaşlar yapmışlardır. Türkiye Selçuklu Sultanı Rükneddin Süleyman Şah, Gürcüler üzerine çıktığı sefere Saltuk Beyi Alâeddîn Melik Şah'ı da davet etti. Ancak, Alâeddîn Melik Şah bu sefere katılmayı kabul etmeyince Rükneddin Süleyman Şah, 1202'de Erzurum'u alarak beyliğe son verdi.

Saltuklu beyleri, kültüre, sanata ve mimari eserlere çok önem vermişler ve sahip oldukları yerlerde çeşitli mimari eserler yaptırmışlardır. Melik Gâzi; Kale Camii ve Tepsi Minareyi inşa ettirmiştir. 1179’da inşa edilen Erzurum Ulu Camii'ni Nâsıreddin Muhammed yaptırmıştır. Üç kümbetler ismiyle bilinen türbelerden biri, İzzeddin Saltuk’a aittir. Bu türbenin yanında bir de zâviye vardır. Tercan’da, Mama Hatun tarafından bir kervansaray ve türbe yaptırılmıştır. 1232 senesinde, Ebû Mensûr tarafından inşa ettirilen Micingerd Kalesi, Saltuklulara ait önemli eserlerdendir ve bu eserlerin çoğu zamanımıza kadar ulaşmıştır.

Beyler

1071-1202 yılları arasında Erzurum merkez olmak üzere, en güçlü devrinde Kars, Artvin, Rize ve Gümüşhane yörelerine egemen olan Türkmen beyliğinin beyleri hüküm sürdükleri yıllar itibarıyla şu şekildedir:

Bey[1] Hüküm Süresi Notlar
Ebu'l-Kasım Saltuk Bey 1071-1102
Melik Alaeddin Ali 1102-1145
Melik İzzeddin Saltuk 1145-1174
Melik Nasreddin Mehmed 1174-1185
Melik Rükneddin Melikşah 1185-1202

Kaynakça

  1. ^ Yılmaz Öztuna, "Devletler ve Hanedanlar" Cilt:2, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1996, s. 42