Salisbury

Salisbury
City of New Sarum
Ülke	Birleşik Krallık
Kurucu Ülke	İngiltere
Bölge	Guney-Dogu (South-East)
Kontluk (Tek-seviyeli yoresel idare)	Wiltshire
Nüfus  (2008 Tahmin)300,000
• Toplam	442,252
Zaman dilimi	UTC0 (GMT)
• Yaz (YSU)	UTC-1 (BAZD)
Resmî site http://www.salisbury.gov.uk

Salisbury, Birleşik Krallık'ta, İngiltere ülkesinde Güney-Batı (South-West) bölgesinde 2009da "tek-seviyeli yerel idare" statüsü verilen Wiltshire kontluğuna bağlıdır ve bu kontluk içinde bir şehir mahallesi (urban parish) statülü, yetkileri çok sınırlı, ama "Salisbury Şehri Yerel İdaresi" adı taşıyan bir ikincil bir yerel idare statüsü bulunmaktadır. Salisbury ortaçağlardan kalma eski bir katedrali olması dolayısıyla şehir statüsü taşımaktadır.

Salisbury bazen Yeni Sarum Sehri olarak da anılır ve böylece 1220 tarihinde yeni sehrinin, kuzeyinde bir tepeden bulunan eski orijinal yerleske olan antik Eski Sarum sehrinden ayrılarak kurulmus olduğuna da atıf yapılmıstir.

Sehir Wiltshire kontluğunun güney-doğusunda bulunan ve büyük ve çok duz olan Salisbury ovasının kenar tepelerine yakın konumlanmıstır. Yerleske 5 değisik akarsunun birlestiği bir mevkide kurulmustur. Bunlardan Nadder, Ebble, Wylye ve Bourne besinci akarsu olan Avon Nehrinin kollarıdır. Ama bu Avon Nehri, Yukari Avon, Warwickshire Avon veya Shakespeare'in Avon adıyla da anilan Ingiltere'de Bristol'de denize karisan Avon Nehrinden degisiktir, ve bu Avon Ingiltere'nin güney sahilinde Dorset kontluğunda Christchurch'de denize kavusur.

Tarihçe

Günümüzdeki Salisbury şehri 1220'de kurulmaya başlanmıştır. Daha önceki yerleşke "Eski Sarum" idi ve bu şehir büyük düz ovayı kontrol eden ve savunması kolay olan bir tepe üzerinde kurulmuş ve antik Romalılar tarafından ""Sorviodunum" adı ile yaşamına devam etmiş ve sonra Saksonlar geldiğinde ismi "Searesbyrig" olarak anılmaya başlamıştı. Bu eski tepe şehrine 1075 bir katedral yapılıp 1120'de daha büyük bir katedral yerine yapılmıştı. Fakat katedral papazları ve eski şehir idarecileri büyük bir ihtilaf durumundaydılar. 1220'de hem papazlar hovanın bir kenarında "Yeni Sarum" şehrini kurmaya karar verdiler. Richard poole adlı piskoposun idaresinde papazlar, çeşitli mitlere göre bazı ilahi göstergelere dayanarak, Avon Nehri kıyısında bir merada yer seçtiler. Kurdukları kasaba birbirne dikine kesişen sokaklar ve dikdörtgen şekilde bina inşa etme parsellerinden oluşmakta idi. Papazlar aynı zamanda çok büyük bir katedral inşa etmeye koyuldular.

Katedralin ana binası 38 yılında bitirildi ve Ortaçağ sonlarına doğru gelişen İngiliz katedral mimarisinin bir şahaseri oldu. Sonradan bu binaya çok yüksek ve ince, 120 metre yüksekliği olan kilise kulesi de İngiltere'nin en yüksek kilise kulesi olarak da bina edildi. Şehir de başarılı olup büyük bir nüfus çekmeye başladı. 14. yüzyılda Wiltshire kontluğunun en büyük yerleşkesi oldu. Dört ana kapısı olan şehir surları 14. yüzyılda şehrin etrafına inşa edildi.

Salisbury şehri birkaç önemli tarihi olaya sahne oldu. 1289'da İskoçya krallığı görevine meşru varış, Norveç kralı'nın ve karısı olan İskoç Kralı Alexander'in kızının, kız çocukları Margeret idi. İngiltere Kralı İ. Edward ile İskoçya'da gerçek iktidar naipler komitesi ve Robert Bruce Salisnury'de görüşüp İskoç tahtına kimin geçeceği hakkında bir anlaşma imzaladılar.

1583de İngiliz Kralı III. Richard aleyhinde bir isyan çıkaran 2. Buckingham Dükü Henry Stafford yakalandı ve Salisbury'de başı kesilerek idam edildi. İdam edildiği eski "Bull's Head Pub" yerine inşa edilen büyük dükkana idam edilen Buckingham Dükü'nün hayaletinin zaman zaman indiği Salisbury'de dolaşan bir söylenti olmuştur.

1688de İngiliz kralı olan II. James Katolikliği tutan politikaları ile ingiliz ileri gelenlerini kızdırdı ve Hoollanda'da hüküm süren damadı Oranjli William Flemenk orduları ile İngiltere'ye çıkıp krallığı eline almaya karar verdi. II. James buna direnmek için ordusunu Salisbury'de topladı. Ama komutanlarının moralleri ve hatta Kralın yakınlarının moralleri çok düşük olduğu için ordunun idarecileri bile şehirden ayrılmaya başladılar. Kral da direnişin imkânsız olduğunu anladı. Salisbury'deki bu fiyasko sonunda İngiltere'nin idaresi Oranjli William ile karısı Mary'nin eline geçti ama İngiliz tarihçileri 1689'da İngiltere'nin yabancı Flemenk orduları tarafından işgal edilip meşru kralın tahttan indirilmesine "Şanlı Devrim (Glorious Revolution)" adı verip adanın işgal edilme gerçeğini açıklamamaya çalışırlar.

Kardeş şehirler

Salisbury'nin şu şehirlerle resmî kardeş şehir anlaşmaları vardır:

Saintes, Fransa 1990
Xanten, Almanya 2006
Salisbury, North Carolina, Amerika Birleşik Devletleri
Salisbury, Maryland, Amerika Birleşik Devletleri

Resimler

• 
• 
  "Kings House" Salisbury Muzesi
• 
• 
  "Poultry Cross" - Salisbury Carsisinda 15. yzy yari kapali tavuk satis binasi
• 
  "High Street" Salisbury merkezindeki carsi sokagi

Dış bağlantılar

• Curlie'de [1]/ Salisbury] (DMOZ tabanlı) (İngilizce)
• (İngilizce)
  • Resmi turizm kilavuzu (İngilizce)
  • BBC websitesinde eski Salisbury fotolari (İngilizce)