Silahlı insansız hava aracı

SİHA olarak da bilinen silahlı insansız hava aracı, genellikle bomba, füze ve/veya ATGM gibi uçak mühimmatlarını taşıyan ve drone saldırıları için kullanılan bir insansız hava aracı (İHA) türüdür.^[1]^[2] Bu araçlar genellikle gerçek zamanlı insan kontrolü altındadırlar ve farklı özerklik seviyeleri vardır.^[3]

Bu tip uçakların yerleşik bir insan pilotu yoktur.^[4] Operatör aracı uzaktaki bir terminalden çalıştırdığından, bir insan pilot için gerekli ekipmana ihtiyaç duyulmaz, bu da insanlı bir uçaktan daha düşük bir ağırlık ve daha küçük bir boyuta neden olur. Birçok ülke operasyonel yerli insansız hava muharebe aracına sahiptir ve daha birçok insansız hava muharebe aracı ithal edilmekte veya geliştirme programları devam etmektedir.^[5]

Mevcut Modeller[değiştir | kaynağı değiştir]

Dosya:CH-4 UAV.jpeg

Çin yapımı CASC CH-4B İHA

SİHA Modelleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Ad	Üretici(ler)	Geliştiren Ülke(ler)
Bayraktar Kızılelma	Baykar Teknoloji
Bayraktar Akıncı		Türkiye
Bayraktar TB2
Bayraktar TB3
TUSAŞ Anka-S	TUSAŞ
TUSAŞ Aksungur	TUSAŞ
CAIG Wing Loong	Chengdu Aircraft Industry Group	Çin
CAIG Wing Loong II	Chengdu Aircraft Industry Group
CASC CH-3/3A	China Aerospace Science and Technology Corporation
CASC CH-4B
CASC CH-5
Hongdu GJ-11	Hongdu Aviation Industry Group
General Atomics MQ-1 Predator	General Atomics Aeronautical Systems	ABD
General Atomics MQ-1C Gray Eagle
General Atomics MQ-9 Reaper
GIDS Uqab	Global Industrial Defence Solutions	Pakistan
NESCOM Burraq	National Engineering and Scientific Commission	Pakistan
Kaman-12	İran İslam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri	İran
Kaman 22	İran İslam Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri
Qods Muhacir-6	Qods Havacılık Sanayii
Sageh	İran Uçak İmalat Sanayii Şirketi
Şahit 129
Şahit 149 Gazze

Muharebe amaçlı da kullanılabilen İstihrabat İHA'lar[değiştir | kaynağı değiştir]

Avusturya yapımı Schiebel Camcopter S-100 helikopter İHA, Martlet füzesini taşırken

Ad	Üretici(ler)	Geliştiren Ülke(ler)
CASC CH-92	China Aerospace Science and Technology Corporation	Çin
Elbit Hermes 450	Elbit Systems	İsrail
IAI Eitan	Israel Aerospace Industries	İsrail
Vestel Karayel	Vestel	Türkiye
HESA Ababil-3	İran Uçak İmalat Sanayii Şirketi	İran
HESA Hamaseh	İran Uçak İmalat Sanayii Şirketi	İran
Camcopter S100	Schiebel elektronische Geräte GmbH	Avusturya

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ "Drone warfare: The death of precision". Bulletin of the Atomic Scientists (İngilizce). 11 Mayıs 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017.
^ Kennedy, Caroline; Rogers, James I. (17 Şubat 2015). "Virtuous drones?". The International Journal of Human Rights. 19 (2): 211-227. doi:10.1080/13642987.2014.991217. ISSN 1364-2987.
^ "The Simulation of the Human-Machine Partnership in UCAV Operation" (PDF). College of Aeronautics, Northwestern Polytechnical University, Xi'an 710072, China. 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013.
^ Dowd, Alan. "Drone wars: risks and warnings". 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2014.
^
Silahlı drone üreten ülke sayısı kaynağa göre değişmektedir. Örneğin bakınız:
- International Institute for Strategic Studies (IISS) (14 Şubat 2018). "The Military Balance 2018". The Military Balance (İngilizce). Routledge. 118: 21. , Amerika Birleşik Devletleri, İsrail, Çin, Türkiye ve İran listelenmektedir.
- Peter Bergen, David Sterman, Alyssa Sims, Albert Ford, Christopher Mellon. "Who Has What: Countries Developing Armed Drones". International Security Program (İngilizce). New America. 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2018. , Amerika Birleşik Devletleri, İsveç, Güney Afrika, Fransa, İspanya, İtalya, Yunanistan, İsviçre, İngiltere, Rusya, Ukrayna, Türkiye, Gürcistan, İsrail, Ürdün, İran, BAE, Suudi Arabistan, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, Güney Kore, Çin, Tayvan ve Avustralya listelenmektedir.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] "Drone warfare: The death of precision". Bulletin of the Atomic Scientists (İngilizce). 11 Mayıs 2017. 11 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2017.

[2] Kennedy, Caroline; Rogers, James I. (17 Şubat 2015). "Virtuous drones?". The International Journal of Human Rights. 19 (2): 211-227. doi:10.1080/13642987.2014.991217. ISSN 1364-2987.

[3] "The Simulation of the Human-Machine Partnership in UCAV Operation" (PDF). College of Aeronautics, Northwestern Polytechnical University, Xi'an 710072, China. 5 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2013.

[4] Dowd, Alan. "Drone wars: risks and warnings". 23 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2014.

[5] Silahlı drone üreten ülke sayısı kaynağa göre değişmektedir. Örneğin bakınız:
International Institute for Strategic Studies (IISS) (14 Şubat 2018). "The Military Balance 2018". The Military Balance (İngilizce). Routledge. 118: 21. , Amerika Birleşik Devletleri, İsrail, Çin, Türkiye ve İran listelenmektedir.

Peter Bergen, David Sterman, Alyssa Sims, Albert Ford, Christopher Mellon. "Who Has What: Countries Developing Armed Drones". International Security Program (İngilizce). New America. 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2018. , Amerika Birleşik Devletleri, İsveç, Güney Afrika, Fransa, İspanya, İtalya, Yunanistan, İsviçre, İngiltere, Rusya, Ukrayna, Türkiye, Gürcistan, İsrail, Ürdün, İran, BAE, Suudi Arabistan, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, Güney Kore, Çin, Tayvan ve Avustralya listelenmektedir.

[6] International Institute for Strategic Studies (IISS) (14 Şubat 2018). "The Military Balance 2018". The Military Balance (İngilizce). Routledge. 118: 21. , Amerika Birleşik Devletleri, İsrail, Çin, Türkiye ve İran listelenmektedir.

[7] Peter Bergen, David Sterman, Alyssa Sims, Albert Ford, Christopher Mellon. "Who Has What: Countries Developing Armed Drones". International Security Program (İngilizce). New America. 17 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2018. , Amerika Birleşik Devletleri, İsveç, Güney Afrika, Fransa, İspanya, İtalya, Yunanistan, İsviçre, İngiltere, Rusya, Ukrayna, Türkiye, Gürcistan, İsrail, Ürdün, İran, BAE, Suudi Arabistan, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore, Güney Kore, Çin, Tayvan ve Avustralya listelenmektedir.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]