Rustov Camii
| Rustov Camii | |
|---|---|
.jpg) | |
| Yerel ad | |
| Konum | Kuba, Azerbaycan |
| En Yakın Şehir | Kuba |
| Kuruluşu | 1903 |
| Kurucusu | Zeynelabidin Tağıyev |
Rustov Köy Camii, Kuba rayonu, Rustov köyünde Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in yardımlarıyla 1903 yılında yaptırılan tarihi-mimari bir eserdir.[1]
Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 2 Ağustos 2001 tarih ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.[2]
Anıt 2008 yılında restore edilmiştir.[3]
Hakkında[değiştir | kaynağı değiştir]
Rustov köyü camii, 1903 yılında hayırsever Hacı Zeynelabidin Tağıyev'in yardımıyla yaptırılmıştır.
Sovyet işgali sırasında[değiştir | kaynağı değiştir]
Sovyet işgalinden sonra 1928 yılından itibaren resmi olarak dinle mücadele etmeye başladılar. Aynı yılın Aralık ayında Azerbaycan Komünist Partisi Merkez Komitesi birçok cami, kilise ve sinagogu eğitim amaçlı kullanılmak üzere kulüplere devretti. Azerbaycan'da 1917'de 3.000 cami varsa, 1927'de bu sayı 1.700, 1933'te 17'dir.[4]
İşgalden sonra cami kapatılarak tahıl ambarı olarak kullanılmıştır.[5]
Bağımsızlıktan sonra[değiştir | kaynağı değiştir]
Azerbaycan bağımsızlığını kazandıktan sonra yapı yeniden cami olarak kullanılmıştır. Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu'nun 2 Ağustos 2001 tarih ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip taşınmaz tarihi ve kültürel anıtlar listesine dahil edilmiştir.[2]
2008 yılında Azerbaycan Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın emriyle "Azerbarpa" Bilimsel ve Araştırma Projesi Enstitüsü projesine göre cami restore edilmiştir. Merdivenler, belirli yerlerde tuğla duvar, pencereler, kapılar, pencere ağları, ahşap tavan, çatı örtüsü, çatı katı merdiveni, alçı kaplama, süs eşyaları, vazonun ahşap zemini, ahşap duvar ve tavanı, pencereleri vb. restore edildi. İbadet edenlerin rahat etmesi için caminin avlusuna yeni bir ek bina yapıldı.[3]
Camide devlete kayıtlı bir dini cemaat faaliyet gösteriyor.[6]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Caminin temeli minber hizasına kadar dere taşından yapılmıştır. Duvarlar dere taşı ve traşlanmış kalker karışımı şeklinde örülmüş, geri kalan yerlerde (20x20x4) ve (27x13x6) ebatlarında pişmiş tuğladan yapılmıştır.[1] Duvarların tepesinden itibaren alınlığın kenarları boyunca 9 sıra tuğla saçak geçmektedir. Kadınlar için ikinci kat balkonun üzerinde yer almaktadır. Kuzey duvarının sağ köşesinden başlayan merdivenle ikinci kata ve çatı katına çıkılmaktadır. Caminin çatı yapısında meşe kirişler kullanılmıştır.[7]
Rustov köyündeki caminin mimari-planlama çözümü, Kuba'dakı "Erdebil" camisinden biraz farklı. Camilerin karşılaştırılması aynı ustalar tarafından yapıldığı izlenimini uyandırır. Tek fark, Rustov camisinin "Erdebil" camisinden biraz daha büyük olmasıdır. Harim, üç sıra sütunla (her sırada üçer sütun) dört bölüme ayrılmıştır. Erdebil Camii'nin harimi ise iki sıra sütunla (her sırada ikişer sütun) üç bölüme ayrılmıştır. Burada beş metre yüksekliğinde bir mihrap bulunmaktadır.[7]
Caminin güney cephesinde yuvarlak pencerenin altında yer alan kitabede, traşlanmış kireçtaşı üzerine caminin ilk olarak Hacı Yusuf tarafından yapıldığı yazılıdır.[7]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Hacı Zeynalabdin Tağıyevin köməyi ilə inşa olunan Qubanın Rustov kənd məscidi" (Azerice). shimal.news. 18 Ocak 2022. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ a b "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (Azerice). mct.gov.az. 2 Ağustos 2001. 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ a b "Quba rayonunun Rustov kəndində tarixi-memarlıq abidəsi - məscidin açılış mərasimi olmuşdur" (Azerice). Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi. 7 Nisan 2009. 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ Arif Yunusov (2004). Ислам в Азербайджане (PDF). Bakı: Zaman. s. 78. ISBN 9952-8052-0-9. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 8 Mart 2023.
- ^ Azərbaycan Respublikası Məscidlərinin Ensiklopediyası (PDF). Bakü: Beynəlxalq Əlhuda. 2001. s. 120. ISBN 964-8121-59-1. 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Quba rayonu, Rustov kənd məscidi" (Azerice). Azərbaycan Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi. 21 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ a b c İlqar Balakişiyev. "Qubanın tarixi məscidləri" (Azerice). shahdagpeoples.az. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.