Rongyos Gárda

Sopron'da Rongyos Gárda'dan bir takım (sonbahar, 1921)

Eisenstadt'ta Rongyos Gárda savaşçıları

Rongyos Gárda (Dağınık Muhafızlar), Macaristan'da 1921'de aktif olan ve 1938'de yeniden kurulan, düzenli olmayan bir paramiliter birimdi.

Birinci Dünya Savaşı'nı sona erdiren Trianon ve Saint-Germain Antlaşmaları, Avusturya'ya Macar ama çoğunlukla etnik Alman nüfusu olan bir toprak parçasını (Burgenland) verdi. Ancak Ağustos 1921'de Avusturya polisi ve gümrük memurları bölgeyi işgal etmeye çalıştıklarında, çabaları Rongyos Gárda tarafından örgütlenen silahlı direnişçiler tarafından engellendi. Muhafızlar, çoğu Miklós Horthy'nin Ulusal Ordusu yanında savaşan anti-komünist müfrezelerin eski askerleri olan Macar gönüllülerden oluşan bir milisti. Pál Prónay tarafından yönetildiler. Rongyos Gárda adı, hükümet dışı bir güç oldukları gerçeğini yansıtıyordu.

Muhafızların birincil hedefi, 1920 Trianon Antlaşması'ndan sonra toprak kaybını azaltmaktı. Önce Avusturya ile Macaristan arasında, sözde komutanları Pál Prónay tarafından yönetilen Lajtabánság adlı yeni bir ülke ilan ettiler. Aynı zamanda bölgeye giren Avusturya kuvvetlerini kovmak için bir dizi saldırı başlattılar. Çatışmalardan sonra, Sopron'un Macaristan'ın bir parçası olarak statüsü (çevredeki sekiz köyünkiyle birlikte) 14 Aralık 1921'de yapılan ve Macaristan için %65 oyla yapılan yerel bir halk oylamasıyla kararlaştırıldı. O zamandan beri Sopron, "En Sadık Kasaba" (Macarca: A Leghűségesebb Város) olarak anılıyor ve o gün tatilidir.

Muhafızlar, iki taraf arasındaki bölgesel anlaşmazlığı çözmeyi amaçlayan Komárno'da 9 Ekim - 13 Ekim 1938 tarihleri arasında gerçekleşen Macar-Çekoslovak müzakerelerinin arifesinde 1938'de yeniden düzenlendi. Gerillalar güney Slovakya ve Rutenya'ya sızmaya başladı. Askeri baskı, Çekoslovak hükümetinin bölgesel anlaşmazlığı çözmek için uluslararası bir tahkimi kabul etme kararına katkıda bulundu.

Karpatya'daki Rongyos Gárda'nın Faaliyetleri

1938'de Birinci Viyana Ödülünden önce Rongyos Gárda yeniden düzenlendi. Ekim ayının ilk günlerinde, Çekoslovak hükümetine ve uluslararası kamuoyuna baskı yapmak için yaklaşık bin gönüllü Çekoslovak sınırından sızdı. Muhafızlar, telefon ve telgraf kablolarını keserek ve askeri oluşumlara karşı gerilla eylemleri yaparak düşman çevrelerinde kafa karışıklığı yarattı, ardından kuzeye yürüdü ve dost Polonya'ya geçti. 6 Ocak 1939'da, Mukaçeve'deki zayıf silahlı Ragged Guard'ın üyeleri, yerel halkın ve polisin desteğiyle, Karpatya'da konuşlanmış Çekoslovak ordusu tarafından zırhlı personel taşıyıcıların koruması altında başlatılan bir saldırıyı püskürttü.

Daha sonra

Muhafızların pek çok üyesi (Boşnaklar ve Macarlar), 1944 civarında Polonya'da Alman Nazilerine karşı Polonya'nın yanında savaştı. Bu, Macaristan Parlamentosunun bir üyesi tarafından öfkeyle Hükümete bildirildi.

1939-40 kışında Finlandiya'ya karşı Sovyet Kış Savaşı sırasında, Finlerin yanında hareket eden Macar gönüllülerin önemli bir kısmı eski Rongyos Gárda üyesiydi. Macar ekibi, Finlandiya halkı üzerinde son derece iyi bir izlenim bıraktı.

Burgenland'taki ayaklanma sırasında, Muhafızların sayısı yalnızca birkaç yüzdü ve bu, polis birimlerini geri çekilmeye zorlasa da, daha büyük bir düzenli kuvvete basit bir partizan kavgasıyla direnemezdi. Küçük eyaletlerde olduğu gibi Avusturya'da da yeni bir ordu örgütlendi, bu nedenle Burgenland, Muhafızların hedefi haline geldi. Sovyet Cumhuriyeti'ne ve karşı-devrimci hükümetlere karşı örgütlenen anti-komünist örgütlerin destekçilerinin çoğu, Rongyos Gárda üyesi oldu.

Tarihsel tartışma

Rongyos Gárda'nın tarihi rolü tartışmalı. Bazı tarihçiler, Trianon Antlaşması'nın diktelerine karşı savaşan kişiler olan Macar topraklarının kurtarıcıları olduklarını iddia ediyor. Komünist yönetim sırasında masum insanları öldüren vahşi teröristler olarak tasvir edildiler. Bu görüşleri yaymak için 1960'larda Pál Prónay'ın günlüğünden bazı bölümler yayınlandı. Faaliyetleriyle ilgili ilk kitaplar ancak 1989'dan sonra yayınlandı.