Robert Gallo

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Robert Gallo
DoğumRobert Charles Gallo
23 Mart 1937 (87 yaşında)
Waterbury, Connecticut, Amerika Birleşik Devletleri
EğitimProvidence Koleji (BS)
Thomas Jefferson Üniversitesi (Tıp doktoru)
Tanınma nedeniHIV'i keşfedenlerden biri
ÖdüllerLasker Ödülü (1982, 1986)
Charles S. Mott Ödülü (1984)
Dickson Ödülü (1985)
Japan Prize (1988)
Paul Ehrlich ve Ludwig Darmstaedter Ödülü (1999)
Dan David Ödülü (2009)
Kariyeri
Çalıştığı kurumlarUlusal Kanser Enstitüsü

Robert Charles Gallo (d. 23 Mart 1937), Amerikalı biyomedikal araştırmacıdır. HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü) virüsünün AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Eksikliği Sendromu) enfeksiyonuna yol açtığının keşfedilmesindeki rolüyle tanınmaktadır. HIV kan testinin geliştirilmesinde ve devamındaki HIV araştırmalarına büyük katkısı vardır.

Gallo, Maryland Üniversitesi Tıp Fakültesinde bulunan İnsan Virolojisi Enstitüsünün (IHV) kurucu ortağı ve yöneticisidir. Bu enstitü 1996 yılında Maryland eyaleti ve Baltimore şehri ortaklığıyla kurulmuştur. Kasım 2011'de, Homer & Martha Gudelsky Seçkin Tıp Profesörü unvanına layık görülmüştür. Bu unvanın ilk sahibidir. Profectus BioSciences anonim şirketinin kurucularından biridir. Aynı zamanda Küresel Virüs Ağı'nın (GVN) kurucu ortağı ve bilim başkanıdır.

Bilimsel Bilgi Enstitüsünün araştırmalarına göre 1980-1990 yılları arasında dünya üzerinde en çok kaynak gösterilen bilim insanıdır. Aynı zamanda 1983-2002 döneminde bilimsel etki sıralamasında dünyada üçüncü sıradadır.[1] 1300'ün üzerinde makale yayımlamıştır.[2] 1988 yılından beri Ulusal Bilimler Akademisi üyesidir.[3]

İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]

1937 yılında İtalyan kökenli, işçi sınıfı bir ailenin çocuğu olarak Waterbury, Connecticut'ta doğdu.[4] 1959 yılında Providence Kolejinde biyoloji alanında Bachelor of Science derecesine ulaştı. 1963'te Philadelphia, Pensilvanya'daki Jefferson Tıp Kolejinde tıp doktoru unvanını edindi. Chicago Üniversitesinde tıp ihtisasını tamamladıktan sonra Ulusal Kanser Enstitüsünde araştırmacı olarak 30 yıl boyunca çalıştı.[4]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallo, kız kardeşinin lösemiden ölmesi sonucunda bu mesleği seçtiğini belirtmektedir. Başlangıçta araştırmalarının çoğunu bu hastalığa adamıştır.[5]

İnterlökin 2 (IL-2) ve insan retrovirüslerinin keşfi[değiştir | kaynağı değiştir]

Gallo, biyolog David Baltimore'un bir konuşmasını dinledikten ve virolog meslektaşı Robert Ting'in ona yaptığı Howard Martin Temin'in çalışmaları hakkındaki uyarılarından sonra retrovirüs çalışmalarıyla ilgilenmeye başladı. Laboratuvarının birincil faaliyeti haline getirdi. 1976 yılında Gallo'nun laboratuvarında doktora sonrası birinci sınıf öğrencisi olan Doris Morgan'dan olası büyüme faktörlerinin üretilmesi için "aktive edilmiş lenfositlerin kültür sıvısını" incelemesini istedi. Kısa bir süre sonra Morgan, T lenfositlerini büyütebilmeyi başardı. Gallo, Morgan ve Frank Ruscetti -laboratuvarda çalışan bir diğer araştırmacı- metotlarını açıklayan bir makaleyi Science dergisinde yayımladılar.[6] Gallo grubu bunu T hücresi büyüme faktörü (TCGF) olarak tanımladı. 1978'de, 2. Uluslararası Lenfokin Konferansı (İsviçre) tarafından bu isim İnterlökin 2 (IL-2) olarak değiştirildi.[7][8] Her ne kadar ilk raporlar biyolojik etkileri olan çözünür molekülleri tanımlamış olsa da faktörlerin etkileri ve biyokimyası iyi karakterize edilmemişti. Julius Gordon'un 1965'te yazdığı "hücre dışı ortamda lenfositlerin blastojenik dönüşümünü" açıklayan raporu buna bir örnektir. Bununla beraber hücre büyümesi gösterilmedi ve etkilenen hücre tipi tanımlanmadı, bu da dahil olan faktörlerin kimliğini belirlemedi ve doğal işlevini bilinmez hale getirdi.[9]

İnterlökin 2'nin kristal yapısı

İnterlökin 2'nin keşfi, önceleri ölü hücreler sanılan T hücrelerinin kültürde ilk kez önemli ölçüde büyüdüğünü gösterdi ve T hücresi immünolojisinin birçok tarafına yönelik araştırmaların önünü açtı. Gallo'nun laboratuvarı daha sonra IL-2'yi saflaştırdı ve biyokimyasal olarak karakterize etti.[10] Bu buluş aynı zamanda araştırmacıların T hücrelerini büyütebilmesini ve onlara etki eden virüslerle ilgili çalışma yapmalarını sağladı. Bu virüslere insanlarda tanımlanan ilk retrovirüs olan insan T hücresi lösemi virüsü (HTLV) örnek verilebilir. Gallo'nun laboratuvarında çalışan bir başka doktora sonrası öğrencisi olan Bernard Poiesz, bu retrovirüsün izolasyonunda kilit rol oynamıştır.[11] Daha sonraları Kiyoshi Takatsuki ve diğer japon araştırmacılar, nadir görülen bir lösemi türü salgınını çözmeye çalıştığı sırada bağımsız olarak aynı retrovirüsü keşfetti.[12][13] Böylece iki grup da HTLV'nin lösemi üzerindeki etkisini açıkça göstermiş oldu.[14] Aynı zaman zarfında Gallo grubu, Karayipler'de HTLV ilişkili benzer bir lösemi tanımladı. 1982'de Gallo, "İlk insan RNA tümör virüsünü (retrovirüslerin eski adı) ve bunun belli lösemiler ve lenfomalar ile ilişkisini keşfetmesine yol açan çalışmalarından ötürü." Lasker Ödülü'nü aldı.[15]

HIV/AIDS araştırmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

4 Mayıs 1984'te, Gallo ve çalışma arkadaşları dört makaleden oluşan bir seriyi Science[16] dergisinde yayımladı. Bu makalelerde HTLV-III adını verdikleri ve izole ettikleri bir retrovirüsün, Gallo'nun önceki çalışmasındaki lösemi virüsüyle ilişkili olduğuna inanarak AIDS'e neden olduğunu gösterdiler.[17] 1983 yılında, Fransa'nın başkenti Paris'te bulunan Pasteur Enstitüsü'nden Luc Montagnier önderliğindeki bir grup Fransız Science dergisinde bir makale yayımladı. Bu makalede AIDS riski taşıyan bir hastadan LAV (Lenfadenopati İlişkili Virüs) adını verdikleri bir retrovirüsü izole ettiklerini açıkladılar.[18]

Gallo 1986'da "şimdiki adıyla HIV-1 olarak bilinen retrovirüsün AIDS'e sebep olduğunu belirlemesinden ötürü" ikinci kez Lasker Ödülü'nü aldı. Robert Gallo, iki Lasker Ödülü alan tek kişidir.[15] 1989'da, Vatikan'daki Katolik Kilisesi tarafından desteklenen bir HIV/AIDS konferansında, Gallo katılımcılara 1992 yılına kadar etkili bir aşı üretileceğinin sözünü verdi.[19]

1991 yılında, Ulusal Sağlık Enstitüleri ile Fransa'daki Pasteur Enstitüsü arasında 1987 mahkeme dışı anlaşmasını çevreleyen yıllarca süren tartışmalar sonrasında Gallo, 1984 yılında keşfettiğini iddia ettiği virüsün aslında bir önceki yıl Fransa'dan ona gönderildiğini kabul etti. Böylece Gallo ve işvereni Ulusal Sağlık Enstitüleri tarafından AIDS virüsünün bağımsız bir keşif olduğunu iddia etmek için süren altı yıllık çabaya son verildi. 1992 yılının sonunda Amerika Birleşik Devletleri Sağlık ve Sosyal Hizmetler Bakanlığına bağlı Araştırma Doğruluğu Ofisi (ORI), araştırma görevini kötüye kullanmaktan Gallo'yu suçlu buldu. 1993 yılının sonlarında ORI, "yeni standartlar"a göre delillerin iddiayı kanıtlamak için yetersiz olmasından dolayı suçlamaları düşürdü. Sonuç olarak 1994'te, Fransız-Amerikan kan testi anlaşması düzenlendi ve böylece Montagnier test kitlerinin satışından daha büyük bir telif hakkı payı aldı.

1995'te Gallo ve meslektaşları Paolo Lusso ve Florenza Cocchi, kemokinlerin (doğal oluşan bir bileşik grubu) etkili ve spesifik HIV inhibitörleri olduğunu keşfettiklerini yayımladılar. Bu keşif Science dergisi tarafından yılın en önemli bilimsel gelişmelerinden biri olarak müjdelendi.[20][21] Kemokinlerin HIV enfeksiyonunun gelişiminde oynadığı rol, AIDS'in insan bağışıklık sistemine karşı nasıl işlediği hakkındaki düşünceleri etkiledi. Bununla beraber HIV'i, kemokin antagonistlerini veya giriş inhibitörlerini tedavi etmek için kullanılan bir ilaç sınıfına yol açtı ve HIV enfeksiyonu için hücre yardımcı reseptörünün keşfine yol açan ilerlemelerde kavramsal olarak yardımcı oldu. Çünkü bu molekül, HIV inhibitör moleküllerinin bağlandığı moleküldür.[22]

1996 yılında, Gallo ve uzun süre birlikte olduğu iki çalışma arkadaşı, Robert R. Redfield ve William A. Blattner, İnsan Virolojisi Enstitüsünü kurdu. Gallo'nun enstitüdeki ekibi, devam eden HIV/AIDS ile yaşayan insanlar için bilimsel araştırma ve klinik bakım programını sürdürdü. Baltimore'daki 5000'den fazla hastayı ve Afrika'da ve Karayipler'de bulunan enstitü destekli kliniklerdeki 500.000 hastayı tedavi etti.[23] Temmuz 2007'de Gallo ve ekibi, Bill & Melinda Gates Vakfı tarafından HIV/AIDS önleyici bir aşı konusunda araştırmaları için $15.000.000 bağış aldı. Ek olarak 2011'de Gallo ve ekibi, İnsan Viroloji Ensitütüsünün (IHV) umut vadeden HIV/AIDS önleyici aşı adayına yönelik bir sonraki araştırma aşamasını desteklemek amacıyla, bir fon kaynakları konsorsiyumundan $23.400.000 aldı. IHV aşı programı; Bill & Melinda Gates Vakfı tarafından $16.800.000, ABD Ordusu Askeri HIV Araştırma Programı'ndan (MHRP) $2.200.000 ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri (NIH) de dahil olmak üzere çeşitli kaynaklardan araştırma fonları aldı.[24]

2008 Nobel Ödülü'nü alamaması[değiştir | kaynağı değiştir]

Soldan sağa Montagnier, Barré-Sinoussi ve zur Hausen (2008)

2008 yılında Montagnier ve Pasteur Enstitüsünden meslektaşı Françoise Barré-Sinoussi, HIV keşfindeki çalışmalarından dolayı Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülüne layık görüldü. Harald zur Hausen de insan papilloma virüslerinin rahim ağzı kanserine yol açtığını keşfettiğinden dolayı ödülü Montaigner ve Barré-Sinoussi ile paylaştı.[25] Ancak Gallo dışarıda bırakılmıştı.[26] Gallo, ödülü diğerlerinin yanında almamasını "hayal kırıklığı" olarak değerlendirdi.[27] Montagnier ise Gallo'nun Nobel Komitesi tarafından tanınmamasını "şaşkınlıkla" karşıladığını söyledi: "HIV'in AIDS'e yol açtığını kanıtlamak önemliydi ve Gallo'nun bunda çok önemli bir rolü vardır. Robert Gallo adına çok üzgünüm."[26]

Kuruluşlar[değiştir | kaynağı değiştir]

2005 yılında Gallo, Profectus BioSciences anonim şirketini bir biyoteknoloji şlrketi olarak kurdu. Profectus, HIV/AIDS dahil olmak üzere insan viral hastalıklarının sebep olduğu hastalık ve ölüm oranlarını azaltmak için teknolojiler geliştiren ve ticarileşmekte olan bir şirkettir.[28]

Mart 2011'de Gallo, University College Dublin'den William Hall ve Robert Koch Enstitüsü'nden Reinhard Kurth ile birlikte Küresel Virüs Ağı'nı kurdu. Küresel Virüs Ağı'nın hedefleri arasında virüs uzmanları arasında iş birliğini arttırmak, virolog eğitim programlarını genişletmek ve özellikle viral salgınların ilk aşamalarında araştırmalardaki boşlukları gidermek bulunmaktadır.[29]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Robert C. Gallo (1937–)". NIH Eminent Scientist Profiles. National Institute of Health. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2020. 
  2. ^ O'Connor, Tom (11 Kasım 2015). "HIV/AIDS expert Robert Gallo, M.D., to speak at UNMC". University of Nebraska Medical Center. 14 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2020. 
  3. ^ "Robert C. Gallo". www.nasonline.org. 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2022. 
  4. ^ a b "Red Gold Robert Gallo". PBS. 7 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2015. 
  5. ^ Palacio, Zulima (1 Temmuz 2008). "AIDS Researcher Robert Gallo Making a Difference". Voice of America. 13 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ Morgan DA, Ruscetti FW, Gallo R (September 1976). "Selective in vitro growth of T lymphocytes from normal human bone marrows". Science. 193 (4257): 1007-8. Bibcode:1976Sci...193.1007M. doi:10.1126/science.181845. PMID 181845. 
  7. ^ The Cytokine Handbook (2003), AW Thompson and PT Lotze, Gulf Professional Publishing (Elsevier) (0080518796)
  8. ^ Zlotnik, Albert (15 Mayıs 2020). "Perspective: Insights on the Nomenclature of Cytokines and Chemokines". Frontiers in Immunology. 11: 908. doi:10.3389/fimmu.2020.00908 Özgürce erişilebilir. PMC 7243804 $2. PMID 32499780. 
  9. ^ Gordon J, Maclean LD (1965). "A Lymphocyte-stimulating Factor produced in vitro". Nature. 208 (5012): 795-796. Bibcode:1965Natur.208..795G. doi:10.1038/208795a0. PMID 4223737. 
  10. ^ Mier JW, Gallo RC (Oct 1980). "Purification and some characteristics of human T-cell growth factor from phytohemagglutinin-stimulated lymphocyte-conditioned media". Proc Natl Acad Sci U S A. 77 (10): 6134-8. Bibcode:1980PNAS...77.6134M. doi:10.1073/pnas.77.10.6134 Özgürce erişilebilir. PMC 350228 $2. PMID 6969402. 
  11. ^ Poiesz BJ, Ruscetti FW, Gazdar AF, Bunn PA, Minna JD, Gallo RC (Dec 1980). "Detection and isolation of type C retrovirus particles from fresh and cultured lymphocytes of a patient with cutaneous T-cell lymphoma". Proc Natl Acad Sci U S A. 77 (12): 7415-9. Bibcode:1980PNAS...77.7415P. doi:10.1073/pnas.77.12.7415 Özgürce erişilebilir. PMC 350514 $2. PMID 6261256. 
  12. ^ Hattori T, Uchiyama T, Toibana T, Takatsuki K, Uchino H (Sep 1981). "Surface phenotype of Japanese adult T-cell leukemia cells characterized by monoclonal antibodies". Blood. 58 (3): 645-7. doi:10.1182/blood.v58.3.645.645 Özgürce erişilebilir. PMID 6455129. 
  13. ^ Yoshida M, Miyoshi I, Hinuma Y (Mar 1982). "Isolation and characterization of retrovirus from cell lines of human adult T-cell leukemia and its implication in the disease". Proc Natl Acad Sci U S A. 79 (6): 2031-5. Bibcode:1982PNAS...79.2031Y. doi:10.1073/pnas.79.6.2031 Özgürce erişilebilir. PMC 346116 $2. PMID 6979048. 
  14. ^ Kalyanaraman VS, Sarngadharan MG, Nakao Y, Ito Y, Aoki T, Gallo RC (Mar 1982). "Natural antibodies to the structural core protein (p24) of the human T-cell leukemia (lymphoma) retrovirus found in sera of leukemia patients in Japan". Proc Natl Acad Sci U S A. 79 (5): 1653-7. Bibcode:1982PNAS...79.1653K. doi:10.1073/pnas.79.5.1653 Özgürce erişilebilir. PMC 346034 $2. PMID 6951204. 
  15. ^ a b "Lasker Awards". National Institutes of Health (NIH) (İngilizce). 5 Şubat 2016. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2022. 
  16. ^ Bahsi geçen dört makale:
  17. ^ Hilts, Philip (13 Kasım 1993). "U.S. Drops Misconduct Case Against an AIDS Researcher". New York Times. 28 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2022. 
  18. ^ Barré-Sinoussi F, Chermann JC, Rey F, ve diğerleri. (May 1983). "Isolation of a T-lymphotropic retrovirus from a patient at risk for acquired immune deficiency syndrome (AIDS)". Science. 220 (4599): 868-71. Bibcode:1983Sci...220..868B. doi:10.1126/science.6189183. PMID 6189183. 
  19. ^ O'Grady, Desmond (20 Kasım 1989). "HIV-positive priest halts Vatican conference on AIDS". The Age. Melbourne, Victoria, Australia. s. 9. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2020 – Newspapers.com vasıtasıyla. Şablon:Openaccess
  20. ^ Balter Michael (1996). "New hope in HIV disease". Science. 274 (5295): 1988-9. Bibcode:1996Sci...274.1988.. doi:10.1126/science.274.5295.1988 Özgürce erişilebilir. PMID 8984652. 
  21. ^ "Robert C. Gallo, M.D." bio. The Institute of Human Virology. 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2009. 
  22. ^ Alfredo Garzino-Demo; Ronald B. Moss; Joseph B. Margolick; Farley Cleghorn; Anne Sill; William A. Blattner; Fiorenza Cocchi; Dennis J. Carlo; Anthony L. DeVico; Robert C. Gallo (October 1999). "Spontaneous and antigen-induced production of HIV-inhibitory β-chemokines are associated with AIDS-free status". Proceedings of the National Academy of Sciences. 96 (21): 11986-11991. Bibcode:1999PNAS...9611986G. doi:10.1073/pnas.96.21.11986 Özgürce erişilebilir. PMC 18399 $2. PMID 10518563. 
  23. ^ [1] 4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Co-founders of the Institute of Human Virology Named 2012 Entrepreneurs of the Year
  24. ^ [2] 31 Ağustos 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Consortium Awards $23.4 Million for Promising HIV/AIDS Preventive Vaccine Candidate Developed by Institute of Human Virology at the University of Maryland School of Medicine
  25. ^ "The 2008 Nobel Prize in Physiology or Medicine". The Nobel Assembly. 6 Ekim 2008. 8 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2014. 
  26. ^ a b Cohen J, Enserink M (October 2008). "Nobel Prize in Physiology or Medicine. HIV, HPV researchers honored, but one scientist is left out". Science. 322 (5899): 174-5. doi:10.1126/science.322.5899.174. PMID 18845715. 
  27. ^ Altman, Lawrence (6 Ekim 2008). "Three Europeans Win the 2008 Nobel for Medicine". New York Times. 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ekim 2008. 
  28. ^ "Welcome to Profectus BioSciences". www.profectusbiosciences.com. 18 Şubat 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  29. ^ "Welcome to the Global Virus Network". 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2014. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Robert_Gallo&oldid=30305305" sayfasından alınmıştır