Renkli devrim
Renkli Devrimler, 2000'lerin başında eski Sovyet ülkelerinde ve Balkanlarda gerçekleşen toplumsal hareketleri tanımlamak için uluslararası basın tarafından kullanılan bir tabir.[1] Daha sonra kapsamı genişletilerek başta Orta Doğu'da gerçekleşen devrimler olmak üzere pek çok devrimi tanımlamak için kullanılmaya başlandı. Bazı gözlemciler, bu devrim dalgasının adının çıkış noktasının, 1986'da Filipinler'de meydana gelen ve "Sarı Devrim" olarak da bilinen İnsanların Gücü Devrimi olduğunu belirttiler.
Renkli Devrimler'e katılanlar çoğunlukla sivil direniş olarak da bilinen şiddetsiz direnişi kullandılar. Gösteriler grevlerden, demokrasiyi korumak için bozuk veya otoriter hükûmete karşı yapılan protesto eylemlerinden oluştu ve bu hareketler yöneticilerin değişmesi için ağır bir baskı ortaya çıkardı. Devrimlerin çoğunda özel bir renk veya çiçek sembol olarak kullanıldı. Renkli Devrimler'de sivil toplum kuruluşlarının ve özellikle öğrenci aktivistleri önemli rol oynadı.
Yugoslavya'daki Buldozer Devrimi (2000), Gürcistan'daki Gül Devrimi (2003) ve Ukrayna'daki Turuncu Devrim (2004) dahil olmak üzere bu tür devrimler başarıyla sonuçlandı. Renkli Devrimler'in pek çoğu tartışmalı seçimlerin ardından muhalefetin çağrısıyla halkın sokağa dökülerek adil seçim istemesiyle patlak verdi. Böylece otoriter yöneticiler istifa ettirildi ya da devrildi. Lübnan'daki Sedir Devrimi (2005) ve Kuveyt'teki Mavi Devrim (2005) gibi, bu tanımların dışında kalan, hatta bazı temel özellikleri farklı olan hareketler de Renkli Devrimler kapsamında değerlendirildi.
Rusya'nın Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov gibi çeşitli hükûmet üyeleri Renkli Devrimler'i savaş durumunun yeni bir biçimi olarak tanımlayıp suçladılar.[2][3] Rusya Devlet Başkanı Putin, 2014 yılındaki bir konuşmasında, Renkli Devrimler'in önlenmesi gerektiğine dikkat çekerek "Biz Renkli Devrimler'in trajik sonuçlarını görüyoruz. Bu tür girişimlerin Rusya’da olmasını engellemek için ne gerekiyorsa yapmalıyız. Bu bizim için bir uyarı ve ders." şeklinde konuştu.[4]
Renkli Devrimler listesi[değiştir | kaynağı değiştir]
| Devrim | Yer | Başlangıç tarihi | Bitiş tarihi | |
|---|---|---|---|---|
| Karanfil Devrimi |  Portekiz
|
|||
| Sarı Devrim |  Filipinler
|
22 Şubat 1986 | 25 Şubat 1986 | |
| Kadife Devrim |  Çekoslovakya
|
17 Kasım 1989 | 29 Aralık 1989 | |
| Buldozer Devrimi |  Yugoslavya
|
|||
| Gül Devrimi |  Gürcistan
|
3 Kasım 2003 | 23 Kasım 2003 | |
| Turuncu Devrim |  Ukrayna
|
22 Kasım 2004 | 23 Ocak 2005 | |
| Mor Devrim |  Irak
|
|||
| Lale Devrimi |  Kırgızistan
|
27 Şubat 2005 | 11 Nisan 2005 | |
| Sedir Devrimi |  Lübnan
|
14 Şubat 2005 | 27 Nisan 2005 | |
| Mavi Devrim |  Kuveyt
|
|||
| Kot Devrimi |  Belarus
|
19 Mart 2006 | 25 Mart 2006 | |
| Safran Devrimi |  Myanmar
|
15 Ağustos 2007 | 26 Eylül 2007 | |
| Üzüm Devrimi |  Moldova
|
6 Nisan 2009 | 12 Nisan 2009 | |
| Yeşil Devrim |  İran
|
13 Haziran 2009 | 11 Şubat 2010 | |
| Yasemin Devrimi |  Tunus
|
18 Aralık 2010 | 14 Ocak 2011 | |
| Lotus Devrimi |  Mısır
|
25 Ocak 2011 | 11 Şubat 2011 | |
| Yasemin Devrimi |  Çin
|
20 Şubat 2011 | 20 Mart 2011 | |
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Gene Sharp: Author of the nonviolent revolution rulebook 22 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., BBC News (21 Şubat 2011)
- ^ Gorenburg, Dmitry, "Countering Color Revolutions: Russia’s New Security Strategy and its Implications for U.S. Policy", Russian Military Reform 20 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 15 Eylül 2014
- ^ Flintoff, Corey, Are 'Color Revolutions' A New Front In U.S.-Russia Tensions? 2 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., National Public Radio, 12 Haziran 2014
- ^ "Putin: 'Renkli devrimler' önlenmeli". Milliyet. 21 Kasım 2014. 2 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2015.
Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Beissinger, Mark R. (2007). "Structure and Example in Modular Political Phenomena: The Diffusion of Bulldozer/Rose/Orange/Tulip Revolutions". Perspectives on Politics. 5 (2). ss. 259-276. doi:10.1017/S1537592707070776.
- Valerie J. Bunce and Sharon L. Wolchik: Defeating Authoritarian Leaders in Postcommunist Countries. Cambridge University Press, 2011
- Pavol Demes and Joerg Forbrig (eds.). Reclaiming Democracy: Civil Society and Electoral Change in Central and Eastern Europe. German Marshall Fund, 2007.
- Joerg Fobrig (Ed.): Revisiting Youth Political Participation: Challenges for research and democratic practice in Europe. Council of Europe, Publishing Division, Strasbourg 2005, ISBN 92-871-5654-9
- Landry, Tristan (2011). "The Colour Revolutions in the Rearview Mirror: Closer Than They Appear". Canadian Slavonic Papers. 53 (1). ss. 1-24. ISSN 0008-5006.
- Adam Roberts ve Timothy Garton Ash (eds.), Civil Resistance and Power Politics: The Experience of Non-violent Action from Gandhi to the Present15 Kasım 2014 tarihinde at Archive-It sitesinde arşivlendi, Oxford: Oxford University Press, 2009. ISBN 978-0-19-955201-6. US edition29 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Google11 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kurt Schock: Unarmed Insurrections: People Power Movements in Nondemocracies. University of Minnesota Press, 2005.
- Joshua A. Tucker: Enough! Electoral Fraud, Collective Action Problems, and Post-Communist coloured Revolutions27 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 2007. Perspectives on Politics, 5(3): 537–553.
- Akbar E. Torbat,The Arab Uprisings and Iran’s Green Movement, 19 Ekim 2011.