Rain Muharebesi

Rain Muharebesi
	Otuz Yıl Savaşı
	; Rain Muharebesi (gravür)
Tarih	15 Nisan 1632
Bölge	Rain, Bavyera Elektörlüğü
Sonuç	İsveç Zaferi
Taraflar
İsveç İmparatorluğu ; Saxe-Weimar Düklüğü	Kutsal Roma İmparatorluğu ; Katolik Ligi
Komutanlar ve liderler
Gustaf Adolf ; Johan Banér ; Saxe-Weimar Dükü William ; Lennart Torstensson	Tilly Kontu Johann Tserclaes (ölü) ; Bavyera Elektörü Maximilian ; Johann von Aldringen ; Scharffenstein
Çatışan birlikler
37,505, 72 top	22,000, 20 top
Kayıplar
2,000 ölü ya da yaralı	2,000 ölü ya da yaralı ; 1,000 esir

Rain Muharebesi ya da Lech Nehri Muharebesi, Otuz Yıl Savaşı sırasında 15 Nisan 1632'de Bavyera'daki Rain yakınlarında gerçekleşen bir muharebedir. Gustaf Adolf komutasındaki İsveç-Alman birliği, Tilly Kontu Johann Tserclaes komutasındaki Katolik Ligi orduları ile savaştı. İsveç tarafı savaşı kazanırken Tserclaes ağır şekilde yaralandı ve daha sonra aldığı yaralar yüzünden öldü.

Sayıca az ve tecrübesiz askerleri ile savaşa girmek istemeyen Tserclaes, Gustaf Adolf komutasındaki İsveçlileri oyalamak için Rain kasabası merkezli Lech Nehri boyunca savunma işleri inşa etmeye etti. Albrecht von Wallenstein yönetimindeki İmparatorluk ordularının takviyesini bekledi. 14 Nisan günü İsveçliler topçu ateşine tuttular, ertesi gün İsveçliler nehri geçerek Tserclaes dahil olmak üzere 3,000 zayiat verdirdi. Ayın 16'sında ise Bavyera Elektörü Maximilian erzak ve silahların bırakılarak geri çekilmesini emretti.

Bu zafere rağmen İsveçliler Kuzey Almanya'daki üslerinden çekildiler ve Maximilian ile Wallenstein birleştiklerinde kendilerini Nürnberg'de kuşatılmış durumda buldular. 3 Eylül'de, şehir dışındaki İmparatorluk kampına yapılan bir saldırının kanlı bir şekilde püskürtüldüğü savaşın en büyük muharebesine yol açtı.

Arka Plan[değiştir | kaynağı değiştir]

İsveç'in Otuz Yıl Savaşları'na dahil olması Haziran 1630'da Gustaf Adolf'un 18,000 askeriyle Pomeranya Dükalığı'na inmesiyle başlar. Fransız sübvansiyonları tarafından maddi olarak desteklenen ve Saksonya Elektörlüğü ile Bradenburg-Prusya tarafından askeri olarak desteklenen İsveç, Eylül 1631'deki Breitenfeld Muharebesi'nde aldıkları zafer ile Kuzey ve Orta Almanya'nın kontrolünü büyük oranda eline aldı.^[1] Bu İsveç başarısının doruk noktasıydı; Elektör John George komutasındaki Sakson Ordusu Habsburglara ait Bohemya'yı işgal etti, Gustav Horn Frankonya'da ordularıyla ilerlerken Gustaf Adolf da Avusturya'ya saldırmayı planlıyordu.^[2]

Şubat 1632'de Gustav Horn büyük oranda Almanlardan oluşan birlikleriyle Bavyera'ya ait Bamberg şehrine saldırdı; Tserclaes kuzeyden Nördlingen'den 22,000 askeriyle gelip 9 Mart'ta şehri tekrar ele geçirdi. Tserclaes bu başarısını devam ettiremeyecek kadar zayıf olmasına ve Tuna Nehri üzerindeki büyük bir köprüyü kontrol eden Ingolstadt'a kadar geri çekilmesine rağmen Gustaf Adolf bu yenilginin Alman müttefikleri üzerinde yaratacağı etkiden korkuyordu. Horn'a "Ne olursa olsun düşmanın bize karşı cesaret kazanmasına izin vermemeliyiz" diyerek Avusturya'ya saldırma planından vazgeçti ve bunun yerine Mainz'deki kışlık bölgesinden güneyindeki Bavyera'ya taşındı. Kendi güçlerini Gustav Horn, Johan Banér ve Saksonya Elektörü William'ın güçleriyle birleştirerek 37,505 asker ve 72 topa sahip oldu.^[3]

İsveçliler 31 Mart'ta Nürnberg'e girdiler, 6 Nisan'da Tserclaes'in Lech Nehri boyunca kurduğu savunma hattının yakınlarındaki Donauwörth'ü ele geçirdiler. Tserclaes, 22,000 kişilik ana kuvvetlerini, Augsburg'daki başka bir geçişi kapsayan 5,000 kişilik bir müfrezeyle Rain'in etrafına yerleştirdi. Tserclaes, Gustaf'ın Augsburg'un güneyinden geçerek kendini atlatabileceğini kabul ediyordu fakat asıl amacı Albrecht von Wallenstein komutasındaki İmparatorluk ordusunun takviyesi için zaman sağlamaktı.

Bu noktada Lech Nehri, her biri 60 ila 80 metre genişliğinde bir dizi paralel ve hızlı akan derelere bölünmüştür; Rain'deki köprü ise Tserclaes tarafından yıkılmıştı, deneyimsiz birlikleri ile 20 top bırakıp saldırgan tarafı daha da zor duruma düşürmeyi planlamıştı. Diğer tek pratik yol, Lech'in ortasında bulunan ve Rain'in 5 kilometre güneyinde bulunan bir adaydı; derin bir kanal adayı İsveç tarafından ayırıyordu fakat Bavyera kıyısına yürüyerek geçmek mümkündü. Bu engeli aşmak Gustaf'ın en büyük askeri başarılarından biri olarak görülüyor.^[4]

Savaş[değiştir | kaynağı değiştir]

Fin süvarileri (Hakkapeliitta), Rain Muharebesi, 1632. Matthias Merian'ın Danckerts *Historis'deki* eseri, 1642.

13 Nisan'da Lennart Torstensson, Rain'in karşısındaki İsveç topçu mevzilerinin inşasını denetledi ve her biri 24 topçudan oluşan üç ayrı batarya oluşturdu. Ertesi gün, Gustaf birliklerini nehir kıyısına yerleştirirken Tserclaes'in tabyasına ateş açtı, bu da saldırı niyeti taşıyormuş gibi gözükmesini sağladı. Fakat bu ateş emri, adaya bir duba köprüsü inşa etmek için İsveçliler tekneleri ve malzemeleri toplarken düşmanın dikkatini dağıtmak için yapılmış bir aldatmacaydı. 15 Nisan günü 300 Fin Hakkapeliitta askeri Bavyera tarafına geçti; Geçtikten sonra, Gustaf'ın ordusunun geri kalanını koruyan bataryalar için hafriyat kazdılar.

Tserclaes, İsveçlilerle çarpışmak için hemen birlikler gönderdi ve onları geri püskürtmeye çalışırken şiddetli bir çatışma çıktı; bununla birlikte, Gustaf, Rain'in iki kilometre kuzeyindeki nehir üzerinden 2,000 süvari yolladı. Tserclaes'in sağ uyluğu savaşın başlarında parçalanmıştı; baygın bir şekilde arkaya alındı ve iki hafta sonra öldü, ikinci komutanı Johann von Aldringen ise dakikalar sonra geçici olarak kör oldu.^[5] Bunun üzerine Bavyera Elektörü Maximilian komutayı devraldı ve Scharffenstein süvarileri tarafından korunarak derhal geri çekilme emri verdi. Her iki taraf da yaklaşık 2,000 kayıp verdi ve İsveçliler 1,000 kişiyi daha esir aldı; Maximilian ordu eşyalarını ve toplarını bırakmak zorunda kalsa da ordusunun çoğu, fırtına ve şiddetli rüzgarın yardımıyla birlikte kaçmayı başardı.^[6]

Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Maximilian, 3 Mayıs'ta bir İsveç saldırısını püskürten Ingolstadt garnizonunu güçlendirdi, ardından Tuna Nehri'nin kuzeyine çekildi ve Bavyera'yı İsveç ordusunun merhametine bıraktı. Bavyera kapsamlı bir şekilde yağmalanırken Gustaf 17 Mayıs'ta Münih'e muzaffer bir komutan olarak giriş yaparak prens-elektörün sanat koleksiyonuna el koydu ve yüzden fazla topçu silahını ele geçirdi; Maximilian kendi başkentine üç yıl daha giremedi.^[7] Diğer yandan, Bavyera köylüleri, topraklarını yağmalayan İsveç askerlerine karşı kırsal kesimde şiddetli bir gerilla savaşı yürüttü. İsveçliler ise artık uzun ve savunmadan yoksun ikmal hattının son noktasındaydılar.^[5]

Bu esnada Wallenstein Saksonları Bohemya'da püskürtmek için 65,000 kişilik bir ordu kurdu; Saksonya'nın kendilerinden ayrı bir barış antlaşması yapıp savaşta yalnız kalacağından korkan Gustaf, Alman müttefiklerini Nürnberg'e çağırdı. Bunlar yaşanırken Wallenstein 30,000 askeriyle Ingolstadt'tan kuzeye ilerleyen Maximilian ile birleşmek için Bavyera'ya yürüdü ve 11 Temmuz'da bu iki kuvvet Schwabach'ta bir araya geldi.^[8] Gustaf, Nürnberg'in hemen dıındaki Fürth'e çekildi ve burada birleşik İmparatorluk-Bavyera orduları tarafından kuşatıldı, bu da Eylül başındaki Alte Veste Muharebesi'nin yaşanmasına yol açtı.^[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Wedgwood, C. V. (2005). The Thirty Years War. New York: New York Review Books. s. s. 166. ISBN 1-59017-146-2. OCLC 57010133. Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)
^ Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. ss. s. 494-495. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.
^ Guthrie, William P. (2002). Battles of the Thirty Years War : from White Mountain to Nordlingen, 1618-1635. Westport, CT: Greenwood Press. s. s. 165. ISBN 0-313-32028-4. OCLC 46473894.
^ Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 498. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.
^ ^a ^b Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 499. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.
^ Wedgwood, C. V. (2005). The Thirty Years War. New York: New York Review Books. s. s. 315. ISBN 1-59017-146-2. OCLC 57010133.
^ The Thirty Years' War. 2nd [rev.] ed. Geoffrey Parker, Simon, Dr Adams. Londra. 1997. s. s. 116. ISBN 0-415-15458-8. OCLC 36554436. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.
^ The Thirty Years' War. 2nd [rev.] ed. Geoffrey Parker, Simon, Dr Adams. Londra. 1997. s. s. 320. ISBN 0-415-15458-8. OCLC 36554436. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.
^ Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 501. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.

[1] Wedgwood, C. V. (2005). The Thirty Years War. New York: New York Review Books. s. s. 166. ISBN 1-59017-146-2. OCLC 57010133. Birden fazla |sayfalar= ve |sayfa= kullanıldı (yardım)

[2] Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. ss. s. 494-495. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.

[3] Guthrie, William P. (2002). Battles of the Thirty Years War : from White Mountain to Nordlingen, 1618-1635. Westport, CT: Greenwood Press. s. s. 165. ISBN 0-313-32028-4. OCLC 46473894.

[4] Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 498. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.

[:0-5] Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 499. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.

[6] Wedgwood, C. V. (2005). The Thirty Years War. New York: New York Review Books. s. s. 315. ISBN 1-59017-146-2. OCLC 57010133.

[7] The Thirty Years' War. 2nd [rev.] ed. Geoffrey Parker, Simon, Dr Adams. Londra. 1997. s. s. 116. ISBN 0-415-15458-8. OCLC 36554436. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.

[8] The Thirty Years' War. 2nd [rev.] ed. Geoffrey Parker, Simon, Dr Adams. Londra. 1997. s. s. 320. ISBN 0-415-15458-8. OCLC 36554436. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2022.

[9] Wilson, Peter H. (2009). Europe's tragedy : a history of the Thirty Years War. Londra: Allen Lane. s. s. 501. ISBN 978-0-7139-9592-3. OCLC 437081903.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]