Python (programlama dili)
![]() |
|
Paradigması | çok paradigmalı: nesne yönelimli, zorunlu, fonksiyonel, yansıtıcı |
---|---|
İlk çıkışı | 1991 |
Tasarımcı | Guido van Rossum |
Geliştirici | Python Yazılım Vakfı |
Kararlı sürüm | 3.6.3 / 3 Ekim 2017 [1] 2.7.14 / 16 Eylül 2017 )[2] |
)
Önizleme sürümü |
3.7.0a3 (Ekim 2017[3]) |
Test sürümü | 3.7 |
Tip sistemi | güçlü, dinamik |
Önemli uygulamaları | CPython, IronPython, Jython, Python for S60, PyPy, Unladen Swallow |
Lehçeleri | Stackless Python, RPython |
Etkilendikleri | ABC, ALGOL 68, C, Haskell, Icon, Java, Lisp, Modula-3, Perl |
Etkiledikleri | Boo, Cobra, D, Falcon, Groovy, Ruby, JavaScript, Comfy |
Platformu | çapraz platform |
İşletim sistemi | Python Yazılım Vakfı Lisansı |
Lisans | Python Software Foundation License |
Olağan dosya uzantıları | .py, .pyw, .pyc, .pyo, .pyd |
Web sitesi | www.python.org |
Python, nesne yönelimli, yorumlamalı, birimsel (modüler) ve etkileşimli yüksek seviyeli bir programlama dilidir.[4]
Girintilere dayalı basit sözdizimi, dilin öğrenilmesini ve akılda kalmasını kolaylaştırır. Bu da ona söz diziminin ayrıntıları ile vakit yitirmeden programlama yapılmaya başlanabilen bir dil olma özelliği kazandırır.
Modüler yapısı, sınıf dizgesini (sistem) ve her türlü veri alanı girişini destekler. Hemen hemen her türlü platformda çalışabilir. (Unix , Linux, Mac, Windows, Amiga, Symbian). Python ile sistem programlama, kullanıcı arabirimi programlama, ağ programlama, uygulama ve veritabanı yazılımı programlama gibi birçok alanda yazılım geliştirebilirsiniz. Büyük yazılımların hızlı bir şekilde prototiplerinin üretilmesi ve denenmesi gerektiği durumlarda da C ya da C++ gibi dillere tercih edilir.
İçindekiler
Geçmiş[değiştir | kaynağı değiştir]
Geliştirilmeye 1990 yılında Guido van Rossum tarafından Amsterdam'da başlanmıştır. Adını sanılanın aksine bir yılandan değil Guido van Rossum’un çok sevdiği, Monty Python adlı altı kişilik bir İngiliz komedi grubunun Monty Python’s Flying Circus adlı gösterisinden almıştır. Günümüzde Python Yazılım Vakfı çevresinde toplanan gönüllülerin çabalarıyla sürdürülmektedir. Python 1.0 sürümüne Ocak 1994'te ulaşmıştır. Son kararlı sürümü, 2.x serisinde Python 2.7 ve 3.x serisinde Python 3.5.2'dir. 3 Aralık 2008 tarihinden itibaren 3.x serisi yayınlanmaya başlamıştır; ancak 3.x serisi 2.x serisiyle uyumlu değildir.
Python sürüm zaman şeridi[5]:
- Aralık, 1989 Gerçekleştirim başladı
- 1990 CWI'da sürüm
- Şubat 20, 1991 0.9.0 (alt.sources sunumu)
- Şubat, 1991 0.9.1
- Sonbahar, 1991 0.9.2
- Aralık 24, 1991 0.9.4
- Ocak 2, 1992 0.9.5 (yalnız Macintosh)
- Nisan 6, 1992 0.9.6
- Belirsiz, 1992 0.9.7beta
- Ocak 9, 1993 0.9.8
- Temmuz 29, 1993 0.9.9
- Ocak 26, 1994 1.0.0
- Şubat 15, 1994 1.0.2
- Mayıs 4, 1994 1.0.3
- Temmuz 14, 1994 1.0.4
- Ekim 11, 1994 1.1
- Kasım 10, 1994 1.1.1
- Nisan 13, 1995 1.2
- Ekim 13, 1995 1.3
- Ekim 25, 1996 1.4
- Ocak 3, 1998 1.5
- Ekim 31, 1998 1.5.1
- Nisan 13, 1999 1.5.2
- Eylül 5, 2000 1.6
- Ekim 16, 2000 2.0
- Nisan 17, 2001 2.1
- Aralık 21, 2001 2.2
- Temmuz 29, 2003 2.3
- Kasım 30, 2004 2.4
- Eylül 16, 2006 2.5
- Ekim 1, 2008 2.6
- Aralık 3, 2008 3.0
- Şubat 13, 2009 3.0.1
Kullanım[değiştir | kaynağı değiştir]
Django, Zope uygulama sunucuları, YouTube ve orijinal BitTorrent istemcisi Python kullanan önemli projelerden bazılarıdır. Ayrıca Google, NASA ve CERN gibi büyük kurumlar da Python kullanmaktadır.
Ayrıca OpenOffice.org, GIMP, Inkscape, Blender, Scribus ve Paint Shop Pro gibi bazı programlarda betik dili olarak kullanılır.
Pek çok Linux dağıtımında ve Apple macOS işletim sisteminde Python öntanımlı bir bileşen olarak gelir.
Sözdizimi[değiştir | kaynağı değiştir]
Python'un son derece kolay okunabilir olması düşünülmüştür. Bu yüzden örneğin küme parantezleri yerine girintileme işlemi kullanılır. Hatta bazı durumlarda girintileme işlemine dahi gerek kalmadan kodun ilgili bölümü tek satırda yazılabilir. Böylece Python, program kodunuzu en az çaba ile ve hızlıca yazmanıza imkân tanır. Sade sözdizimi ile diğer programlama dillerinden üstündür.
Girintileme[değiştir | kaynağı değiştir]
Python'da ifade bloklarını sınırlandırmak için süslü ayraçlar ya da anahtar kelimeler yerine beyaz boşluk girintileme kullanılır. Belli ifadelerden sonra girinti artar; girintinin azalması geçerli blokun sonlandığını gösterir.
İşleçler[değiştir | kaynağı değiştir]
*
işleci, çarpma işlemleri için
/
işleci, bölme işlemleri için
+
işleci, toplama işlemleri için
-
işleci, çıkarma işlemleri için
<
işleci, 'küçüktür' anlamına gelir
>
işleci, 'büyüktür' anlamına gelir
==
işleci, 'eşittir' anlamına gelir
<=
işleci, 'küçük eşittir' anlamına gelir
>=
işleci, 'büyük eşittir' anlamına gelir
!=
işleci, 'eşit değil' anlamına gelir
**
işleci, 'üs alma' anlamına gelir
True
işleci, 'doğru' anlamına gelir
False
işleci, 'yanlış' anlamına gelir
and
işleci, 've' anlamına gelir
or
işleci, 'veya' anlamına gelir
not
işleci, 'değil' anlamına gelir.
İfadeler ve akış kontrolü[değiştir | kaynağı değiştir]
Python ifadeleri şunları içerir:
if
ifadesi, bir kod blokunu belli bir koşula bağlı olarak,else
veelif
(else-if'ın kisaltmasi) ile birlikte çalıştırır.for
ifadesi, yinelenebilir bir nesne üzerinden yineleme yapar, bu sırada ilgili bloktaki her ögeyi bir yerel değişkene atar.while
ifadesi, koşulu doğru olduğu sürece o kod blokunu çalıştırır.try
ifadesi, eklenmiş kod blokundan dolayı oluşan hataları yakalar ve except maddeleriyle; ayrıca finally blokundaki temizleme kodunun blok nasıl sonlanırsa sonlansın çalıştırılmasını sağlar.class
ifadesi, bir kod blokunu çalıştırır ve onun yerel adalanını bir sınıfa atar, bu sayede o sınıf Nesne Yönelimli Programlamada kullanılabilir.def
ifadesi ile fonksiyon tanımlanır.with
ifadesi, bir kod blokunu bir içerik yöneticisine hapseder (örneğin bir kod bloku çalışıtırılmadan önce bir kilit edinir ve sonrasında bu kilidi çözer)pass
ifadesi bir NOP görevi görür ve geçici kod bloku yerine kullanılabilir.print
ifadesi bir ekrana yazdırma görevi görür. Bu ifade Python 3 sürümüyle birlikteprint()
fonksiyonu ile değiştirildi.
Her ifadenin kendi sözdizimi vardır, örneğin def
ifadesi diğer ifadelerin genelinin aksine blokunu anında çalıştırmaz.
Metotlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Nesneler üzerindeki metotlar nesnenin sınıfına eklenmiş fonksiyonlardır; örnek.metod(değişken)
sözdizimi, normal metot ve fonksiyonlar için Sınıf.metod(örnek, değişken)
ifadesi için bir sözdizimsel şekerdir. Python metotlarının örnek verisine ulaşmaları için açık self
parametresine sahip olmaları gerekir. Bu durum Java, C++, Ruby gibi bazı diğer nesne tabanlı programlama diliyle farklılık gösterir.
Standart kütüphane[değiştir | kaynağı değiştir]
Python'un çok büyük bir standart kütüphanesi vardır. Bu, dilin artı özelliklerinden biri olarak kabul edilir.
Örnekler[değiştir | kaynağı değiştir]
Python 3 ve üstü sürümler için uygundur.
Merhaba dünya[değiştir | kaynağı değiştir]
1 # -*- coding: utf-8 -*-
2 print("Merhaba Dünya")
Yorum satırları[değiştir | kaynağı değiştir]
1 #Tek satırlık bir python yorumu
1 """Bu çok satırlı
2 bir python
3 yorumu"""
Girdi alma ve ekrana basma[değiştir | kaynağı değiştir]
1 veri = input('Bir veri giriniz:')
2 print(veri)
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Deily, Ned (2017-10-03). "Python 3.6.3 is now available". The Python Core Developers. 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20171004190452/http://blog.python.org/2017/10/python-363-is-now-available.html.
- ^ Peterson, Benjamin (2017-09-16). "Python 2.7.14 released". The Python Core Developers. 29 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20171029132356/http://blog.python.org/2017/09/python-2714-released.html.
- ^ http://blog.python.org/2017/10/python-370a2-now-available-for-testing.html
- ^ https://docs.python.org/3/faq/general.html
- ^ http://python-history.blogspot.com/
- ^ http://belgeler.istihza.com/
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Python programlama dili resmi sitesi (İngilizce)
- www.learningpython.com (İngilizce)