Püritenlik

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Puriten sayfasından yönlendirildi)
Ünlü Püritenlerin galerisi: Thomas Gouge, William Bridge, Thomas Manton, John Flavel, Thomas Goodwin, Stephen Charnock, William Bates, John Owen, John Howe, Richard Baxter

Püriten, 16. ve 17. yüzyıllarda I. Elizabeth'in İngiliz Kilisesi'nde başlattığı reformist harekete karşı çıkan, kendisini "saflığı" aramak olarak tanımlayan bir Protestan doktrin ve ibadet şeklidir. Püritenler İngiliz kilisesi ile uyum sağlayamadıklarından, Amerika'ya ilk göç hareketinde yer alırlar ve Amerika'da New England yerleşim yerini kurarlar.

Salem cadı mahkemelerini icra edenler püritenlerdir.

Thomas Hobbes, Oxford Üniversitesi'nde okurken Püriten bir tutum ile yetişmiştir.

Ayrıca Harvard Üniversitesi'ni Püritenler kurmuşlardır.

Protestan teolojide, özellikle de Kalvinist kollarında, daha “püriten” bir ahlak vardır ve bu ahlak anlayışında, denebilirse dünyanın tamamı bir manastıra dönüşür. Ancak bu ahlak, mükâfatın ve cezanın bu dünyada, kişinin çalışması karşılığı verileceğine yaslanır.Kişinin bu dünyadaki hayatının Tanrı tarafından ondan beklenen bir “çağrı” olarak kavrandığına ve bütün hayatının bu çağrıya karşılık gelen bir “ödev” ile yükümlü olduğuna inanan Protestanlar, bir tür kaderin önceden belirlendiği bir ruh haliyle yaşarlar. Kimse kurtuluşa ereceğinden ve çağrıya kurtuluş için gerekli ödevleri yaparak karşılık verip veremediğinden emin değildir. Bu ibadet şeklinde kişi başka birisinin yaşamdan haz almasına kötü gözle bakar. Amaçsız yapılan eğlencenin zaman israfı olduğunu, eğer çocuk sahibi olmak isteniyorsa insanlar birbiri ile cinsel ilişkiye girmesi gerektiğini, eğer ahlak ile ilgili bir ders alınabilecek ise film seyredilmesi gerektiği gibi katı ve çerçevesi kalın bir dünya görüşüdür.