İçeriğe atla

Proton AG

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Proton AG, gizllilik odaklı çevrim içi hizmetler ve yazılım sunan İsviçreli teknoloji şirketidir. Şirketin çoğunluğu kâr amacı gütmeyen "Proton Foundation" adlı vakfa aittir.[1]

Mayıs 2022'de, Proton, görselleri, kullanıcı arayüzünü ve bütün ürünlerin logolarını uygun bir tasarım sağlamak için güncellemiştir ve bireysel tekli ürün planlarını tutarak "Proton Unlimited" adlı bütün Proton hizmetlerini içeren aylık $9.99 ücretli yeni bir abonelik planı başlatmıştır.[2]

Proton Mail, CERN'de tanışmış bilim insanı bir grup tarafından bir yıllık kitle fonlaması ardından uçtan uca şifrelenmiş e-posta hizmeti olarak 16 Mayıs 2014'te kamuya açık beta şeklinde yayımlandı.[3][4][5] Proton Mail 2.0, açık kaynak ön-uç istemcileri ve yeniden yazılmış kod tabanı ile 14 Ağustos 2015'te yayımlandı.[6]

18 Temmuz 2024'te Proton, Proton Mail için özel bir YZ (Yapay Zeka) yazım asistanını duyurdu. Scribe, yazabilir, yazım hatalarını denetleyebilir, kısaltabilir veya e-postalara resmiyet kazandırabilir. Kullanıcılar YZ Asistanını kendi cihazlarında yerel olarak veya Proton'un sunucuları aracılığıyla çalıştırabilir. 2024 itibarıyla Proton Scribe yalnızca Proton Visionary, Family, Duo ve Lifetime Abonelik Planları dahilinde kullanılabilir. Proton Business kullanıcıları, mevcut iş aboneliklerine ücretli bir eklenti olarak Proton Scribe ekleyebilir.[7][8]

Bir yıllık kitle fonlamasının ardından, Proton Mail, 22 Mayıs 2017'de güvenli bir VPN hizmet sağlayıcısı olarak duyuruldu.[9]

Proton VPN'nin log (geçmiş kaydı) tutmama politikası vardır, İsviçre temellidir ve DNS ile WebRTC IP adresi sızıntısı önleme gibi özellikleri mevcuttur. Proton VPN, "clearnet" ve mobil uygulaması aracılığıyla çevrim içi olarak erişilebilir.[10]

21 Ocak 2020'de, Proton, bağımsız güvenlik uzmanlarının analiz edebilmesi için Proton VPN'nin açık kaynak olacağını duyurdu ve bunu yapan ilk VPN hizmeti oldu. Eş zamanlı olarak bağımsız güvenlik denetimi yapıldığını duyurdu.[11][12]

1 Mayıs 2020'de, Proton VPN, 50 farklı ülkede toplam 809 sunucusu olduğunu ve bunların hem sahibi olduğunu hem de kendisi tarafından işletildiğini rapor etti.[9][13]

19 Şubat 2025 itibarıyla, şirketin 117 ülkede bulunan toplam 11.496 sunucusu mevcuttur, tüm yeni ve önceden var olan sunucular Proton'a ait olup kendisi tarafından işletilmektedir.[9]

Proton Calendar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Proton Calendar, tamamen şifrelenmiş bir takvim uygulamasıdır.[14]

Proton Drive, 2020'deki beta denemelerinden sonra, Eylül 2022'de başlatılmış olan uçtan uca şifreleme özelliğine sahip bulut depolama hizmetidir.[15]

SimpleLogin logo

SimpleLogin, kullanıcıların gizliliklerini çevrim içi olarak korumak ve gelen kutusunu spam ile kimlik avı saldırılarından (phishing) korumak için takma e -posta adlarını kullanmalarını sağlayan açık kaynaklı bir takma e -posta adı hizmetidir.

SimpleLogin ayrıca Web, mobil uygulama ve tarayıcı uzantıları dahil olmak üzere çeşitli platformlarda PGP şifrelemesi ve iki adımlı kimlik doğrulama gibi ek güvenlik özellikleri sunmaktadır.

SimpleLogin, 2022'nin başlarında Proton tarafından satın alındıktan sonra Proton Mail, Proton Pass ve tüm ekosisteme entegre edilerek Proton topluluğunun SimpleLogin ile e-posta adreslerini gizlemelerine olanak tanıdı.

20 Nisan 2023'te halka açık beta olarak duyuruldu,[16] Proton Pass, bulut tabanlı ve uçtan uca şifrelemeli parola yöneticisi çözümüdür.

28 Haziran 2023 itibarıyla bütün Proton kullanıcıları tarafından kullanılabilir.[17]

Ayrıca, kullanıcıların SimpleLogin aracılığıyla takma e-posta adları oluşturmasına olanak tanır, ancak SimpleLogin yerine kendi alan adlarını kullanır.

Standard Notes/Proton Docs

[değiştir | kaynağı değiştir]

Standard Notes, uçtan uca şifreleme özelliğine sahip not alma uygulamasıdır ve 10 Nisan 2024'te Proton tarafından satın alındığı duyurulmuştur.[18][19]

Standard Notes'u hazırlayan ekip Proton ile birlikte çalıştı ve Proton Docs adlı bir belge alma hizmeti yayınladı.[19]

Proton Wallet, başka hiç kimsenin cüzdan şifreleme anahtarlarına erişememesini sağlamak için uçtan uca şifreleme özelliğine sahip açık kaynaklı bir kripto para cüzdanıdır.[20]

Konum ve güvenlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Proton Mail ve Proton VPN, İsviçre temellidir ve İsviçre gizlilik kanunlarına tabidir.[9]

Proton AG, 2021 yılında Fransız yetkililer tarafından aranan bir iklim aktivistinin durumunda olduğu gibi, talep İsviçre yasalarına göre geçerliyse, Proton kullanıcılarının kimliklerinin belirlenmesine yardımcı olmak için kolluk kuvvetlerinin taleplerine uymaktadır.[21]

Proton AG, 2023 yılında 5971 talebe uyduğunu ve kullanıcı bilgilerine yönelik 6378 talepten 407'sine itiraz ettiğini belirtmiştir.[22]

Ürünle ilgili veriler genellikle uçtan uca şifrelenir veya saklanmazken istemci IP adresleri (günlük kaydı etkinleştirildiyse) veya kurtarma e-postası gibi belirli hesap bilgileri geçerli bir mahkeme emriyle yetkililere iletilebilir.[23]

Veri merkezleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Proton Mail veri merkezinin mimarisi

Proton Mail, üçüncü bir taraf kullanmaktan kaçınmak için kendi sunucu donanımı ve ağı vardır ve bu sistemi işletir.

Yedek olarak biri Lozan'da diğeri Attinghausen'de (1.000 metre (3.300 ft) granit kayanın altındaki eski K7 askeri sığınağında) olmak üzere iki veri merkezi bulundurmaktadır.[24][25][26]

Her veri merkezinde web, posta ve SQL sunucuları arasında yük dengeleme, yedekli güç kaynağı, tam disk şifrelemeli sabit diskler ve Linux ile diğer açık kaynaklı yazılımların özel kullanımı kullanılmaktadır.[27]

Aralık 2014'te Proton Mail, çevresindeki İnternet altyapısı üzerinde daha doğrudan kontrol sahibi olmak amacıyla RIPE NCC'ye katıldı.[28]

Proton, Aralık 2024 itibarıyla İsviçre, Almanya ve Norveç'te veri merkezleri işletmektedir.[29]

Proton'un merkezi konumu: Plan-les-Ouates, Cenevre, İsviçre.[23][30][31]

Haziran 2024'ten bu yana, Proton AG'nin hakim hissedarı kâr amacı gütmeyen "Proton Foundation"'dur.[32][33]

Haziran 2024'te Proton Foundation mütevelli heyeti üyeleri Andy Yen, Antonio Gambardella, Carissa Véliz, Tim Berners-Lee ve Dingchao Lu oldu.[34]

Proton AG başlangıçta kitle fonlaması yoluyla finanse edildi ve şimdi ücretli aboneliği ile finanse edilmektedir.[35]

Şirket kısmen FONGIT (Fondation Genevoise pour l'Innovation Technologique) ve Avrupa Komisyonu tarafından finanse edilmiştir.[36][30][31][37][38]

Mart 2021'de Proton, Charles Rivers Ventures'ın elindeki hisselerin FONGIT'e devredildiğini doğruladı.[39]

Satın alımlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Nisan 2022'de Proton, Fransız takma e-posta adı girişimi SimpleLogin'i satın aldı.[40][41][42]

Proton, SimpleLogin'in bağımsız bir hizmet olarak çalışmaya devam edeceğini ve SimpleLogin ekibinin yeni özellikler ve işlevler eklemeye devam edeceğini belirtti.[41]

12 Nisan 2024'te Proton, not alma uygulaması Standard Notes'u satın aldı[18]

  1. ^ online, heise (17 Haziran 2024). "Proton: Swiss VPN and mail provider becomes a foundation". Security (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Haziran 2025. 
  2. ^ Khalili, Joel (25 Mayıs 2022). "Proton Mail rebrands as Proton: VPN, email, calendar, cloud storage and password manager now available under one bundle". TechRadar. 23 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2022. 
  3. ^ "ProtonMail, the Easy-to-Use Encrypted Email Service, Opens Up to the Public". VICE. 17 Mart 2016. 
  4. ^ O'Luanaigh, Cian (23 Mayıs 2014). "CERN inspires entrepreneurs for email encryption". CERN. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2020. 
  5. ^ "About Proton". Proton (İngilizce). 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  6. ^ Admin (13 Ağustos 2015). "ProtonMail goes Open Source with version 2.0". ProtonMail Blog (İngilizce). 21 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Introducing Proton Scribe, a private writing assistant that writes and proofreads emails for you". Proton (İngilizce). 18 Temmuz 2024. 20 Temmuz 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. 
  8. ^ "Get started with the Proton Scribe writing assistant". Proton (İngilizce). Erişim tarihi: 8 Aralık 2024. 
  9. ^ a b c d "ProtonVPN - About Us". ProtonVPN (İngilizce). 13 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  10. ^ "Tor encrypted email, file storage, calendar, and more". Proton (İngilizce). 9 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2023. 
  11. ^ Osborne, Charlie. "ProtonVPN apps handed to open source community in transparency push". ZDNet (İngilizce). 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  12. ^ "ProtonVPN goes open source to build trust". BetaNews (İngilizce). 21 Ocak 2020. 25 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  13. ^ May 2020, Mike Williams 21. "ProtonVPN review". TechRadar (İngilizce). 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2020. 
  14. ^ Schiffer, Zoe (1 Ocak 2020). "ProtonMail just added an encrypted calendar to its encrypted Gmail competitor". The Verge (İngilizce). 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020. 
  15. ^ Vonau, Manuel (23 Eylül 2022). "Proton Drive wants to be your Google Drive alternative with privacy built-in". Android Police (İngilizce). 29 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022. 
  16. ^ "Proton Pass is now in beta". Proton (İngilizce). 20 Nisan 2023. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  17. ^ "Introducing Proton Pass – Protecting your passwords and online identity". Proton (İngilizce). 28 Haziran 2023. 6 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2023. 
  18. ^ a b "Standard Notes is Now a Part of Proton Privacy-Focused Offerings: Is it Good or Bad?". It's FOSS News (İngilizce). 12 Nisan 2024. 31 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2024. 
  19. ^ a b Vijay, Anant (3 Temmuz 2024). "Introducing Docs in Proton Drive – Collaborative document editing that's actually private". Proton (İngilizce). 13 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2025. 
  20. ^ "Proton Wallet: A secure, self-custodial Bitcoin wallet". Proton (İngilizce). Erişim tarihi: 4 Ağustos 2024. 
  21. ^ "ProtonMail under fire after giving authorities an activist's IP address". Engadget. 6 Eylül 2021. 22 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2024. 
  22. ^ "Transparency report". Proton (İngilizce). 25 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2025. 
  23. ^ a b "Privacy policy". Proton (İngilizce). 5 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024. 
  24. ^ "Proton Mail Security". Proton Mail Security. 31 Ocak 2016. 11 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  25. ^ Patterson, Dan (13 Kasım 2015). "Exclusive: Inside the ProtonMail siege: how two small companies fought off one of Europe's largest DDoS attacks". TechRepublic. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2016. 
  26. ^ "Im geheimen Datenbunker von Attinghausen". Schweiz aktuell (video) (Almanca). SRF. 5 Eylül 2012. 8 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2017. 
  27. ^ Yen, Andy (17 Aralık 2014). "Infrastructure Upgrades". Proton Blog. 28 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2015. 
  28. ^ Yen, Andy (17 Aralık 2014). "ProtonMail joins Réseaux IP Européens (RIPE NCC)". Proton Blog. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2015. 
  29. ^ "Proton Mail's world-class reliability is now backed by a 99.95% service level agreement (SLA)". Proton (İngilizce). 18 Ekim 2018. 
  30. ^ a b "Why Protonmail is in Switzerland? An Analysis of Swiss Privacy Laws". Proton Blog (İngilizce). 19 Mayıs 2014. 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2022. 
  31. ^ a b "Proton's CEO Wanted to Fight Dictatorships. Now He's Fighting Big Tech Too". Time (İngilizce). 17 Mayıs 2022. 16 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi28 Mayıs 2022. 
  32. ^ Sawers, Paul (17 Haziran 2024). "Privacy app maker Proton transitions to nonprofit foundation structure". TechCrunch (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Haziran 2025. 
  33. ^ Andy Sansom (18 Haziran 2024). "Leading privacy firm launches foundation and goes non-profit". Tom's Guide (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Haziran 2025. 
  34. ^ "The Proton Foundation". 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2025. 
  35. ^ Andy Yen (8 Mart 2019). "We have been awarded €2 million from the EU to further develop the Proton ecosystem". ProtonMail Blog (İngilizce). 6 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2020. 
  36. ^ Team, Proton (18 Mart 2015). "ProtonMail Raises $2M USD to Take Encrypted Communications Mainstream". ProtonMail Blog (İngilizce). 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2020. 
  37. ^ "About Us". Fongit (İngilizce). 1 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2020. 
  38. ^ European Commission. "CORDIS European Commission". ProtonSuite Project H2020. 4 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2025. 
  39. ^ "CRV divestment and partnering with the community". ProtonMail (İngilizce). 26 Mart 2021. 7 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2021. 
  40. ^ Lomas, Natasha (8 Nisan 2022). "ProtonMail buys email alias startup SimpleLogin". TechCrunch (İngilizce). Erişim tarihi: 26 Mayıs 2022. 
  41. ^ a b "Proton and SimpleLogin are joining forces". Proton. 8 Nisan 2022. 3 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2022. 
  42. ^ "SimpleLogin | About" (İngilizce). 1 Ocak 2023. 16 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2025.