Priştineli Kadri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hoxha Kadri Prishtina
Doğum1878
Priştine, Kosova Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm1925
İşkodra, Arnavutluk
MilliyetOsmanlı İmparatorluğu, Arnavut
MeslekAvukat, siyasetcı
Tanınma nedeniKosova Ulusal Savunma Komitesi
İmza

Hoxha Kadri olarak da adlandırılan Kadri Priştine (1878-1925), 1920'li yıların başında Arnavut siyasi figürü idi.[1]

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Priştine Osmanlı İmparatorluğu'nun Kosova Vilayeti'ndeki Priştine'de doğdu . İlk çalışmalarını kendi şehrinde Türk dilinde yaptı, daha sonra Üsküp "Dar ul-Mualimin" okulunda okudu. Istanbul'da hukuk ve eğitim okudu, ilk önce "Darüttedris" Özel Pegagogik Okullarında, sonra da "Fatih" Medresesinde. 4 Şubat 1902'de Genç Türkler hareketine katılmaya başladı. 1904 yılında tartışmalı "Fitret ül-İslam" makalenin Syrja Bey Vlora tarafından yazıldığını Osmanlı makamlara bildirmek istemediği için tutuklandı. Yedikule Zindanlarında dört yıl geçirdi ve kangren yüzünden bacağını kaybetti. Serbest bırakıldıktan sonra avukat olarak Tokat'ta staj yaptı. 1908'deki Jön Türk Devrimi başladığında zulmü sona erdi ve çalışmalarını bitirmek için Samsun'a gönderildi. 1911'de hukuk profesörü oldu ve 1913'te İstanbul Bankası'nda çalışmak üzere tayin edildi. Daha sonra Türkiye'den kovuldu.[2]

I. Dünya Savaşı sırasında Arnavutluk'un kuzeybatısındaki İşkodra kasabasında görev yaptı. Orada milliyetçi bir programla "Komiteti i Fshehtë" (Gizli Komite) adında bir örgüt kurdu. Kosova Ulusal Savunma Komitesi'nin kurucularından biriydi. Vekili Hysni Curri idi ve Bedri Pejani Komite sekreteri olarak görev yaptı.[3]

Lushnjë Kongresi’nin ardından kurulan Arnavutluk hükûmetinin Adalet Bakanı olarak atandı. 1921'de Arnavutluk Parlamentosu'nun Başkan Vekilliği olarak röl aldı. Aralık 1921'de yine Priştineli Hasan Bey'in kısa ömürlü hükûmetinin Adalet Bakanı olarak atandı.

1921'de Priştine'nin yazıları Shkodër'de basınlan Udha e së Vërtetës (Gerçeğin Yolu) gazetesinde yayınlandı.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Robert Elsie (2010), Historical Dictionary of Albania, Historical Dictionaries of Europe, 75 (2 bas.), Scarecrow Press, s. 371, ISBN 978-0810861886, 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 13 Nisan 2019 
  2. ^ Robert Elsie (2010). Historical Dictionary of Kosovo. Historical Dictionaries of Europe. 79 (2 bas.). Scarecrow Press. ss. 148-149. ISBN 978-0810872318. 
  3. ^ Ballafaqime politike në Shqipëri (1897-1942): kujtime dhe vlerësime historike, 2000, Ai, si hoxhë dhe si shqiptar me origjinë kosovare (Prishtinë), ka qënë i pazëvëndësueshëm për atë situatë. E ka përfaqësuar pranë të huajve me dinjitet Komitetin dhe i ka zbatuar me aftësi vendimet e tij. Memorandumet, protestat e panumurta, drejtuar Konferencës së Paqës dhe qeverive të huaja rreth të drejtave kombëtare e të Kosovës irredente, me anë të Kryqit të Kuq Amerikan, e pjesërisht me anë të kolonelit francez, të gjitha këto kanë dalë nga dora e Hoxhës dhe ishin të përkthyera në frëngjishte nga dora e Bedri Pejës.