Posta ve Telgraf Nezâreti

Posta ve Telgraf Nezâreti
	; Gününümüzde Büyük Postane adıyla anılan; İstanbul'un Sirkeci semtindeki Nezâret binası
Genel bilgiler
Kuruluş tarihi	1871; 1911
Önceki kurumlar	Posta Nezâreti (1840-1871); Telgraf Nezâreti (1855-1871);
Kapanış tarihi	1908; 1919
Sonraki kurum	Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi;
Türü	Bakanlık
Bağlılığı	Sadaret
Adres	Sirkeci, İstanbul, Osmanlı Devleti

Sayfanın 5 Aralık 2016 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

Posta ve Telgraf Nazırlığı Son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde posta ve telgraf hizmetlerini yürütmekle sorumlu bakanlıktı. Kuruluşun merkezi İstanbul'da, günümüzde Büyük Postane olarak anılan Sirkeci'deki yapıydı.

Nazırlığın kökeni 23 Ekim 1840 tarihinde kurulan Posta Nezaretine kadar uzanır. 1855 yılında bu nazırlıktan ayrı olarak bir de Telgraf Nezareti kuruldu. 1871 yılında bu iki nezaretin birleştirilmesiyle Posta ve Telgraf Nazırlığı son şekline ulaştı. 19 Haziran 1882'de yayımlanan Posta Nizamnamesi'yle kuruluşun çalışma ilkeleri belirlendi. II. Abdülhamid döneminde (1876-1909) sansür uygulaması gereğince nezaret Avrupa'dan Jön Türklerce gönderilen yayınların yurda girmesini engellemeye çalıştı. Posta ve Telgraf nazırlığına genellikle Müslüman olmayan yöneticiler atandı. 1905 yılında inşaatına başlanan ve Mimar Vedat Tek'in tasarladığı nazırlık binası 1909 yılında hizmete girdi. II. Meşrutiyet'in ilanından (1908) sonra nezaretin yerine Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi oluşturularak Maliye Nezareti'ne bağlandı. Kurum 1911'de yeniden nezarete (bakanlık) dönüştürüldü, başına da Talat Paşa getirildi. Onunla birlikte posta nazırları da hükümette yer almaya başladılar. Nezaret 1919'da ikinci kez genel müdürlük oldu, başına da Refik Halid (Karay) getirildi.

İstanbul içinde, Liannos Şehir Postası tarafından kullanılan pullar

Osmanlı Posta ve Telgraf Müdüriyet-i Umumiyesi saltanatın kaldırılmasına (1922) değin varlığını sürdürdü. 1922'de Ankara ve İstanbul hükümetlerinin posta örgütlenmeleri tek bir genel müdürlükte birleştirildi.

Nazırların listesi

Osmanlı Posta ve Telgraf Nazırları listesi Osmanlı Devleti döneminde Posta ve Telgraf hizmetlerinden en yüksek derecede sorumlu devlet görevlilerinin listesidir^[1].