Portekiz mutfağı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Portekiz mutfağı
Portekiz mutfağından bir lezzet olan Amêijoas à Bulhão Pato
Ülke(ler)  Portekiz

Portekiz mutfağı Portekiz'de Portekiz İmparatorluğu'nun etkisiyle gelişen ve[1] zeytingyağı bazlı bir Akdeniz mutfağıdır.[2] Portekiz mutfağında görülen diğer etkilerin arasında sınır bir şekilde Kelt mutfağı[3][4] ve Fransız mutfağı bulunur.

Portekiz mutfağındaki Portekiz İmparatorluğu'nun etkisi, özellikle kullanılan çok çeşitli baharatlarda görülür. Bu baharatların arasında piri piri (küçük, ateşli kırmızı biber), beyaz biber, karabiber, kırmızı biber, karanfil, yenibahar, kimyon ve hindistan cevizi,tarçın, vanilya, kakule, anason ve karanfil bulunur.[5][6][7] Portekiz mutfağı, aynı zamandda Galiçya mutfağı birçok geleneği ve özelliği paylaşır.[8]

Broa muhtemelen Suebi tarafından brauþ (ekmek) olarak tanıtıldı

Yemekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir tigela kasesinde servis edilen geleneksel caldo verde
Pastéis de bacalhau (kelimenin tam anlamıyla "morina balığı hamur işleri")
Amêijoas à Bulhão Pato (Bulhão Pato istiridye)
Portekiz'de ızgara sardalya
Et çeşitliliğiyle Cozido à portuguesa
Alheiras sepet ekranı, Mirandela
Dosya:Chicken Piripiri,26 Temmuz 2015 (6).JPG
Portekizli Tavuk Piri Piri (Frango assado)
Brassica oleracea – Portekiz'de couve-galega olarak bilinen viridis

Çorbalar ve güveçler[değiştir | kaynağı değiştir]

Et ve kümes hayvanları[değiştir | kaynağı değiştir]

Şarküteri[değiştir | kaynağı değiştir]

Alheira, geleneksel olarak patates kızartması ve kızarmış yumurta ile servis edilen sarımsı bir sosistir.[9] Sosisin kökeni, 15. yüzyılın sonlarında Portekiz Kralı Manuel'in Portekiz'de yaşayan tüm Yahudilerin Hristiyanlığa dönmelerini veya ülkeyi terk etmelerini emretmesine dayanır. Büyük çoğunluğu din değiştirmeyi reddeden Portekizli Yahudiler, kendilerini Portekiz'den güvenli bir limana taşıyacak hiçbir gemi bulamadığı için zorunlu toplu vaftiz için kiliselere sürüldüler. Portekizli otoriteler, Yahudilerin bir kısmının dinlerini gizlice sürdürdüklerine inandıkları için, Portekiz Engizisyonu zamanında özellikle insanların domuz eti yiyip yemediklerini bir ayırtıcı test olarak kullanmaya başladılar. Buna karşı ülkede kalan ve Yahudilik'i bırakmak istemeyenler, domuz etinden yapılmış gibi bir görünüm verecek, ancak sadece ağır baharatlı et ve tavuk içeren bir tür sosis olan Alheira'yı tasarladılar.[10][11]

Meyveler, kuruyemişler ve meyveler[değiştir | kaynağı değiştir]

Yeni Dünya'dan patateslerin gelmesinden önce ülkede kestane (Castanea sativa) temel malzeme olarak yaygın bir şekilde kullanılıyordu. Günümüzde, Portekiz'de bir sürü kestane yemekleri, tatlıları ve kompostoları yeniden yapılmaya başlanmıştır.[12][13]

Ülkede kullanılan meyveler arasında[14] elma,[15] sofralık üzüm, erik, şeftali, kiraz, vişne,[16] kavun, karpuz, narenciye, incir,[17] nar, kayısı, ceviz gibi diğer mevsim meyveleri, sert kabuklu meyveler ve meyveler, çam fıstığı, badem, fındık, çilek, ahududu, böğürtlen, frenk üzümü ve yaban mersini[18][19] bulunur. Bu meyve doğal olarak tüketilir veya tatlı, marmelat, komposto, jöle ve likör olarak kullanılır.[20][21]

Peynir[değiştir | kaynağı değiştir]

Portekiz peynirlerinden bir tabak

Tatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

İçecekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Galão

Alkolsüz içecekler[değiştir | kaynağı değiştir]

Şaraplar ve biralar[değiştir | kaynağı değiştir]

Hamur işleri ve tatlılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Portekiz tatlılarının Batı mutfaklarının gelişiminde büyük etkisi oldu. Marmelat, karamel, melas ve şeker gibi pek çok kelime Portekizce kökenlidir.

Portekiz pastalarının arasında en ünlüsü pastéis de natadır. 19. yüzyılda aynı adlı Lizbon ilçesinin (Pastéis de Belém) adını almıştır.[22]

Geleneksel olarak ülkedeki tipik hamur işlerinin çoğu Orta Çağ manastırlarında rahibeler ve rahipler tarafından gelirlerini attırmak için satıldı. Bu yüzden bu tatlıların isimleri genellikle manastır hayatıyla ilgilidir. Bu tatlıların arasındda barriga de freira (''rahibenin göbeği''), papos d'anjo (''meleğin çift çenesi'') ve toucinho do céu (''cennetten pastırma'') bulunu. Bu nedenle, Portekiz tatlı tarifleri doçaria conventual veya receitas monásticas (''manastır tarifleri'') olarak adlandırılır.[23][24]

  • Pastéis de Nata ve Lizbon'daki bir dükkânda diğer tatlılar

    Pastéis de Nata ve Lizbon'daki bir dükkânda diğer tatlılar

  • Tigelada ve Queijada de Requeijão

    Tigelada ve Queijada de Requeijão

  • Pão-de-Ló

    Pão-de-Ló

  • Rabanadas, tipik Noel tatlısı

    Rabanadas, tipik Noel tatlısı

  • Leite-creme (Portekiz Crème brûlée)

    Leite-creme (Portekiz Crème brûlée)

  • Arroz Doce (Sütlaç)

    Arroz Doce (Sütlaç)

  • Bola de Berlim, bir tür (Berliner)

    Bola de Berlim, bir tür (Berliner)

  • Salame de Chocolate (Çikolatalı salam)

    Salame de Chocolate (Çikolatalı salam)

Dünya mutfağına etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

Portekiz mutfağının eski Portekiz İmparatorluğu'nun gücü nediyle birçok mutfakta görülür. Özellikle Brezilya mutfağında Portekiz etkileri, feijoada ve caldeirada (balık yahnisi) Brezilya mutfağında güçlü bir şekilde belirgindir. Portekiz mutfağından etkilenen diğer mutfaklar arasında Japon mutfağı, Makao mutfağı, Goa ve Kerala mutfağı öne çıkar.

1543'te Portekiz İmparatorluğu'nun ticaret gemileri Japonya'ya ulaştığında orada lüks bir mal olarak değerlendirilen rafine şekeri Japon piyasasına sürdü. Japon lordları Portekiz şekerlemelerini o kadar çok sevdiler ki, artık geleneksel Japon şekerlemeleri olan konpeitō (şekerleme), kasutera (sünger kek) ve keiran somen'de (Portekizce "fios de ovos "[25] Nanban-gashi veya "Yeni-Stil Wagashi" adı altında ülkede tüketilmeye başlandı.

Çay ve evlendikten sonra 1660'larda İngiltere'de moda yapıldığı King Charles II Portekizli prenses için Bragançalı Catherine onu orijinal olarak kolonisinden çay için sevme getirdi (Catarina De Bragança'da), Makao mahkemeye.[26] Catherine, Kral Charles'a katılmak için kuzeye taşındığında, kişisel eşyalarının bir[27] parçası olarak gevşek yapraklı çay paketlediği söylenir; o da muhtemelen çeyizinin bir parçası olacaktı.[28]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Livro de Cozinha da Infanta D. Maria de Portugal". Livro de Cozinha da Infanta D. Maria de Portugal. 24 Mart 2012. 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Why Portuguese Influence Is the Next Food Trend in Europe | host". host.fieramilano.it. 16 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ International Cuisine. Cengage Learning. 26 Ağustos 2008. ISBN 978-1111799700. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021 – Google Books vasıtasıyla. 
  4. ^ "Portugal's Past Can Be Seen In Its Cuisine". 7 Temmuz 2017. 17 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Verbete "broa" no dicionario Priberam 13 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Portekizce).
  6. ^ "Broa". Faro de Vigo (İspanyolca). 21 Nisan 2014. 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  7. ^ "Pão e Produtos de Panificação". Produtos Tradicionais Portugueses. 12 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Cociña Galega Tradicional". O Concello de Lalín. 23 Temmuz 2020. 29 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Guia Enchidos Portugueses". 21 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Alheira de Barroso-Montalegre in the DOOR 24 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Data Base of the European Union.
  11. ^ Alheira de Vinhais in the DOOR 24 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Data Base of the European Union.
  12. ^ Soares. ""Um doce e nutritivo fruto: a castanha na história da alimentação e da gastronomia portuguesas"Mesas luso-brasileiras: alimentação, saúde & cultura". In Carmen Soares, Cilene Gomes Ribeiro (Eds.), Mesas Luso-brasileiras: Alimentação, Saúde & Cultura. Vol. 2. Série DIAITA: Scripta & Realia, Imprensa da Universidade de Coimbra, Coimbra, 103-176. 1 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021 – www.academia.edu vasıtasıyla. 
  13. ^ "Centro de Interpretação Vivo do Castanheiro e da Castanha de Aguiar da Beira (CIVCC AB)". www.cm-aguiardabeira.pt. 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "As variedades regionais de pereiras" (PDF). Instituto Nacional de Investigação Agrária e Veterinária. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  15. ^ "Recuperar as variedades tradicionais de fruta portuguesa". Vida Rural. 10 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  16. ^ "Ginja de Óbidos e Alcobaça". European Commission Agriculture and Rural Development. 15 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  17. ^ "Figo Seco de Torres Novas". Produtos Tradicionais Portugueses. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  18. ^ "Desde 2012 a produção de mirtilos cresceu 700% em Portugal". Agronegocios. 17 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  19. ^ "Portugal destaca-se pela qualidade do mirtilo". Agrotec. 18 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  20. ^ Portugal Com Gosto. Mauad Editora. 8 Temmuz 2012. ISBN 9788574784885. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  21. ^ Bens de hereges: inquisição e cultura material. Coimbra University Press. Eylül 2012. ISBN 9789892603070. 21 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  22. ^ "Séc. XVI" (Portekizce). Lisbon, Portugal: IGESPAR-Instituto de Gestão do Património Arquitectónico e Arqueológico. 2011. 30 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2011. 
  23. ^ "Sabores e segredos: receituários conventuais portugueses da Época Moderna" (PDF). digitalis-dsp.uc.pt. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2020. 
  24. ^ Alves. "Saberes e Sabores: Memórias da Doçaria Conventual de Coimbra". 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021 – www.academia.edu vasıtasıyla. 
  25. ^ "Wagashi: Angel Hair Keiran Somen (Fios de Ovos)". kyotofoodie.com. 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2020. 
  26. ^ "The True Story Behind England's Tea Obsession". bbc.com. 28 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "Here's to the Queen who gave us a name". nytimes.com. 21 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ "Catherine of Braganza". 7 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Portekiz_mutfağı&oldid=27872366" sayfasından alınmıştır