Porsuk (Muhammed Tapar'ın generali)
Porsuk | |
---|---|
Ölüm | 1116 |
Bağlılığı | Büyük Selçuklu İmparatorluğu |
Ailesi | |
Babası | Porsuk |
Porsuk bin Porsuk ya da Bursuk bin Bursuk olarak da bilinir (ö. 1116 ya da 1117), Hamedan emiri.
Genel
[değiştir | kaynağı değiştir]Emir ve kendisiyle aynı ismi taşıyan Porsuk'un oğludur.[1] Selçuklu Sultanı Muhammed Tapar'a hizmet etmiştir.[2] Hamedan emiri olarak, 1110larda Haçlı devletlerine karşı gerçekleşen seferlere katılmıştır.[2] Mardin'de bulunan Artuklu Beyliği hükümdarı İlgazi Bey, Sultan'ın ordusunun yüksek komutanı Aksungur el-Porsuki'yi 1114 yılının sonlarında mağlup etti.[3][4] Muhammed Tapar, Porsuk'u Aksungur'un yerine atadı ve ayrıca onu Haçlılara (ya da Franklar) karşı cihat ile görevlendirdi.[2][3] Musul ve Yukarı Mezopotamya'da yeni birlikleri topladıktan sonra, Porsuk 1115 yılının başlarında Suriye'yi ele geçirdi.[4][5][6] Kısa bir süre Urfa'yı kuşattıktan sonra, askerî harekâtının üssünü kurmak istediği Halep'e yürüdü.[4][5] Halep'in hadım emiri Lulu, Porsuk karşısında yardım arayışıyla İlgazi Bey ile Şam atabegi Tuğtekin'e elçiler yolladı.[5] İlgazi Bey ve Tuğtekin, Antakya Prensliği'nde naip olan Ruggero di Salerno'ya yanaştılar ve kısa bir süre sonra Ruggero diğer Haçlı devletlerinin liderleri olan Kudüs kralı I. Baudouin, Trablus kontu Pons ve Urfa kontu Baudouin'e çağrı yaptı.[5]
Ruggero, 14 Eylül 1115 günü Porsuk'u Sarmin Muharebesi'nde mağlup etti.[6][7] Porsuk'un mağlubiyetinden sonra, Musul Selçukluları Haçlı devletlerine karşı on yıl boyunca yeni bir askeri sefer yapmaktan kaçındılar.[2] Porsuk bundan birkaç ay sonra üzüntüsünden 1116 yılında öldü. Kardeşi Zengî de aynı yıl öldü.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Genel
- Özel
- Özaydin, Abdülkerim (2007). "Porsuk Baba, oğul, torun üç Selçuklu kumandanı". TDV İslâm Ansiklopedisi. 34. Türkiye Diyanet Vakfı.
- Barber, Malcolm (2012). The Crusader States (İngilizce). Yale University Press. ISBN 978-0-300-11312-9.
- Cahen, Claude (1969) [1955]. "The Turkish Invasion: The Selchükids". Setton, Kenneth M.; Baldwin, Marshall W. (Ed.). A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (İngilizce) (İkinci bas.). Madison, Milwaukee ve Londra: University of Wisconsin Press. ss. 135–176. ISBN 0-299-04834-9.
- Finck, Harold S. (1969) [1955]. "The Foundation of the Latin States, 1099-1118". Setton, Kenneth M.; Baldwin, Marshall W. (Ed.). A History of the Crusades, Volume I: The First Hundred Years (İngilizce) (İkinci bas.). Madison, Milwaukee ve Londra: University of Wisconsin Press. ss. 368-409. ISBN 0-299-04834-9.
- Lock, Peter (2006). The Routledge Companion to the Crusades (İngilizce). Routledge. ISBN 9-78-0-415-39312-6.