İçeriğe atla

Poly Styrene

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Poly Styrene
2010'da Styrene
Genel bilgiler
DoğumMarianne Joan Elliott-Said
3 Temmuz 1957(1957-07-03)
Bromley, İngiltere
Ölüm25 Nisan 2011 (53 yaşında)
Sussex, İngiltere
TarzlarPunk rock, New wave, Downtempo, Kirtan
MesleklerŞarkıcı, Söz yazarı
ÇalgılarVokal
Etkin yıllar1976-2011
Müzik şirketiEMI, Virgin, Universal
İlişkili hareketlerX-Ray Spex
Eş
Adrian Bell
(e. 1981; b. 1996)
Çocukları1

Poly Styrene asıl adıyla Marianne Joan Elliott-Said; (3 Temmuz 1957, Bromley - 25 Nisan 2011, Sussex), İngiliz şarkıcı ve söz yazarı. Punk rock grubu X-Ray Spex'in vokalisti ve kurucularındandır. Pek çok kişi tarafından yeraltı feminist punk hareketi Riot Grrrl hareketinin öncüsü olarak kabul edilir.[1]

İlk yılları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Poly Styrene, asıl adıyla Marianne Joan Elliott-Said, 1957 yılında İngiltere’nin Kent bölgesine bağlı Bromley’de doğdu ve Londra'nın Brixton bölgesinde büyüdü.[2] Annesi, İskoç-İrlanda kökenli bir hukuk sekreteriydi ve Poly’yi tek başına büyüttü.[3] Babası ise Somali doğumlu bir liman işçisiydi. Ancak Poly Styrene, medyada babasının aslında "sürgün edilmiş bir Somali aristokratı" olduğunu söylemeyi tercih ederdi.[4]

Gençlik yıllarında bir hippi olan Styrene, 15 yaşında evden yalnızca üç sterlinle kaçtı. O dönemde bütün İngiltere’yi otostopla dolaştı, bir festivalden diğerine gitti ve çeşitli hippi evlerinde konakladı. Bu yolculuğu kendisi için bir "hayatta kalma sınavı" olarak görüyordu. Ancak bir gün bir derede yıkanırken paslı bir çiviye basması sonucu sepsis (kan zehirlenmesi) geçirince bu macerası son buldu.[5][6]

Poly bu dönemde gezgin bir yaşam süren, alternatif moda tasarımlarıyla uğraşan ve başarısız bir pop-reggae şarkıcısı olarak tanınıyordu. Ancak hayatının dönüm noktası, 19. yaş gününde Hastings’deki Pier Pavilion adlı mekânda Sex Pistols grubunu izlediği gece oldu. Bu konserden derinden etkilendi ve kendi punk grubunu kurmaya karar verdi. Böylece, punk müziğin öncülerinden biri olarak kabul edilen X-Ray Spex grubu ortaya çıktı.[7]

Poly, 1975 yılında henüz 18 yaşındayken, ilk demo albümünü kaydetti. Menajeri, bu kaydı prodükte etmesi için Ted Bunting’i görevlendirdi. 1976 yılında ise gerçek adıyla, yani Mari Elliott ismiyle ilk single'ını yayınladı. "Silly Billy" adlı bu parça, o dönemin popüler müzik türlerinden biri olan reggae tarzındaydı; içinde ayrıca ska etkileri de hissediliyordu. Kızı Celeste, Poly'nin ölümünden sonra çıkan belgeselde bu şarkıyı annesinin çok sevdiği Jamaikalı reggea grubu Althea & Donna'ya benzetiğini söyledi.

Single'ın B yüzünde ise Poly Styrene’in yapımcı Falcon Stuart ile birlikte yazdığı "What a Way" adlı parça yer alıyordu. Single, dönemin ünlü plak şirketlerinden GTO Records etiketiyle yayımlandı.[8]

Kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

X-Ray Spex

[değiştir | kaynağı değiştir]

Poly Styrene, 1976’da Hastings İskelesi'nde, neredeyse boş bir salonda Sex Pistols’ın sahne aldığı erken dönem konserlerinden birine denk geldi. Grup o sırada ağırlıklı olarak cover şarkılar çalıyordu. Bu deneyim, onu derinden etkiledi. Konserin ardından müzik dergilerine ilan vererek “birlikte bir şeyler yapmak isteyen genç punklar” aradığını duyurdu. Bu ilan kısa sürede cevap buldu ve ilan sayesinde X-Ray Spex adlı punk grubunu kurdu ve sahne adı olarak Poly Styrene’i seçti.[9] O dönem yaptığı bir röportajda bu ismi sarı sayfalarda rastgele bulduğunu, "o döneme ait, plastik bir çağrışım yapan bir isim" aradığını söyledi.[10]

Poly sıra dışı görünüşü ve tarzı ile dönemin klasik kadın sanatçı imajına uymuyordu. Diş telleri takıyor, dikkat çekici parlak kıyafetler giyiyor ve 1970’lerde kadınlardan beklenen “seks objesi” imajını reddediyordu. Aynı zamanda melez kökenliydi. Tüm bu özellikleriyle müzik sahnesinde fark yaratıyordu. Billboard dergisi onu “modern feminist punk’ın öncüsü” olarak tanımladı.[11] Pek çok müzik eleştirmeni ise onu, cinsiyet fark etmeksizin “rock tarihinin en sıra dışı solistlerinden biri” olarak değerlendirdi. X-Ray Spex, ilk single'ını 1977 yılında yayınladı ve kısa sürede dikkat çekti.[12][13][14]

1978 yılında, Doncaster, Güney Yorkshire’da verdikleri bir konserin ardından Styrene, gökyüzünde pembe bir ışık gördüğünü ve dokunduğu nesnelerin çatırdadığını hissettiğini söyledi. Annesi, bu belirtilerin halüsinasyon olabileceğini düşünerek onu hastaneye götürdü. Burada Styrene’e yanlış şekilde şizofreni teşhisi kondu ve bir psikiyatri kliniğine yatırıldı. Doktorlar, müzik kariyerine son vermesi gerektiğini söyledi. Ancak bu teşhis doğru değildi ve yıllar sonra, 1991’de, asıl tanısı bipolar bozukluk olarak belirlendi.[15]

Ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

25 Nisan 2011 tarihinde uzun süredir mücadele ettiği meme kanseri hastalığı nedeniyle 53 yaşında öldü.[16][17]

Diskografi

[değiştir | kaynağı değiştir]

X-Ray Spex

[değiştir | kaynağı değiştir]

Solo albümleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Cochrane, Lauren (4 Aralık 2010). "Poly Styrene, rock's original riot grrrl, plans to bondage up Christmas". The Guardian (İngilizce). 10 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2025. 
  2. ^ Sweeting, Adam (26 Nisan 2011). "Poly Styrene obituary". The Guardian. 
  3. ^ "Music Obituaries: Poly Styrene". The Daily Telegraph. 26 Nisan 2011. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2018. 
  4. ^ Kennedy, Lisa (3 Şubat 2022). "'Poly Styrene: I Am a Cliché' Review: An Overdue Close-up". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 5 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2023. 
  5. ^ Philby, Charlotte (19 Nisan 2008). "My secret life: Poly Styrene, Singer, 51". The Independent. Londra. 10 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2021. 
  6. ^ Abbene, Jillian (2008). "On the record with Poly Styrene". SugarBuzz Magazine. 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Nisan 2011. 
  7. ^ "Gig List – My Sex Pistols collection". Punk1976.webs.com. 13 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2012. 
  8. ^ McCarthy, Nick (30 Nisan 2011). "Poly Styrene and the Birmingham demo tape". Birmingham Mail. 8 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2011. 
  9. ^ "The return of punk's first lady". The Independent. 21 Kasım 2008. 11 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ Simpson, Dave (23 Mart 2011). "Poly Styrene: The Spex factor". The Guardian. Londra. 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011. 
  11. ^ "Poly Styrene Music News & Info". Billboard. 9 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Nisan 2011. 
  12. ^ Hartnett, P-P. "Once upon a time..." X-Ray Spex. 27 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011. It was in the hot summer of 1976 that Poly Styrene placed an advert in the British music papers NME and MELODY MAKER which started with the grabbing header of 'YOUNG PUNX WHO WANT TO STICK IT TOGETHER'. 
  13. ^ "Poly Styrene Music News & Info". Billboard. 9 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Nisan 2011. 
  14. ^ Abebe, Nitsuh (9 Mayıs 2011). "A Glorious Yelp". New York. ss. 112-113. 
  15. ^ Gladstone, Richard (2 Nisan 2011). "Former punk rocker in defiant cancer battle". Hastings & St. Leonards Observer. 10 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011. 
  16. ^ "Punk icon Poly Styrene dies at 53". BBC News. 26 Nisan 2011. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011. 
  17. ^ Nissim, Mayer (26 Nisan 2011). "Punk star Poly Styrene dies, aged 53". Digital Spy. 20 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2018. 
  18. ^ Roberts, David (2006). British Hit Singles & Albums (19th bas.). Londra: Guinness World Records Limited. s. 612. ISBN 1-904994-10-5. 
  19. ^ Kent, David (1993). Australian Chart Book 1970–1992 (illustrated bas.). St Ives, N.S.W.: Australian Chart Book. s. 344. ISBN 0-646-11917-6. 
  20. ^ "Poly's solo activity". X-raySpex.com. 25 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2012. 
  21. ^ ASIN B004LYG4I8
  22. ^ Poly Styrene Official Channel (17 Mart 2011). ""Generation Indigo" Track By Track Interview". YouTube. 21 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2011. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Poly_Styrene&oldid=36304557" sayfasından alınmıştır