Pittheus
Yunan mitolojisinde, Pittheus Troezen kralıdır ve şehre kardeşinin adını vermiştir.[1]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
Pittheus, Pelops ve Dia'nın oğludur[2][3] (Dia, belki Hippodamia için başka bir isim olabilir). Ayrıca Ethra[4][5] ve Henioche'nin[6] babasıdır. Theseus'un büyükbabası ve eğitmenidir.
Euripides tarafından Pelops'un en dindar oğlu ve bilge bir adam olarak anlatılmıştır. Atina Kralı Egeus'un anlamaya çalıştığı kehaneti kolaylıkla anlamıştır.[7] Pittheus'un konuşma sanatını öğrettiği ve hatta bunun üzerine bir kitap yazdığı söylenir.[8] Plutarch, kitabında Pittheus'un hikâyesinden bahseder:
[Pittheus] zamanının en büyük bilgeliğine sahip bir adam olarak yüksek itibara sahipti. Şimdi, o günün bilgeliği, Hesiodos'un özellikle 'İşler ve Günler'in anlamlı özdeyişleriyle ünlü olduğu türden bir karakter ve güce sahipti. Bu özdeyişlerden biri Pittheus'a atfedilir: - 'Sevgili bir adama taahhüt edilen ödeme bol ve kesin olmalıdır.' Her halükarda , filozof Aristoteles'in söylediği budur ve Euripides, Hippolytus'a 'saf ve kutsal Pittheus'un bakıcısı' olarak hitap ettiğinde, dünyanın Pittheus hakkında ne düşündüğünü gösterir.[9]
Mitoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]
Pelops, Peloponnesos'taki kralların en güçlüsüdür; servetinin bolluğu kadar çocuklarının sayısıyla da ünlüdür. En yüksek rütbeli erkeklerle bir sürü kızını evlendirdiği gibi; kral olarak oğullarını etraftaki bir sürü şehre göndermiştir.[10] Elis'in Pisatis bölgesinden gelen Pittheus ve kardeşi Troezen, Anthas'ın oğlu Aetius tarafından karşılanır.
Anthas, Hyperenor'un kardeşidir ve ikisi de Poseidon ve Ülker Yıldızı (Peliades) Alcyone'un oğullarıdır. İki kardeş de Aetius'tan önce Anthea ve Hyperea'da hüküm sürmüştür. Daha sonra bölgede Anthas'ın oğlu Aetius hüküm sürmüş ve Pittheus ile Troezen'i misafirperverlikle karşılamıştır.[11]
Pelopitler(Pittheus ile Troezen) Aetius'un ülkesine yerleşirler ve yönetimi üçe bölerler. Bu olaylardan sonra ülke bir yerine üç kral tarafından yönetildi: Aetius, Troezen ve Pittheus. Ancak bir süre sonra Troezen ölür. Yerleşimcileri bir araya toplayan ve iki köy olan Hyperea ve Anthea'yı, modern tek bir şehir haline getiren Pittheus, kardeşinin ardından Troezen olarak yeniden adlandırır.[12]
Bellerophontes, Pittheus'tan kızı Ethra'yı istemek için Troezen'e gelir, ancak kahraman Bellerophontes, evlilik gerçekleşmeden önce Korinth'ten sürülür.[13]
Çocuğu Olmayan Atina Kralı Egeus[değiştir | kaynağı değiştir]
Atina Kralı Egeus, Pittheus ile aynı zamanda hüküm süren bir kraldır. Egeus'un önceki evliliklerinde çocuğu olmamıştır ve bu yüzden bir varisi olmasını istemektedir. Çocuk sahibi olmak istediği için Pythia'ya giderek, Apollon'a danışır. Pythian rahibesinden, Atina'ya dönene kadar hiçbir kadınla ilişkiye girmemesini söylediği ünlü kehaneti alır. Ancak Egeus, kehaneti biraz belirsiz bulur ve bu yüzden Troezen'e gider ve Pittheus'a kehaneti söyleyerek tavsiyesini ister: - "Şarap tulumunun çıkık boynunu gevşetme, halkın büyük reisi, Bir kez daha Atina şehrine gelene kadar.'[14]
Pittheus, kehanetin ne demek istediğini anlar ve kral Egeus'u sarhoş ederek, kızı Ethra ile beraber olmasını sağlar.[7] Ancak Ethra o akşamın erken saatlerinde Poseidon ile de beraber olmuştur. Böylece Ethra, Theseus'a hamile kalır.[15] Plutarkhos'a göre, Pittheus kızının Poseidon ile beraber olduğunu halkına yaymıştır, böylece Theseus, Troezen'de çok saygı duyulan Poseidon'un oğlu olarak kabul edilmiştir.[16]
İki Kahraman[değiştir | kaynağı değiştir]
Theseus'un hayatındaki en önemli olayla ilgili bir Troezen efsanesi Pittheus'un evinde geçer.[5] Görevlerini bitirdikten sonra Herakles Pittheus'u ziyarete gelir. Aslan postunu çok gerçekçi bir şekilde oturduğu kanepeye serer. Kısa süre sonra o sırada yedi yaşında olan Theseus, bazı okul arkadaşlarıyla birlikte odaya girer. Diğer çocuklar Nemea aslanının derisini gördüklerinde, canlı olduğunu düşünerek dehşet içinde kaçışırlar. Ancak Theseus kaçmaz, yakındaki bir muhafızdan baltasını alarak ve aslan postuna saldırır.[17]
Herakles, Lydia'da Omphale'nin kölesi olduğunda, haydutlar Herakles'in yokluğunu fırsat bilerek, Hellas'ı istila ederler ve ülkeyi tehlikeli hale getirirler. Bundan dolayı Peloponnesos'tan Atina'ya kara yoluyla seyahat edenler için kara yolu tehlikelidir. Pittheus, haydutların her birini uzun uzadıya, nasıl bir canavar olduğunu ve yabancılara ne yaptığını anlatarak, Theseus'u deniz yolculuğu ile Atina'ya gitmesine ikna etmeye çalışır. Ama kuzeni Herakles'in cesaretine gizlice imrenenTheseus, büyükbabasının uyarılarına aldırış etmez, kara yolunu tercih ederek, ülkeyi istila eden haydutlardan temizler.[18]
Hippolytus'un talihsizliği[değiştir | kaynağı değiştir]
Pittheus, Theseus'un oğlu olan Hippolytos'un hikâyelerinde de görülmektedir. Daha sonra Atina kralı olan Theseus, Phaedra ile evlendiğinde; başka kadından olan oğlu Hippolytos'u; öğrencisi ve tahtının varisi olarak yetiştirmesi için Pittheus'a gönderir.[5][19] Ancak daha sonra Phaedra, Hippolytos'a karşılıksız aşkı yüzünden onu kendisini taciz etmekle suçlar ve Theseus karısına inanarak oğlu Hippolytos'u öldürür. Bunun üzerine üzüntüsünden Phaedra intihar eder.
Pittheus'un mezarı ve hükümdarlığı esnadında kullandığı sandalye geç bir tarihe kadar Troezene'de sergilenmiştir.[8]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Pausanias, Graeciae Descriptio 2.30.9
- ^ Scholia on Pindar, Olympian Ode 1.144
- ^ Pseudo-Apollodorus, Bibliotheca 3.15.7 & Epitome 2.10
- ^ Euripides, Heracleidae 207; Dictys Cretensis, Journal of the Trojan War 5.13; Athenaeus, Deipnosophists 13.4; Hyginus, Fabulae 14.2, 37, 79 & 243[ölü/kırık bağlantı] Isocrates, Helen 10.8 (Commentary, s.v. Theseus); Sir Richard C. Jebb, Commentary on Sophocles: Oedipus at Colonus 562
- ^ a b c Diodorus Siculus. Bibliotheca Historica, Book 4.59.1
- ^ Plutarch, Theseus 25.4
- ^ a b Euripides. Medea, 683 7 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Plutarch. Life of Theseus, 3.4
- ^ a b Pausanias. Description of Greece, 2.31.3
- ^ Plutarch. Life of Theseus, 3.1-2
Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Plutarch. Life of Theseus, 3.1 Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Strabo. Geography, 8.6.14
- ^ Pausanias. Description of Greece. 2.30.8-9; William Smith. Dictionary of Greek and Roman Geography. s.v. Troezen
- ^ Pausanias. Description of Greece, 2.31.12
- ^ Plutarch. Life of Theseus, 3.3 Bu madde, bu kaynaktan alınan kamu malı olan bir metni içermektedir.
- ^ Pseudo-Apollodorus. Bibliotheca, 3. 15. 7; Bacchylides. Dithyrambs, 3.34
- ^ Plutarch. Theseus, 6.1
- ^ Pausanias, Description of Greece, 1. 27. 7
- ^ Plutarch. Theseus, 6.5-6
- ^ Pausanias. Description of Greece, 1.22.2; Euripides. Hippolytus, 11 7 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; Diodorus Siculus.
