Peter Spani
| Peter Spani | |
|---|---|
| Hanedan | Spani Hanedanı |
| Babası | Marin Spani |
Peter Spani (Arnavutça: Pjetër Spani) 15. yüzyılın ilk yarısında yaşamış Katolik dinine mensup Arnavut bir soylu ve Venedik Cumhuriyeti'nin Pronoia'sıydı. Spani ailesi; İşkodra, Drisht ve Batı Kosova'daki bölgelere hükmediyordu.[1] Peter, Şala, Şoşi, Lekbibaj ve Pult'u Osmanlı İmparatorluğu'nun valisi olarak yönetti ve bu bölgeleri Türkler Petrişpan-ili yani Peter Spani ili olarak adlandırdı. 1444-55 arasındaki Peter, Leş Birliği'ne üyeydi ve ölümünün ardından birlik topraklarını ilhak etti.
Ailesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Spani ailesi ilk defa İşkodra'da 1322 civarında ortaya çıktı. Aile şehrin ticareti içerisinde yükselip başlıca toprak sahibi ailelerden biri haline geldi. Peter Spani ile ilgili ilk belgeler ise 1401'de Drisht'te kaleme alınmış belgelerdi. Spaniler, daha önce kendilerinin yönettiği ancak Balşalar tarafından ellerinden alınan ve daha sonra da Jonimaların kontrolüne geçen bölgeler için Jonimalar ile çatışmalarda bulundu. Peter, Drisht'i fethedip diğer hakkı gördüğü toprakların da Jonimalardan alınıp kendilerine iadesini Venedik Cumhuriyeti'nden istese de Venedik yönetimi bu anlaşmazlığa dahil olmayı reddetti. (Venedik hem Jonimaların hem de Spanilerin süzerini olduğundan dolayı anlaşmazlıklar onlara bildilirdi.) Spaniler ve Jonimalar arasındaki bu kan davası yıllarca devam etti. 1415'te ise Peter Spani, o zamanki Jonimaların lideri Stefan Jonima'nın Venedik'in düşmanları ile beraber hareket ettiğine dair kanıtlarını Venedik'e sununca Spanilerin hak iddia ettiği bölgeler Jonimalardan alınıp Spanilere verildi.[2]
Peter'in babası Marin'den ise ilk defa 1409'da kendisi ölüyken yazılı olarak bahsedildi.[3] Peter'in hiç oğlu olmadığından kendisi kardeşi Brajko'nun oğlu Marin'i veliahtı ilan etti.[4] Peter'in diğer kardeşi Stefan[5] ise Venedikliler tarafından 1406'da Podgora köyünün lordu ilan edildi.[1][6][7]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b Malović-Đukić 1991.
- ^ Shala-Peli 2014, ss. 144-145.
- ^ Srpska Akademija Nauka i Umetnosti 1980, s. 39: "Петров отац Марин се помиње 1409 год као покојник..."
- ^ Srpska Akademija Nauka i Umetnosti 1980, s. 39: "Сам тај Петар ни 1415 није имао мушких потомака па је истицао као свог наследника нећака Марина, сина већ преминутог Брајка."
- ^ Bešić 1970, p. 91: "...затим браћу Петра и Стефана Спана..."
- ^ Božić 1979, p. 277: "Стефан Спан, „скадарски племић", најпре je 1406. био постављен за главара великог села Подгоре,..."
- ^ Bojović 1991, Marica Malović-Đukić, "Pilot u Srednjem Veku": "Стефан Спан je био главар села Подгоре...Стефан и Петар Спан били су браћа."
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Bešić, Zarij M. (1970). Istorija Črne Gore: Od Kraja XII do Kraqja XV Vijeka (Sırpça). Titograd: Redakčija za Istoriju Črne Gore.
- Bojović, Jovan R. (1991). Stanovništvo Slovenskog Porijekla u Albaniji: Zbornik Radova sa Međunarodnog Naučnog Skupa Održanog u Cetinju 21, 22. i 23. Juna 1990 (Sırpça). Titograd: Istorijski Institut SR Crne Gore.
- Božić, Ivan (1980) [1976]. "Спани - Шпање". Glas (Sırpça). Belgrad: Serbian Academy of Science and Arts. OCLC 183333221.
- Božić, Ivan (1979). Nemirno Pomorje XV Veka (Sırpça). Belgrad: Srpska Književna Zadruga. OCLC 5845972.
- Demiraj, Bardhyl; Camaj, Martin (2010). Wir sind die Deinen: Studien zur albanischen Sprache, Literatur und Kulturgeschichte, dem Gedenken an Martin Camaj (1925-1992) gewidmet (Almanca). Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 978-3-447-06221-3.
- Elsie, Robert (2003). Early Albania: A Reader of Historical Texts, 11th–17th Centuries. Wiesbaden: Otto Harrassowitz Verlag. ISBN 9783447047838.
- Malović-Đukić, Marica (1991). "Пилот у средњем веку". Становништво словенског поријекла у Албанији: Зборник радова са међународног научног скупа одржаног на Цетињу 21, 22. и 23. јуна 1990. године. Titograd: Историјски институт СР Црне Горе. OCLC 29549273. 25 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- Noli, Fan Stilian (1947). George Castrioti Scanderbeg (1405–1468). New York: International Universities Press. OCLC 732882.
- Pulaha, Selami (1968). Lufta Shqiptaro-Turke në shekullin XV: Burime Osmane. Tiran: University of Tirana.
- Schmitt, Oliver Jens (2001). Das Venezianische Albanien (1392-1479) (Almanca). München: R. Oldenbourg Verlag GmbH München. ISBN 3-486-56569-9.
- Shala-Peli, Teuta (2014). Drishti në Mesjetë [Drisht in the Middle Ages] (Tez). Academy of Sciences of Albania-Center of Albanological Studies. 10 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2023.
- Šufflay, Milan (1924). Städte und Burgen Albaniens, hauptsächlich während des Mittelalters (Almanca). Viyana: Hölder-Pichler-Tempsky A.-G. OCLC 4851524.
- Šufflay, Milan (1925). Srbi i Arbanasi: (Njihova Simbioza u Srednjem Vijeku) (Sırpça). Belgrad: Seminar za Arbanasku Filologiju. OCLC 440847167.
- Srpska Akademija Nauka i Umetnosti (1980). Glas (Volumes 319–323) (Sırpça). Belgrad: Serbian Academy of Science and Arts.
- Srpska Akademija Nauka i Umetnosti (1983). Glas (Volume 338) (Sırpça). Belgrad: Serbian Academy of Science and Arts.